Het OM en zorgverzekeraars schatten dat frauduleuze zorgaanbieders jaarlijks honderden miljoenen euro's opstrijken. Zorgbureaus declareren bijvoorbeeld thuiszorg die nooit geleverd wordt, er wordt gefraudeerd met persoonsgebonden budgetten, of er worden neppatiënten ingezet.

Iedereen kan een zorgbureau beginnen en zo tienduizenden euro's opstrijken voor niet-geleverde zorg, zegt Aad de Groot van zorgverzekeraar DSW tegen Nieuwsuur. "Als je makkelijk geld wilt verdienen, en je hebt geen moraal, dan begin je een zorgonderneming", aldus De Groot. "Wij zien zeker niet dat het beter gaat, eerder zien we dat het slechter gaat in de afgelopen jaren."

Het OM laat weten over te weinig capaciteit te beschikken om de problemen aan te pakken. "We zouden onszelf de hele dag bezig kunnen houden met pgb-fraude", zegt officier van justitie Van Haeringen. "Maar dat doen we niet, want we hebben nog een heleboel andere zaken. Wij kunnen het niet oplossen zolang die kraan open blijft staan", aldus officier van justitie Laurien van Haeringen.

De fraude vindt vaak plaats in gesloten gemeenschappen, variërend van een streng christelijke plattelandsgemeenschap tot groepen met een migrantenachtergrond, blijkt uit onderzoek van Nieuwsuur.

Het kabinet startte in 2018 met de aanpak van fraude met zorgdeclaraties, door 'waakhonden' en een waarschuwingsregister in te zetten. Volgens het OM heeft het plan 'Rechtmatige Zorg - Aanpak van fouten en fraude 2018-2021' nog geen vruchten afgeworpen.