Brazilië gaat zondag naar de stembus voor de tweede ronde van de presidentsverkiezingen. Favoriet voor de winst is Jair Bolsonaro, een extreemrechtse politicus die dweept met militaire dictatuur.

Koploper Bolsonaro is een oud-paratroeper, die in buitenlandse media een 'tropische Trump' of een mix tussen de Amerikaanse president en de Filipijnse president Rodrigo Duterte wordt genoemd. 

Tijdens de eerste ronde van de presidentsverkiezingen op 7 oktober behaalde Bolsonaro 46 procent van de stemmen. Hij kwam vijf procentpunten tekort voor een onmiddellijke overwinning. Zijn voornaamste tegenstander, Fernando Haddad van de linkse Arbeiderspartij, wist 29 procent van de stemmen te krijgen.

Bolsonaro (63) staat wereldwijd bekend om zijn vrouwonvriendelijke, homofobe en racistische standpunten.

De aartsconservatieve katholiek dweept met de militaire dictatuur die Brazilië tussen 1964 en 1985 in haar greep had en is openlijk voorstander van marteling. De kandidaat wil inheemse stammen uit hun beschermde leefgebieden zetten en de houtkap in de Amazone uitbreiden.

Bolsonaro staat te boek als een vrouwonvriendelijke, racistische homohater

Hij omschrijft donkere Brazilianen als dik en lui. Over zijn collega-politicus Maria do Rosário zei Bolsonaro dat ze zo lelijk is, dat hij haar niet zou verkrachten.

Ook lhbt'ers kunnen niet op zijn medeleven rekenen: in 2011 liet de oud-militair weten dat hij liever heeft dat zijn zoon omkomt bij een auto-ongeluk dan dat hij homoseksueel blijkt te zijn. Homofobie komt volgens Bolsonaro helemaal niet voor in Brazilië, maar wordt door homoseksuelen aangewend om hun politieke agenda te dienen.

"Ze willen onze kinderen bereiken om de kinderen in homoseksuele volwassenen te veranderen, zodat die hen in de toekomst seksueel kunnen bevredigen. Dit zijn de fundamentalistische homogroepen die proberen de samenleving over te nemen."

Ondanks zijn extreme standpunten is Bolsonaro populair. Hij ligt sterk op kop in de peilingen en zijn populariteit groeide nadat hij vorige maand tijdens een campagnebijeenkomst in zijn buik werd gestoken. Bolsonaro herstelde in het ziekenhuis en bleef campagnevoeren via internet.

Vertrouwen in politiek sterk gedaald

De kans dat hij ondanks zijn omstreden standpunten zondag toch president van de grootste democratie in Zuid-Amerika wordt, is levensgroot. Dat heeft onder meer te maken met het vertrouwen van de gemiddelde Braziliaan in de politiek, dat tot ver onder het nulpunt is gedaald.

Een enorm schandaal rond het Braziliaanse conglomeraat Odebrecht, onder meer actief in de bouwsector, heeft schokgolven door heel Zuid-Amerika gezonden. Ook staatsoliebedrijf Petrobras was bij deze affaire betrokken. Het wordt omschreven als het grootste corruptieschandaal in de geschiedenis.

Drie kwart van de huidige Braziliaanse parlementariërs is veroordeeld wegens corruptiemisdrijven of wordt daarvan verdacht. Bolsonaro belooft het volk, dat moe is van omkoping en fraude, dat hij schoon schip zal maken. 

Het tweede belangrijke verkiezingsthema is criminaliteit. Vorig jaar werden 63.880 moorden gepleegd in Brazilië - een record dat veel Brazilianen bang maakt. Bolsonaro wil dat de wapenwetten worden versoepeld zodat burgers zichzelf met vuurwapens kunnen verweren, en ook dat de politie met scherp schiet op drugscriminelen.

Tegenstand komt van pupil Lula

Na de eerste ronde bleef er één tegenstander over voor Bolsonaro: Fernando Haddad, de kandidaat van de Arbeiderspartij. Zijn steun is volledig afhankelijk van zijn mentor Inácio Lula da Silva. De voormalige president zit momenteel in de gevangenis wegens corruptie, maar is nog altijd erg populair. Hij is uitgesloten van deelname.

Haddad probeert te profiteren van de populariteit van Lula en betrekt de oud-president dan ook bij zijn campagne. De kandidaat zegt nauw met de veroordeelde Lula te zullen samenwerken als hij tot president wordt verkozen. 'Fernando Haddad = Lula', luidde zijn verkiezingsslogan.