Het stakingsbeeld is volgens Verhoef (FNV Streekvervoer) wel hetzelfde als de voorgaande keren. De busmaatschappijen zetten uitzendkrachten en medewerkers die wel willen rijden in op de doorgaans drukke lijnen, zegt ze.

De staking is volgens de onderhandelaar succesvol te noemen. ''Je wilt natuurlijk niet staken om zoveel mogelijk mensen te raken. Maar je merkt dat veel mensen meedoen en dat zegt wel iets over het belang van de staking."

"Het staken is elke keer weer een moeilijke afweging", zegt Sandra Hendriks van CNV Vakmensen in de dagelijks nieuwspodcast van NU.nl. "We hebben vanuit onze achterban begrepen dat mensen teleurgesteld zijn dat de bemiddeling niets heeft opgeleverd. Daardoor leggen mensen nu toch weer het werk neer."

CNV Vakmensen heeft nog geen compleet beeld van de staking. ''De eerste indruk is dat op veel plekken veel bussen aan de kant zijn gebleven. Hier en daar rijden wel bussen."

Aan de stakingsacties doen medewerkers van Connexxion, Arriva, Qbuzz, Keolis, EBS en HERMES mee. De acties raken ook regionale treinlijnen in Limburg en rond Amersfoort, Zwolle en Arnhem.

Het stadsvervoer in Amsterdam (GVB) en het stadsvervoer in Den Haag (HTM) vallen niet onder de actie. In Rotterdam rijdt een deel van de bussen niet. De trams rijden wel.

Volgens de Vereniging Werkgevers Openbaar Vervoer (VWOV) is in Utrecht een zeer groot aantal werkwillige chauffeurs van U-OV uitgereden volgens de zomerdienstregeling. ''Bij QBuzz in Groningen worden met tien lijnen de scholen, universiteiten en ziekenhuizen bediend. 40 procent van de chauffeurs rijdt, eerder was dat slechts 10 procent."

"Bij Connexxion zijn in alle regio's bussen uitgereden naar meerdere bestemmingen", aldus de werkgeversorganisatie. Afhankelijk van de regio rijdt volgens de VWOV 25 tot 40 procent van de bussen.

Ook EBS, dat actief is in de regio Waterland, startte de ochtend op meerdere lijnen. Daar rijdt volgens VWOV een derde van de chauffeurs. Bij Arriva rijdt eveneens een aantal bussen, zegt de VWOV. Op de Waddeneilanden rijden alle bussen en in Lelystad en Tiel rijden de bussen ook bijna allemaal. ''Elke vervoerder informeert zelf zijn reizigers wat er rijdt", aldus de VWOV.

De landelijke staking is geen legitieme reden voor leerlingen om lessen te missen, stelt de vereniging van scholen in het voortgezet onderwijs, de VO-raad. ''De staking is ruim van tevoren bekendgemaakt, waardoor het niet geldt als overmacht. Het voldoet niet aan de voorwaarden voor geoorloofd schoolverzuim'', aldus de raad.

Toch ziet de organisatie wel dat de staking op verschillende plekken in het land kunnen leiden tot problemen voor leerlingen die met het openbaar vervoer naar school gaan. ''De VO-raad adviseert scholen hun leerlingen op de hoogte te brengen dat ze ondanks de staking op school verwacht worden.''

Hoelang reizigers last hebben van de staking, is nog onduidelijk. Vakbond CNV zegt tot en met vrijdag te staken en daarna te bekijken of verdere acties nodig zijn. FNV kondigt echter een staking voor ''onbepaalde tijd" aan, die tot en met zondag kan duren.

Chauffeurs en machinisten van regionale vervoersbedrijven voeren al langer actie voor andere arbeidsvoorwaarden. Dit doen zij onder andere met een estafette van regionale stakingen. De werknemers eisen onder meer een hoger loon, maatregelen voor het verlagen van de werkdruk en extra pauzes.

"Het vertrouwen ontbreekt in de werkgevers dat die pauzes ook daadwerkelijk gegeven worden", vertelt Hendriks. "Hardere toezeggingen zijn nodig op het gebied van de pauzes." Dat punt is volgens de CNV-leden een van de belangrijkste onderdelen van de onderhandelingen.

Wil jij elke ochtend direct weten wat je 's nachts gemist hebt en wat er die dag gaat gebeuren? Abonneer je dan nu op onze Dit wordt het nieuws-nieuwsbrief!