Veel werknemers zijn één keer in de vijf jaar vrij op 5 mei, Bevrijdingsdag. Hoewel het een officiële feestdag is, krijgen we er niet elk jaar een dagje vrij voor op kosten van de baas. Dat komt doordat er geen wettelijke verplichting bestaat over feestdagen als betaalde vrije dag. Vakbonden en werkgevers maken daar met elkaar afspraken over.

Er zijn behalve Bevrijdingsdag nog tien officiële feestdagen in Nederland. Bijvoorbeeld op Eerste Kerstdag en Nieuwjaarsdag, met Pasen en Pinksteren mogen we veelal een dagje betaald thuisblijven, maar dat geldt niet voor alle dagen. Bevrijdingsdag is maar eens in de vijf jaar aan de beurt.

Dat is voor het eerst vastgelegd in 1959 op aangeven van de Stichting van de Arbeid, zegt Jannes van der Velde, van de werkgeversorganisatie AWVN. "Toen raadde die de vakbonden en werkgevers aan om er om de vijf jaar een vrije dag van te maken." Dat gebeurt dan in de lustrumjaren, zoals twee jaar geleden, toen de bevrijding 75 jaar een feit was.

Werkgeversclubs VNO-NCW en MKB Nederland laten weten dat de Stichting van de Arbeid in 2021 aan alle cao-partijen heeft gevraagd om toch een vaste vrije dag van 5 mei te maken. Wat daarmee gebeurt, is aan de werkgevers en werknemers".

Al veel vrije dagen rond deze periode

De redenering om werknemers op Bevrijdingsdag niet elk jaar vrij te geven, is dat in deze periode al veel dagen voor een vrije dag in aanmerking komen, zoals Pasen, Pinksteren en daartussenin nog eens Hemelvaartsdag. Ook Koningsdag valt traditiegetrouw in deze periode.

"Als daar dan nog een extra dag bijkomt, wordt het wel wat veel", klinkt het bij de AWVN. Vakbond FNV is het daar niet mee eens. "Nederlanders hebben echt niet zoveel vrije dagen. Wij willen dat 5 mei jaarlijks een vrije dag wordt."

Het CNV vindt ook dat in de cao's moet worden vastgelegd dat we elk jaar vrij zijn op 5 mei. "Omdat we het belangrijk vinden om elk jaar stil te staan bij onze vrijheid."

Soms mogelijk om feestdagen te ruilen

Wie voor de rijksoverheid werkt, is 5 mei wel elk jaar vrij, net als alle andere officiële feestdagen. In de private sector is juist steeds meer roep deze dag helemaal uit de cao's te halen als vrije dag. Volgens de AWVN is daar ook vraag naar vanuit werknemers, die hun vrije dagen liever wat meer zelf kiezen in plaats van ze op vaste dagen te hebben.

Zo gebeurt het bijvoorbeeld dat bedrijven hun werknemers de mogelijkheid geven om een vaste christelijke feestdag te ruilen voor een andere dag, zoals het 'Suikerfeest' Eid Al Fitr.