Het inreisverbod had betrekking op burgers uit zeven islamitische landen.

Trump bepaalde dat mensen uit Irak, Iran, Jemen, Libië, Somalië, Soedan en Syrië de komende maanden niet welkom zijn in de Verenigde Staten. Voor vluchtelingen werd zelfs een algeheel inreisverbod van 120 dagen ingesteld.

Een federale rechter in de staat New York oordeelde vervolgens dat personen die in de VS zijn geland en een geldig visum hebben, moeten worden toegelaten. Volgens zijn oordeel hadden deze personen echter wel slechts recht op een tijdelijk noodverblijf. Gedurende een week mochten mensen die met een geldig visum op Amerikaans grondgebied zijn niet worden vast- of uitgezet.

Een federale rechter in Seattle schortte het inreisverbod per direct op. 

Op vrijdag 3 februari zei de rechter dat het inreisverbod dat Trump oplegde aan inwoners van zeven islamitische landen, niet rechtmatig was. De opschorting die hij instelde gold per direct en voor het hele land. De uitspraak is een tegenslag voor de regering Trump. 

De staat Washington spande de rechtszaak aan. Het inreisverbod zou inwoners van die landen schade berokkenen en zou bovendien uitnodigen tot discriminatie. Later sloot de staat Minnesota zich aan bij de zaak. Ook in de staten Massachusetts en Virginia liepen zaken over het inreisverbod.

De regering van Trump kondigde daarna aan in beroep te gaan tegen de beslissing van de rechter. Het verzoek van de regering Trump om de directe stop van het inreisverbod weer ongedaan te maken, werd door het Amerikaanse hof verworpen. Ook besloot het hof van beroep het opschorten van het inreisverbod na de gehele beroepsprocedure te handhaven. Inmiddels heeft het Ministerie van Justitie de pogingen om het decreet aan te vechten gestaakt en is een nieuw decreet in de maak, meldde Trump.

Trump zegt met het inreisverbod terroristen buiten de deur te willen houden.

Met het besluit wil de nieuwe president naar eigen zeggen voorkomen dat radicale moslims de VS binnenkomen. Maar de keuze van deze zeven landen lijkt arbitrair. Geen enkele terrorist die in de afgelopen decennia toesloeg in de VS, komt uit een van de zeven door Trump aangemerkte landen. Bertus Hendriks, Midden-Oosten-deskundige bij Clingendael, merkt bijvoorbeeld op dat Saudi-Arabië, het land waar vijftien daders van de aanslagen op 11 september 2001 vandaan kwamen, juist niet bij deze landen zit.

Naast Saudi-Arabië staan bijvoorbeeld ook Libanon of Egypte niet op de lijst.

Critici concluderen dat bedrijven van Trump in deze landen zaken doen. Dit geldt niet voor de zeven landen op de lijst. Trump zelf stelt dat het decreet niet gericht is tegen moslims in het algemeen. 

Het decreet druist mogelijk in tegen de grondwet.

Sally Yates, de waarnemend minister van Justitie, werd door Trump ontslagen omdat ze weigerde het decreet te verdedigen in rechtbanken en dit ook aan haar medewerkers opdroeg. Volgens Yates is het decreet in strijd met de grondwet. 

Volgens BBC legde de VS in een ver verleden ook een inreisverbod op aan inwoners uit bepaalde gebieden. Maar in 1965 werd de Immigration and Nationality Act aangenomen door het congres. Deze wet stelt dat niemand die een visum aanvraagt op basis van "ras, sekse, nationaliteit, geboorteplaats of woonplaats" mag worden afgewezen.Het verbieden van het toelaten van Syriërs omdat ze Syriërs zijn, kan dus bij de rechtbank worden aangevochten.

Aanhangers van Trump stellen echter dat na de aanslagen op 11 september het beschermen van de nationale veiligheid hoog op de agenda staat, en hardere maatregelen zou rechtvaardigen. Dit zou weer in overeenstemming zijn met een wet uit 1952, die het toestaat burgers van landen die "schadelijk" zijn voor de VS te weigeren.

President Carter schoof de wet uit 1965 ook opzij toen in 1980 Amerikanen werden gegijzeld in de ambassade in Teheran.

De maatregel heeft tot grote onduidelijkheid geleid.

