In september 2022 deed Stage Entertainment een unieke oproep. Voor een revival van Aida, vanaf april 2023 terug in de theaters, zocht het productiebedrijf alleen acteurs en dansers van kleur.

Waar in 2001 de blonde Bastiaan Ragas nog een van de hoofdrollen vertolkte, is in het nieuwe Aida geen witte acteur te vinden. "Een artistieke keuze", vertelt regisseur Schele Williams aan NU.nl. Zij speelde zo'n twintig jaar geleden mee in de voorstelling op Broadway en heeft nu de regie bij Aida.

"Ter voorbereiding zijn we nog dieper in de rijke geschiedenis van Egypte en Nubië (een land ten zuiden van Egypte, red.) gedoken. En wat ontdekten we? Hoe zuidelijker in Egypte, hoe minder goed je Nubiërs en Egyptenaren qua kleur kan onderscheiden. Dat gevoel, dat ras geen rol speelt, willen we ook op het toneel brengen. Dan vallen vooroordelen weg en duik je pas echt in het verhaal."

"Het is niet bedoeld om een statement te maken als: kijk eens, een cast van kleur", gaat Williams verder. "Maar door ras uit de artistieke presentatie te halen, krijgt het publiek de kans om op een nieuwe manier in het verhaal te duiken."

Het verhaal draait om de liefde tussen Aida, een Nubische prinses, en Radames, een Egyptische kapitein. De twee buurlanden zijn in oorlog, dus een toekomst samen lijkt onmogelijk.

Maar ras of kleur speelt geen rol in die oorlog. "En ook gender maakt niks uit", vertelt Gaia Aikman, die binnenkort elke dag Aida gaat spelen. Daarom zie je in de nieuwe Aida ook vrouwen als bijvoorbeeld soldaat of legerleider.

"Dat vind ik een mooie verandering, die gebaseerd is op feiten. Het maakt het ook erg hedendaags. Want ik voel dat we nu ook weer die kant op gaan: dat het niet uitmaakt waar je vandaan komt of wat je gender is."

Dat is weleens anders geweest. De musicalwereld staat bekend als een niet-diverse: de meeste hoofdrollen worden door witte acteurs gespeeld. Ook Aikman herkent dat: "Ik was niet zwart genoeg of juist niet wit genoeg."

"Dat maakt je heel onzeker. Want waar hoor ik dan wel, in het vak waar ik zoveel liefde voor heb? Ik ben dus blij om te zien dat hier verandering in komt. Ik zie dat mensen echt om hun talent worden gecast, zodat je ook op het toneel een weerspiegeling van de samenleving krijgt."

De cast van Les Misérables is in vergelijking met Aida een stuk minder divers. In het ensemble zitten veel witte acteurs. Van de grotere rollen wordt alleen het personage Fantine gespeeld door een actrice van kleur (Channah Hewitt).

Tegelijkertijd heeft de cast in versies van 'Les Mis' op bijvoorbeeld West End en Broadway wel meerdere acteurs van kleur. Een verandering ten opzichte van de jaren negentig, toen dit nog allerminst het geval was.

"Ik probeer zeker op diversiteit te letten. Maar ik denk ook: alles wat je krampachtig doet, kan nooit goed zijn", zegt Les Misérables-producent Hans Cornelissen. "We hebben Channah met name gekozen omdat ze de meeste indruk maakte. Dat is het uiteindelijk het belangrijkste criterium."

"Ik hoop dat het op een gegeven moment niet meer uitmaakt hoe je eruitziet", concludeert Aida-hoofdrolspeler Aikman. "Het publiek gaat vernieuwing zien, maar verandering kan echt iets moois zijn."