Vanaf zaterdag staan ongeveer 270 kunsthandelaren uit twintig landen op de 36e editie van The European Fine Art Fair, oftewel TEFAF, in Maastricht. De beurs wordt elk jaar bezocht door kunstverzamelaars, leden van koninklijke families en beroemdheden. Zij komen naar de beurs om hun persoonlijke kunst- en juwelencollectie uit te breiden.

Maar niet alle 50.000 tot 75.000 bezoekers gaan naar de beurs om iets te kopen. "TEFAF is tien dagen lang het mooiste museum ter wereld", zegt directeur Bart Drenth tegen NU.nl. "Tussen het oudste en het nieuwste kunstwerk dat op de beurs te bezichtigen is, zit zevenduizend jaar. Van archeologische opgravingen tot modern design en alles daartussenin. Er zit ook veel privébezit bij, dat normaal niet te bezichtigen is."

De beurs wordt ook bezocht door vertegenwoordigers van musea uit verschillende landen. "TEFAF is dé plek waar musea boodschappen komen doen. Zij staan te popelen om de kunstwerken als eerste te bekijken en daarom zijn ze op uitnodiging vandaag al welkom op de beurs", zegt Drenth. De authenticiteit en herkomst van alle aangeboden kunstwerken wordt vooraf gecontroleerd, zodat er bijvoorbeeld geen replica's of roofkunst worden verkocht.

"In de regel is alles wat op de beurs te zien is te koop", zegt Drenth. "Als je interesse hebt in een kunstwerk, kun je daarover in gesprek met de aanwezige handelaar. Soms staan er prijskaartjes bij de kunst, maar afhankelijk van het kunstwerk is het mogelijk om te onderhandelen over de prijs. In sommige gevallen kan de koper de kunst meteen meekrijgen, maar die kan ook na de beurs thuisbezorgd worden."

Zelf heeft Drenth een paar favorieten. "Werk van Pablo Picasso, Roy Lichtenstein en Alberto Giacometti vind ik prachtig." Een schilderij van Picasso kost al gauw tientallen miljoenen euro's. Is er op de beurs ook kunst te vinden die voor de gewone bezoeker betaalbaar is? "De duizenden kunstwerken die aangeboden worden zijn allemaal van museumkwaliteit. Dat is natuurlijk bepalend voor de prijs. Niet iedereen heeft de middelen om kunst aan te schaffen. Maar mensen die een middenklassenauto kunnen kopen, kunnen ook een kunstwerk of object op de beurs kopen. Het is maar net waar je je geld aan wil uitgeven."

Vorig jaar werd duidelijk dat de beurs niet alleen verzamelaars en liefhebbers van kunst aantrekt, maar ook criminelen. Tijdens de TEFAF-beurs van 2022 vond een grote juwelenroof plaats. Een groep van vijf dieven had het gemunt op juwelen van de Londense juwelier Symbolic & Chase. Met een moker kregen ze de glazen vitrines kapot, waarna ze tien juwelen buitmaakten. Het duurste juweel - een halsketting met de grootste gele diamant ter wereld - heeft een geschatte waarde van 27 miljoen euro.

Het was niet de eerste diefstal op de TEFAF-beurs. In 2008 werd een diamanten collier ter waarde van 1,2 miljoen gestolen, in 2010 een diamanten hanger en platina ring - samen zo'n 860.000 euro waard - en in 2011 drie diamanten colliers en twee broches. De verschillende diefstallen leverden de beurs de bijnaam 'snoepwinkel voor kunstdieven' op.

"Een wrang compliment", zegt Drenth. "De beurs wordt al 36 jaar georganiseerd, dus over zo'n lange periode gaat het om enkele incidenten. Al was de juwelenroof van vorig jaar wel een zeer heftige en uitzonderlijke gebeurtenis. Maar alles wat wij mooi vinden, spreekt boeven ook aan."

Is een nieuwe kunstroof dan wel te voorkomen? "We evalueren de beurs elk jaar: wat is er goed gegaan en wat niet? Dit jaar zijn er een paar dingen anders dan voorgaande jaren: er zijn onder meer zes detectiepoortjes waar onze bezoekers doorheen lopen en we vragen iedereen om jassen en tassen in kluisjes te bewaren. Daarnaast zijn er natuurlijk onzichtbare maatregelen genomen, waar ik niets over kan zeggen."

Juwelier Symbolic & Chase laat de editie van dit jaar aan zich voorbijgaan, maar Drenth benadrukt dat het heftige incident van vorig jaar geen gevolgen heeft voor het aantal geïnteresseerde kunsthandelaren. "De beurs is onverminderd populair bij de handelaren. Er zullen dit jaar opnieuw uitmuntende juweliers aanwezig zijn met hun stands. Ook bij het publiek merken wij geen terughoudendheid. Iedereen kijkt uit naar deze editie, zeker omdat het de eerste beurs is na de coronacrisis die zoals vanouds is."

TEFAF Maastricht wordt van zaterdag 11 maart tot en met zondag 19 maart 2023 gehouden in het MECC Maastricht.