Het aandeel van vrouwen op topposities bij Nederlandse bedrijven blijft nog altijd achter bij het wettelijke streven van 30 procent. Wel neemt het aantal vrouwelijke bestuurders mondjesmaat toe.

Dat concludeert de commissie Monitoring, die toeziet op het naleven van de Wet bestuur en toezicht, in een donderdag gepubliceerd rapport.

Eind 2015 werd krap 10 procent van de bestuurszetels bij de Nederlandse bedrijven die onder de wet vallen bezet door een vrouw. Dat was in 2012 nog 7,4 procent. In de raden van commissarissen waren vrouwen eind vorig jaar goed voor één op de acht zetels, tegen bijna één op de tien in 2012.

Bij 15 procent van de bedrijven bestaat het bestuur inmiddels wel voor minstens uit 30 procent uit vrouwen. Bij ruim een op de vijf ondernemingen voldoet de raad van commissarissen nu aan het streven.

Uitleggen

Bedrijven die niet aan de wet voldoen, moeten in hun jaarverslag uitleggen waarom het streefgetal niet is gehaald en wat ze in de toekomst zullen doen om dit wel te halen. Aan het niet naleven van de wet zijn echter geen sancties verbonden.

De commissie zou graag zien dat er onderzoek wordt gedaan naar de relatie tussen het aandeel vrouwen in de top en de bedrijfsresultaten, om daarmee bedrijven mogelijk aan te moedigen werk te maken van een meer ''evenwichtige" verdeling tussen man en vrouw. Verder moet het onderwerp hoger op de agenda komen te staan bij bedrijven.

Databank

Bij de tweehonderd grootste bedrijven die onder de wet vallen, zijn extra inspanningen geleverd om meer vrouwen aan de top te krijgen. Onder meer is een databank voor topvrouwen opgezet om geschikte vrouwelijke bestuurders beter in beeld te krijgen.

Volgens de Bedrijvenmonitor hebben de inspanningen met name bij de raden van commissarissen van de betreffende bedrijven hun vruchten afgeworpen. Voor de raad van bestuur wijken de resultaten van de top tweehonderd niet af van de overige bedrijven.

Belediging

Voorzitter Hans de Boer van ondernemersvereniging VNO-NCW noemt het donderdag een zwaktebod om bedrijven via een quotum te verplichten meer vrouwen in de top te krijgen. Volgens De Boer is een dergelijke regel een belediging voor vrouwen.

De Boer kreeg bijval van minister Jet Bussemaker (Emancipatie). Die noemde een quotum een ''paardenmiddel" waarvan ze hoopte dat ze het nooit hoeft in te zetten. Wel sprak de minister over een mogelijke boete voor bedrijven die niet aan het streefcijfer van 30 procent voldoen en onvoldoende uitleggen waarom dat zo is.

Geen excuses

Volgens De Boer zitten in de laag onder de top steeds meer vrouwen. In de database van Stichting Topvrouwen zitten inmiddels ook al meer dan duizend hooggekwalificeerde vrouwen. ''Er zijn dus in mijn ogen geen excuses meer om niet verder door te pakken de komende jaren", aldus De Boer. ''Ik blijf iedereen die spiegel voorhouden en laat geen mogelijkheid onbenut om dit geluid te laten horen."

Ook Bussemaker benadrukt dat beleid op dit punt nut heeft. ''De cijfers zijn voor nu ietwat teleurstellend. Maar er is sprake van een kentering", aldus de minister. ''Vergroten van de urgentie is wel nodig. Want in dit tempo schiet het niet op."