Op veel luchthavens ontstond direct na invoering verwarring bij medewerkers van de immigratiedienst. Velen van hen waren niet van tevoren op de hoogte gesteld van de nieuwe maatregel. Bovendien ontstond er veel onduidelijkheid over de interpretatie van bepaalde regels. Het was lange tijd niet helder of bezitters van een 'green card', een permanente verblijfsvergunning voor de VS, onder de regeling vielen of niet.

Ook was niet duidelijk wat de regeling inhield voor mensen die op het moment van het uitvaardigen van het decreet in een vliegtuig zaten. Velen van hen werden aangehouden bij aankomst.

Op veel vliegvelden over de hele wereld mochten moslims uit de zeven landen opeens niet meer instappen.

Ook de Nederlandse luchtvaartmaatschappij KLM weigerde reizigers die op weg waren naar de VS al aan de gate op Schiphol. 

Vergelijkbare situaties ontstonden op andere luchthavens wereldwijd. Airbnb bood gedupeerde van het inreisverbod aan, om gratis te kunnen overnachten. 

Luchtvaartmaatschappijen die moedwillig passagiers meenemen waarvan ze weten dat die het land van aankomst niet in mogen, konden boetes van zeker vele duizenden euro's krijgen, meldt pilotenbond VNV aan De Telegraaf.

Het decreet heeft tot grote woede en kritiek geleid.

De nieuwe maatregel heeft in talloze grote steden tot grote protesten tegen Trump geleid. Bij vliegvelden in onder meer New York, Los Angeles, Chicago, Seattle, San Francisco en Boston stonden vele honderden mensen te protesteren. Veel Democratische politici spraken schande van de 'on-Amerikaanse' maatregel. Critici stellen dat Trump met zijn decreet diverse mensen- en vluchtelingenverdragen schendt.

De Republikeinen hielden zich opvallend stil in de discussie over het nieuwe decreet. Pas na twee dagen namen Republikeinse senatoren John McCain en Lindsey Graham in een verklaring stelling tegen Trump. Zij noemen de maatregel "een zelf toegebrachte wond in de strijd tegen terrorisme".

Ook procureurs-generaal uit zeker zestien Amerikaanse staten hebben geprotesteerd tegen het decreet van Trump. Tot de ondertekenaars behoren de procureurs van belangrijke staten als Californië, New York, Pennsylvania en Washington.

In Irak kwam het zelfs tot een anti-reactie, waarbij het parlement vlak na invoering van het inreisverbod in de VS vroeg aan de VS om het besluit te heroverwegen. Het land zei zelf ook te werken aan een 'omgekeerd inreisverbod', waarbij Amerikanen een verzoek moeten doen om naar Irak te mogen reizen. 

Experts denken dat Trump IS in de kaart speelt.

Volgens Hendriks hoef je geen Midden-Oostendeskundige te zijn om te zien dat het beleid van Trump niet gaat werken. "Het is goedkope symboolpolitiek die werkt als een boemerang. Trump is de 'opperpropagandist' van IS. Ik denk dat IS dezer dagen geen 'Allahu Akbar' maar 'Donaldu Akbar' roept."

"Wat vaak vergeten wordt, is dat de meest gevaarlijke aanvallen vaak werden uitgevoerd in de landen waar de daders geboren en getogen zijn." Hendriks acht het niet uitgesloten dat mensen die in de VS wonen, geïnspireerd raken door het gedachtegoed van de terreurgroep, zoals het geval was bij de schutter in Orlando.

Jihadisme krijgt volgens Hendriks de kans een vruchtbare bodem te vinden in de VS en het anti-Amerikagevoel dat sommigen hebben, zal alleen maar aangewakkerd worden door de maatregelen.

Ook bestaat volgens Hendriks de mogelijkheid dat een Amerikaanse 'Jihadi John' opstaat, de Brit die ook wel bekend stond als 'de beul van IS' en in meerdere onthoofdingsvideo’s van verscheen.

Volgens Hendriks is het "ontzettend dom" hoe de Verenigde Staten met Irak omgaan. "Irak is een belangrijke bondgenoot van de Amerikanen en de VS heeft miljarden in dat land gestopt. Ook helpen de Amerikanen het Iraakse leger met het heroveren van Mosul. De Irakezen denken nu misschien ook: 'Misschien laten we ons dan liever helpen door Iran'." Daarnaast lopen Amerikanen die bij Iraakse NGO's hebben gewerkt gevaar, denkt Hendriks.

