De aanpassingen zouden nog kunnen worden doorgevoerd als het nodig is om op die manier steun te krijgen van de oppositie. Dat zegt Zijlstra zaterdag in een interview met De Telegraaf.

"Voor mij is belangrijk dat er een breed draagvlak is. Maar er moeten ook besluiten worden genomen. Dat weten de sociale partners ook. Die hebben geen sociaal akkoord gesloten zodat daarmee géén besluiten worden genomen", aldus Zijlstra.

VVD en PvdA hebben in de Eerste Kamer geen meerderheid en zijn aangewezen op de steun van de oppositiepartijen om de belangrijke hervormingen uit het sociaal akkoord door te voeren. In het akkoord werd onder andere afgesproken dat duur van de WW wordt ingekort. De sociale partners willen ook het ontslagrecht aanpassen.

Tot nu toe waren coalitie en kabinet stellig in hun mening dat aan het sociaal akkoord niet kan worden getornd, maar Zijlstra zegt nu dat het akkoord voor hem niet heilig is. "Bij mij is in die zin niks heilig. Het doel is heilig, en dat is dat we dit land klaarstomen voor de toekomst."

Verder denkt Zijlstra niet dat er een akkoord zal worden gesloten met een of meerdere partijen om de coalitie in de Eerste Kamer aan een meerderheid te helpen. Dat is ''een illusie'', zegt hij. ''Het kabinet zal telkens in de Eerste Kamer met wisselende partijen naar meerderheden moeten zoeken. De ene keer met het CDA, de andere keer met D66, GroenLinks of de christelijke partijen. Dat is het spel dat we moeten spelen.''

Het voorstel van het CDA voor minder lastenverzwaring is volgens de liberale fractieleider bespreekbaar. ''Ik denk niet dat het reëel is om alle lastenverzwaringen van tafel te krijgen, maar de beweging die (CDA-leider - red) Buma wil maken is er een waar ruimte ligt.''

De PvdA gaat ervan uit dat het sociaal akkoord ''het stevige fundament'' blijft om hervormingen door te voeren. Dat liett een woordvoerder van fractieleider Diederik Samsom zaterdag weten. VVD-fractieleider Halbe Zijlstra zegt in een vraaggesprek met De Telegraaf dat er wat hem betreft kan worden gesproken over aanpassingen van het sociaal akkoord.

''De PvdA is ervan overtuigd dat het sociaal akkoord met werkgevers en werknemers het stevige fundament blijft waarmee ook in de politiek breed draagvlak gevonden kan worden voor de verbeteringen van ontslagrecht, WW en pensioen'', aldus de woordvoerder.

Het kabinet houdt tot dusver ook stevig vast aan het sociaal akkoord. Dat werd in het voorjaar met werkgevers en werknemers gesloten waardoor onder meer een WW-ingreep werd afgezwakt en versoepeling van het ontslagrecht werd uitgesteld tot 2016. De sociale partners willen ook niet van de overeenkomst af.

De oppositie dringt wel aan op aanpassing van het sociaal akkoord. Het CDA pleit voor een nullijn bij de overheid als het begrotingstekort boven de 3 procent komt. De regeringscoalitie van VVD en PvdA heeft de oppositie nodig in de Eerste Kamer omdat het daar geen meerderheid heeft.

Zijlstra zegt het sociaal akkoord aan te willen passen als dat nodig is om de steun van de oppositie te krijgen. Er moeten knopen worden doorgehakt en dat weten de sociale partners, aldus de VVD-leider. De werkgevers en weknemers hebben ''geen sociaal akkoord gesloten zodat daarmee géén besluiten worden genomen''.

D66 en de CU zijn bereid het kabinet te steunen, maar dan moet het extra bezuinigingspakket van 6 miljard euro worden afgezwakt. De lasten voor werkgevers en werknemers moeten worden verlaagd. Dat zeggen D66-fractievoorzitter Alexander Pechtold en zijn collega-fractieleider Arie Slob van de CU zaterdag in een gezamenlijk interview met het Nederlands Dagblad.

In het akkoord werd onder andere afgesproken dat duur van de WW wordt ingekort. De sociale partners willen ook het ontslagrecht aanpassen.

Werkgeversorganisatie VNO-NCW noemt een eventuele aanpassing aan het akkoord "onverstandig". "De chaos is al groot genoeg'' aldus een woordvoerder van VNO-NCW zaterdag. 

FNV-voorzitter Ton Heerts liet via een woordvoerde weten dat ''wat ons betreft het sociaal akkoord met het kabinet staat''. Zijn collega Jaap Smit van het CNV vindt ook dat de politiek het akkoord ongemoeid moet laten. ''Blijf hier nu van af. Laten we aan de afspraken vasthouden. Er is al genoeg onrust'', zei hij.

Heerts had vorige week nog gedreigd dat een nullijn voor ambtenaren voor hem het einde van het sociaal akkoord zou betekenen. Tot vreugde van FNV en CNV maakte het kabinet echter op Prinsjesdag bekend dat er volgend jaar voor ambtenaren toch ruimte is voor loonsverbetering.

In het sociaal akkoord staan afspraken over toekomstige hervormingen van de arbeidsmarkt, zoals het in stappen terugbrengen van de duur van de WW en versoepeling van het ontslagrecht.