In Nederland zijn ongeveer 11.000 bijenhouders. De WUR onderzoekt jaarlijks hoe hun bijenvolken de winter zijn doorgekomen. Dit jaar reageerden ruim 2.700 bijenhouders op het onderzoek.

Zij gaven aan dat 25,6 procent van de volken de winter niet heeft overleefd. Dat is het grootste aantal sinds 2010, toen 29,1 procent van de volken stierf. Het is ook voor het eerst sinds 2012 dat de wintersterfte weer boven de 20 procent ligt.

"In 2010 was er een relatief hoge wintersterfte vanwege een Belgische bijenvoedingsproducent die vervuilde suiker op de markt bracht", zegt WUR-onderzoeker Harmen Hendriksma tegen NU.nl. "Als je dat van deze cijfers zou aftrekken, dan is de huidige wintersterfte weer wat hoger dan hij ooit is geweest. Dat heeft een niet te onderschatten impact op de bijenhouderij."

Het is opvallend dat in Vlaanderen de wintersterfte met 23 procent ook relatief hoog is. Maar in Duitsland stierven 'maar' 11 tot 13 procent van de bijenvolken. "Dat vraagt verdere analyse", aldus Hendriksma.

Die analyse richt zich met name op de oorzaken van de sterfte. De onderzoekers denken dat de varroamijt veel bijen het leven heeft gekost. Tegelijkertijd is in Zuid-Holland en Utrecht ook sterfte te zien die niet kan worden verklaard door de varroamijt. Ook andere zaken spelen een rol bij het sterven van bijen. De WUR noemt onder meer voedselaanbod en weersomstandigheden.

In januari werd het eerste vaccin voor bijen goedgekeurd. De Amerikaanse autoriteiten gaven groen licht voor een vaccin tegen het virus Amerikaans vuilbroed. Dat klinkt als goed nieuws, maar deze bacterieziekte komt in Nederland weinig voor, zegt Hendriksma.

"Als de weerstand van bijen beter is, heb je misschien ook minder sterfte. Maar het is nog maar de vraag of een bijenlichaam op dezelfde manier gevaccineerd kan worden als een mensenlichaam. Waarschijnlijk is het effectiever om de varroaparasiet te bestrijden."