Vertrekkend directeur Feike Sijbesma van Dutch State Mines (DSM) deed het al anders dan de meeste CEO's. Zo was hij een baas die hardop zei dat geld verdienen niet het ultieme doel is. Die duurzaamheid hoog in het vaandel had, niet als hobby, maar als kernactiviteit. En die zich inzette voor meer vrouwen aan de top. Nog meer mannen, dat "brengt mij geen nieuwe inzichten", zei hij tegen VNO-NCW.

Die instelling bleek goud waard. Onder zijn leiding heeft DSM zich omgevormd van een chemie- naar een biotechnologiebedrijf. De beurswaarde van het bedrijf steeg van 33 euro per aandeel naar 115 euro.

Nu hij na dertien jaar vertrekt, wordt hij opgevolgd door CFO Geraldine Matchett en COO Dimitri de Vreeze, die sámen de functie van baas zullen vervullen. Daarnaast blijven zij ook hun oude, bestuurlijke taken uitvoeren.

"Het is ongebruikelijk, maar het past goed in de Nederlandse cultuur," zegt de van oorsprong Duitse Steffen Giessner, hoogleraar gedrag en verandermanagement aan de Erasmus Universiteit. "Er heerst hier al een nadruk op probleemoplossend werken waarbij iedereen tevreden is."

Het gedeeld bestuursvoorzitterschap heeft tal van voordelen. Zo kunnen meerdere leiders elkaars kennis en ervaring aanvullen. "Helemaal bij complexe vraagstukken is het hebben van meer dan één leider een enorm voordeel. Twee hoofden weten nu eenmaal meer dan één," zegt Giessner.

Dat lijkt ook voor DSM van belang. In een statement schrijft het: "Samen hebben Geraldine en Dimitri een schat aan kennis en ervaring die ze graag willen blijven combineren om ervoor te zorgen dat DSM een toonaangevend bedrijf blijft."

Het voordeel van die gedeelde kennis blijkt ook uit een onderzoek naar duotoppen bij 111 Amerikaanse beursgenoteerde bedrijven. Co-CEO's delen ook vaker de werkdruk en verantwoordelijkheden. Ook op zakelijk vlak heeft het duo-CEO-schap voordelen: de beurswaarde van de bedrijven in het onderzoek nam toe.

"De stereotype leider is toch dat van een man die enorm lange dagen maakt. Maar het is een beeld dat is ontwikkeld voor mannen en door mannen. Het is goed als we de functie van CEO flexibeler maken, zowel mannen als vrouwen profiteren daarvan. Dit kan diversiteit echt in de hand werken," zegt Giessner.

Over de grens is de duotop gangbaarder; zo heeft het Zuid-Koreaanse Samsung maar liefst drie bazen. Net als het Duitse Zalando. In Nederland had G-Star een paar jaar twee CEO's, en reclamebedrijf DDB & Tribal zweert erbij na een samensmelting van twee organisaties. Google deed de duobaan juist weer de deur uit en heeft inmiddels één CEO.

Want het kan ook problemen opleveren. "De grote vraag is: hoe wordt er omgegaan met conflict?" zegt Giessner. Delen ze de verantwoordelijkheden, of is één van de twee net iets meer de baas dan de ander," vraagt Giessner zich af.

Duobazen zouden zomaar eens de leiders van de toekomst kunnen zijn. Giessner: "Veel bedrijven volgen DSM nu met grote interesse."