Hoeveel Nederlanders een tweede huis hebben, wordt niet precies bijgehouden. Second Home, een vooraanstaand bedrijf dat beurzen organiseert, schat in dat ongeveer één op de twintig Nederlandse huishoudens een tweede huis heeft in binnen- of buitenland. De markt is volop in beweging. Vorig jaar steeg alleen al de verkoop van recreatiewoningen in Nederland met 70 procent. De prijzen schoten 13 procent de lucht in.

Hoewel de huizen op recreatieparken meestal niet voor permanente bewoning bestemd zijn, heeft de populariteit wel alles met de normale huizenmarkt te maken.

"Over het algemeen worden er geen nieuwe hypotheken afgesloten voor de aankoop van een tweede huis, maar wordt de overwaarde van het eerste huis gebruikt", zegt hypotheekdeskundige Nathalie Notenboom van Independer. "Dat is de makkelijkste manier, zeker voor tweede huizen in het buitenland. Het huis waar je in woont, telt dan als onderpand."

Door de oververhitte woningmarkt zijn huizen de laatste acht jaar 74 procent in prijs gestegen, waardoor het leeuwendeel van de huizen veel meer waard is dan de hypotheek die erop zit.

Maar wat wordt er nou precies getoetst als je de overwaarde van de eigen woning in wil zetten voor de aankoop van een tweede huis. "Twee dingen", zegt Nathalie Notenboom. "Wat de overwaarde precies is en of je de lasten voor de hypotheek kunt dragen."

Stel dat je een hypotheek open hebt staan van 100.000 euro terwijl het huis 400.000 euro waard is, dan kun je 3 ton of iets minder gebruiken voor de aankoop van een tweede huis. De hypotheek wordt dan gewoon opgehoogd tot 4 ton. "Je krijgt wel te maken met risico-opslagen op de rente", aldus Notenboom. "Het kan dus zijn dat de woonlasten daardoor stijgen."

Wil je een huis in het buitenland kopen met een nieuwe hypotheek, dan moet je daarvoor bij een bank aankloppen in het land zelf. Omdat in ieder land andere regels gelden, raadt Notenboom aan om een bedrijf in de arm te nemen dat begeleidt bij de aankoop van een tweede huis in het buitenland. "Soms wordt dat ook geëist door een notaris als je zelf de taal niet machtig bent. Italianen willen dan bijvoorbeeld alleen zakendoen in het Italiaans."

Ga je voor een nieuwe hypotheek op het tweede huis, dan is zowel in Nederland als in veel andere landen in Europa de eis dat je minimaal 30 of zelfs 40 procent van de koopsom zelf inbrengt, met spaargeld dus.

De negatieve rente op spaargeld heeft de populariteit van een tweede huis verder vergroot, meent Tom van den Brink van Second Home. "Mensen investeren hun geld liever in een huis, dat ze vaak ook nog kunnen verhuren."

Van den Brink ontwaart drie categorieën kopers: een groep die het tweede huis alleen voor eigen gebruik aanschaffen, een andere groep vindt het prima om het, op momenten dat het leeg staat te verhuren. "En er is een derde groep die er het liefst zo min mogelijk komt. Zo biedt Center Parcs pakketten aan waarbij je als eigenaar twee weken gebruik mag maken van een huisje. De rest van het jaar wordt het verhuurd door het vakantiepark."

De opbrengsten van verhuur worden door de fiscus belast in box 3, waardoor je er maar heel weinig belasting over betaalt in vergelijking met bijvoorbeeld loon. "Investeren in een tweede huis creëert daardoor een soort hefboomeffect, waardoor je het rendement snel ziet oplopen", aldus Van den Brink.