Zelfs nadat Nederland de slavernij in 1863 officieel afschafte, wist het land de praktijk waaraan het mede de rijkdommen uit de Gouden Eeuw dankt via een wrange en misdadige omweg tien jaar te rekken. Volgens hoofddirecteur van het Rijksmuseum Taco Dibbits in het voorwoord van het magazine Slavernij en nu? voelen mensen het onrecht van de slavernij tegenwoordig nog steeds.

Vanaf dinsdag ontvangen alle scholieren van groep zeven en acht van de basisschool en de onderbouw van het middelbaar onderwijs in Nederland en op Curaçao een van de 250.000 exemplaren van het magazine. Ze krijgen ook de mogelijkheid om via school gratis acht digitale lessen over slavernij en racisme te volgen.

Slavernij en nu? behandelt de geschiedenis van de slavernij in Nederland en legt het verband met hedendaags racisme. "Je weet pas waar je naartoe gaat als je weet waar je vandaan komt", valt onder meer te lezen in het magazine.

"We vinden het belangrijk dat geschiedenis dichtbij komt", vertelt Annemiek Spronk, hoofd onderwijs van het Rijksmuseum in gesprek met NU.nl. "De slavernij is onderdeel van onze geschiedenis, maar staat nog niet zo lang in de geschiedenisboeken. Ook de huidige docenten hebben er als scholier zelf geen les over gehad."

Het Rijksmuseum kreeg reacties vanuit het onderwijs dat slavernij buiten de Randstad niet relevant zou zijn, omdat daar in de klassen minder zwarte leerlingen zitten. Het Amsterdamse museum bestrijdt die gedachte.

"Slavernij is de geschiedenis van ons allemaal", vindt Spronk. Het hoofd onderwijs van het Rijksmuseum laat weten dat bijvoorbeeld ook in de provincie Drenthe nog sporen van het Nederlandse slavernijverleden te zien zijn.

Spronk hoopt dat kinderen door het lezen van het magazine verder leren kijken dan hun neus lang is. "Natuurlijk draait slavernij om onrecht, maar we vertellen in Slavernij en nu? ook verhalen over verzet. Die laten de kracht van mensen zien." Het magazine besteedt onder meer aandacht aan vrijheidsstrijder en verzetsheld Anton de Kom, die als eerste Surinamer is opgenomen in de Canon van Nederland.

Eric Razenberg, algemeen directeur van ThiemeMeulenhoff, laat in gesprek met NU.nl weten dat de educatieve uitgeverij zeker een jaar aan het lesmateriaal heeft gewerkt. "Ons motto is 'Samen leren vernieuwen'. We willen leraren helpen om lastige onderwerpen zoals slavernij en racisme bespreekbaar te maken in de klas."

Elk van de acht artikelen in Slavernij en nu? bevat volgens Razenberg uitdagende werkvormen, zoals het schrijven van een spoken-wordzelfportret en het in briefvorm beantwoorden van een van de personen uit het magazine.

Met de makers van de documentaire Nieuw licht: Het Rijksmuseum en de slavernij heeft ThiemeMeulenhoff acht fragmenten uit de documentaire geselecteerd. Ook die zullen volgens de educatieve uitgeverij op termijn onderdeel vormen van gratis lesmateriaal.

In 2021 organiseert het Rijksmuseum voor het eerst sinds de oprichting in 1800 een tentoonstelling over slavernij, die te bezoeken is zodra de geldende coronamaatregelen dat toelaten. Nieuw licht: Het Rijksmuseum en de slavernij van regisseur Ida Does laat de soms pijnlijk confronterende totstandkoming van die tentoonstelling met de naam Slavernij zien.