Wat is een chloorkip precies?
Transatlantic Trade and Investment Partnership, kortweg TTIP, moet een omvangrijk handelsakkoord vormen tussen de EU en de VS, de twee grootste handelsblokken ter wereld.
Maar er is veel wantrouwen bij de Europese consument. De vrees bestaat dat in Europa geldende regels voor voedselveiligheid het onderspit delven voor Amerikaanse gewoonten. In bijna iedere discussie, ook in de politiek, wordt vervolgens de 'chloorkip' aangehaald.
Wat is een chloorkip?
Chloor wordt in sommige landen gebruikt om de eventueel aanwezige schadelijke bacteriën op karkassen en vlees van kippen te doden. Het gaat vooral om de Salmonella- en Campylobacterbacterie. Mensen kunnen bij het binnenkrijgen daarvan ziek worden, ouderen en mensen die om een andere reden zwak zijn kunnen er zelfs aan overlijden.
"Bij deze methode worden de kippen na de slacht in een chloorbad gewassen. Dat chloor is verdund met water, het is een stuk minder geconcentreerd dan bijvoorbeeld het bleekmiddel Glorix", zegt Marcel Zwietering, hoogleraar levensmiddelen microbiologie aan de Wageningen Universiteit.
"Je kunt het vlees ook wassen in water, daar wordt het een beetje schoner van. Met heet water dood je er ook de bacteriën mee. Je hebt nooit de garantie dat er helemaal geen bacterie op het kippenvlees achterblijft, maar je kunt de kans wel aanzienlijk verkleinen", aldus Zwietering.
Is de chloorkip gevaarlijk voor de gezondheid?
De European Food Safety Authority (EFSA) heeft in 2006 geconcludeerd dat het behandelen van kippenvlees met een chlooroplossing veilig is voor mens en milieu, maar de politiek heeft het gebruik ervan verboden.
De reden voor dit verbod was de angst dat er minder hygiënisch gewerkt zou worden in de rest van de voedselketen, omdat het vlees achteraf toch nog wordt bewerkt. De EFSA zegt dat de hoeveelheden chloor die achterblijven niet schadelijk zijn voor de gezondheid.
Volgens Wieke van der Vossen, specialist voedselveiligheid bij het Voedingscentrum, kan ook iets anders meespelen. "Bij mensen zal misschien ook een bepaalde angst zitten bij de gedachte dat vlees met chloor wordt behandeld."
Dat vermoeden bestaat ook bij Zwietering. Als er volgens de hoogleraar bij de consumenten de perceptie is dat er wordt gerotzooid met het eten, kan dat voor de politiek een reden zijn om iets te verbieden. "We hebben te maken met de wetenschappelijke kant enerzijds en de emotionele kant van de consument anderzijds."
Is de onze huidige sector wel veilig?
Voor veilig en vers kippenvlees, moet er binnen de hele voedselketen hygiënisch worden gewerkt. Zwietering: "Dat begint op de boerderij. Je kunt niet voorkomen dat er uitwerpselen van kippen in het voedsel terechtkomen. Een kip kan ook ziek zijn en andere kippen aansteken."
Na de boerderij belandt de kip bij de slachterij. "Bij de slacht moet de darm er netjes worden uitgehaald zodat er zo weinig mogelijk poep op de huid van de kip komt. Maar ook dat kun je niet uitsluiten. Daarna kun je het vlees ontsmetten, daar gaat het nu over in het debat over de chloorkip. Je kunt de verantwoordelijkheid niet bij één persoon leggen."
Vervolgens ligt er ook nog een belangrijke taak voor de consument, zegt Van der Vossen van het Voedingscentrum.
"Voor de consument is het belangrijk dat kip goed wordt doorbakken. Zelfs als er schadelijke bacteriën op zitten, is het niet gevaarlijk wanneer je het dan eet. Gebruik ook niet dezelfde snijplank voor eerst de rauwe kip en daarna voor bijvoorbeeld verse groenten. En was je handen voordat je gaat koken, in veel gevallen wordt de infectie opgelopen in de keuken."
Krijgen we straks de 'azijnkip'?
Een andere manier om kippenvlees te ontsmetten is met perazijnzuur. Dat is een verbinding van azijnzuur en waterstofperoxide en werkt eveneens ontsmettend.
Ook hiervan zegt de EFSA dat deze methode geen nadelige gevolgen heeft voor mens en milieu. De Europese Unie moet nog besluiten of deze methode wel toegepast mag worden.
"De EFSA maakt zich er niet druk om en ik ook niet. Wel zegt de organisatie, en daar ben ik het ook mee eens, dat ontsmetting niet het belang vermindert van goede hygiëne op andere plaatsen in de voedselketen. Maar als we het er nog bij doen, kan het gezondheidswinst opleveren", zegt Zwietering.
Het is nu aan de politiek om te beslissen of kippen met perazijnzuur of chloor behandeld mogen worden, zegt Van der Vossen. "Als je wetenschappelijk naar deze beide methoden kijkt, zijn er geen bezwaren."