Veel prominente zakenlieden spraken zich uit tegen het decreet.

Apple-topman Tim Cook keurde het decreet van Trump af in een interne mail.  "Apple zou niet bestaan zonder immigratie,", schrijft Cook, "laat staan floreren en innoveren zoals we al jaren doen. Dit is geen beleidsmaatregel die wij steunen." Steve Jobs, medeoprichter van Apple, was de zoon van een Syrische immigrant.

Reed Hastings, CEO van Netflix, liet weten het decreet "on-Amerikaans" te vinden en Google zei in een verklaring bezorgd te zijn over de impact van het decreet op het vermogen van het bedrijf om buitenlandse werknemers naar de VS te halen.

De oprichter en CEO van Facebook, Mark Zuckerberg, liet vrijdag al weten zich grote zorgen te maken over Trumps decreet. Ook Tesla- en SpaceX-CEO Elon Musk, geboren Zuid-Afrikaan, liet van zich horen op Twitter.

97 techbedrijven pleiten gezamenlijk tegen het inreisverbod.

De bedrijven hebben gezamenlijk een zogenaamde 'amicus brief' ingediend. Dit juridische document kan worden gebruikt om de bedrijven te vertegenwoordigen bij zaken tegen Trumps inreisverbod. Onder andere Apple, Facebook, Google, Netflix, Uber, Intel en Airbnb hebben de juridische brief getekend. Een topman van Uber, dat de brief ook ondertekende, stapte onlangs op als adviseur van Trump.

Het is onduidelijk of er ook Nederlanders door het nieuwe inreisverbod worden getroffen.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken laat weten dat een tweede nationaliteit sinds 2014 niet meer wordt geregistreerd. Als iemand die geboren is in een ander land is genaturaliseerd tot Nederlander, is dat de enige afkomst die in zijn of haar paspoort staat.

Wanneer Nederlanders echter voor een reis naar de VS een visum of een ESTA-formulier moeten aanvragen, wordt de vraag over de tweede nationaliteit wel gesteld. Dit zou voor Nederlanders met een tweede nationaliteit uit een van de zeven landen problemen kunnen opleveren.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken meldde 29 januari dat zich nog geen Nederlanders hebben gemeld die problemen hebben ondervonden. Voor Nederlanders met een dubbele nationaliteit die zich in de VS bevinden, lijken de maatregelen geen effect te hebben.

Nederland en Duitsland hebben opheldering gevraagd over de nieuwe regel.

Nederland en Duitsland laten hun ambassades in Washington onderzoek doen. Ze hebben daartoe bij hun Amerikaanse gesprekspartners aangedrongen op uitleg en verduidelijking.

In de verklaring zeggen de ministers dat beide landen zich met veel inzet inzetten in de strijd tegen het terrorisme. "In Europa is het niet ons beleid om mensen vanwege hun afkomst of religie te stigmatiseren. Bovendien is de bescherming van vluchtelingen, zoals vastgelegd in het Vluchtelingenverdrag, een internationaalrechtelijke plicht die niet in twijfel getrokken mag worden."

Het Witte Huis zelf stelde lang dat alles op rolletjes loopt.

Een woordvoerder van het Witte Huis liet een dag na invoering in een verklaring weten dat "grote chaos" door het nieuwe decreet is uitgebleven. Vice-president Mike Pence, die zich eind 2015 nog fel had uitgesproken tegen een ban op moslims, gaf de eerste dagen geen commentaar. 

Hendriks denkt dat Trump er mee wegkomt: "De nadelen van het beleid zullen pas op lange termijn merkbaar worden. De vaste aanhang van Trump zal zich gesterkt voelen door de getoonde daadkracht van de president. Zij zijn zo onder de indruk dat feiten er niet meer toe doen", doelt Hendriks op de 'alternatieve feiten', die het Witte Huis presenteerde. "Ze zullen denken: 'Dit is een president die zijn beloftes nakomt'."

Trump komt met een nieuw decreet

Trump komt met een nieuw decreet dat het opgeschorte inreisverbod moet vervangen, maakte hij op 16 februari bekend op een persconferentie. Hij gaf nog geen verdere details.

Tegelijkertijd werd bekend dat het Ministerie van Justitie geen verdere stappen onderneemt om het opgeschorte inreisverbod in San Francisco aan te vechten. Hiermee is een gang naar het hooggerechtshof zo goed als uitgesloten.