De stand van zaken in de Syrische burgeroorlog
In 2011 brak ook in Syrië de Arabische Lente uit.
Duizenden demonstranten eisten het aftreden van president Bashar al-Assad, de vrijlating van duizenden politieke gevangenen en een einde aan de corruptie in het land.
Assad weigerde te vertrekken en trad met geweld op tegen alle demonstraties die volgden. Syrische rebellen namen het op tegen het regeringsleger van Assad en onderling werd er gestreden om de overname van verschillende steden en dorpen.
De Syrische rebellen raakten onderling verdeeld.
De strijders van Islamitische Staat hebben dankbaar gebruik gemaakt van deze chaos.
In juni 2014 werd door de terroristische groepering een kalifaat uitgeroepen in gebieden in Syrië en Irak. In het kalifaat claimt IS religieuze, politieke en militaire autoriteit over alle moslims ter wereld.
De Verenigde Staten voeren sinds 2014 met een internationale coalitie luchtaanvallen uit op gebieden die IS in handen heeft. Nederland maakt ook deel uit van die coalitie, al vliegen onze F-16's alleen boven Irak.
De destructie van Aleppo in beeld
Sinds september 2015 valt ook Rusland rebellen aan.
President Assad is al jaren een bondgenoot van Rusland, dat Assads regeringsleger steunt met wapens. Volgens Rusland zal de stroom vluchtelingen richting Europa groeien als er niet wordt ingegrepen en de regering van Assad valt. Op 30 september 2015 ging Poetin akkoord met luchtsteun aan Assad.
Door de Russische luchtsteun aan Assad kwamen Rusland en de Verenigde Staten in elkaars vaarwater: Rusland bombardeerde ook gematigde rebellen die door de VS worden gesteund.
Bij de Russische luchtaanvallen zijn veel burgerdoden gevallen. Ook werden Syrische ziekenhuizen en scholen geraakt.
Rusland claimde op 6 januari 2016 de operatie in Syrië af te schalen. Het is de bedoeling dat troepen worden teruggetrokken en het vliegdekschip Admiral Kuznetsov, dat in de regio is voor de inzet van Russische gevechtsvliegtuigen, terugkeert naar Rusland.
Inmiddels is het strijdtoneel in Syrië complex geworden.
Naast Rusland wordt Assad ook gesteund door Iran en sjiitische milities. De Verenigde Staten, veel westerse landen, de Golfstaten en Turkije steunen gematigde soennitische rebellen in de strijd tegen IS.
In Noord-Syrië strijdt Turkije tegen Koerdische militanten die tegen IS strijden. Amerika en de internationale coalitie steunen juist de YPG, een belangrijke Koerdische militie in Noord-Syrië.
In september 2016 viel Turkije Syrië binnen om de stad Manbij te heroveren op de Koerden. De Koerden hadden Manbij op IS veroverd, maar werden teruggedreven door de Turken. De Turkse regering zwoer de regio te zuiveren van alle militanten die aanslagen op Turkije hebben uitgevoerd.
Turkse tanks steken grens met Syrië over voor offensief
Eind 2016 verovert het regeringsleger het belangrijkste rebellenbolwerk in Oost-Aleppo.
De Syrische rebellen hadden het oosten van de stad Aleppo al langere tijd in handen. Het westen werd gedomineerd door het leger. De stad werd gezien als het symbool van de Syrische opstand. Begin december 2016 slaagde het regeringsleger er in Aleppo volledig te heroveren.
Na een aantal mislukte pogingen bereikten de Syrische regering en de rebellen een akkoord over een uitwisseling van burgers. Duizenden mensen mochten Oost-Aleppo verlaten, in ruil voor de vrije uittocht van burgers uit rebellengebied in de provincie Idlib.
In eerste instantie leverden onderhandelingen voor een bestand weinig op.
Zo werd de strijd in september 2016 een week gestaakt. Toch gingen de vijandigheden steeds weer door. Begin oktober schortten de Verenigde Staten de dialoog over Syrië met de Russen op, omdat het land nog steeds luchtaanvallen uitvoert op Aleppo.
Zowel de Syrische oppositie als de regering stellen als eis dat ze betrokken worden bij een mogelijke overgangsregering. Assad streeft nog steeds een nationale eenheidsregering na, met hemzelf als leider, terwijl de burgeroorlog juist begon met opstanden tegen zijn bewind.
Eind december bereikten de Syrische regering en een groot aantal rebellengroepen een akkoord over een nieuw staakt-het-vuren, dat ruimte moet bieden voor hernieuwd overleg over een politieke oplossing voor de burgeroorlog. Radicaal-islamitische groeperingen zoals IS en Jabhat Fateh al-Sham (voorheen al-Nusra Front) werden niet bij dat akkoord betrokken.
De partijen praten in 2017 opnieuw over een politieke oplossing in de Kazachse hoodstad Astana. Die gesprekken worden georganiseerd door Rusland. De bijeenkomst moet volgens de Russen worden gezien als een aanvulling op de VN-onderhandelingen in Genève, die naar verwachting begin februari zullen worden hervat.
Het aantal slachtoffers blijft groeien.
Tot dusver zijn zeker een half miljoen mensen omgekomen in Syrië. De Universteit in Florence berekende onlangs dat zeker elf miljoen Syriërs hun huis hebben verlaten. Zo'n 5,5 miljoen mensen vluchtten naar het buitenland, van wie er ongeveer een miljoen asiel aanvroegen in de Europa. Voor de oorlog in 2011 uitbrak, telde het land 24,5 miljoen inwoners..
