De Raad vindt het niet van goed bestuur getuigen dat de Museumvereniging en de minister de jaarlijkse besteding van 200 miljoen euro gemeenschapsgeld zelf willen toetsen.

Het orgaan ondersteunt wel het voorstel van de Museumvereniging dat de musea zelf onafhankelijke deskundigen met specifieke kennis mogen voordragen. De inhoudelijke onderdelen van de controle kunnen echter op kritiek rekenen.

"De Museumvereniging heeft in haar controlevoorstel een lijst met vijftien thema's gegeven", verwijst de Raad voor Cultuur in zijn advies (pdf) naar de toetsing die de Museumvereniging en de minister voor ogen hebben. "De Raad merkt op dat deze lijst willekeurig en ongestructureerd oogt en dat onderwerpen met elkaar overlappen. Zodoende vindt de Raad deze lijst weinig bruikbaar."

In een reactie op vragen van NU.nl over het oordeel van de Raad voor Cultuur verwijst de Museumvereniging naar een bericht op de website. De vereniging laat hierin weten "graag met minister Van Engelshoven en de Raad voor Cultuur in gesprek te gaan over een voorspoedige start van de nieuwe systematiek".

Van Engelshoven reageert via een woordvoerder op vragen van NU.nl dat ze "de zomer zal gebruiken om het advies van de Raad en de aanbevelingen goed te bestuderen". De minister "gaat verder in gesprek met de Raad en de museumvereniging over het uitwerken van de nieuwe systematiek, waarin onafhankelijke visitatie voorop staat".

Vanaf 2021 vallen de 29 rijksmusea onder de erfgoedwet, wat inhoudt dat ze niet meer iedere vier jaar subsidie hoeven aan te vragen. Hiermee valt de regelmatige toetsing op de musea via de subsidieroute weg.

Het wettelijke adviesorgaan van de regering en het parlement op het gebied van kunst, cultuur en media adviseert om voor toetsing van de rijksmusea zoveel mogelijk aan te sluiten bij de controle op de kwaliteit van de culturele instellingen, die worden gerekend tot de Culturele basisinfrastructuur (BIS) 2021-2024.

In juni moest de Raad voor Cultuur vanwege het grote aantal aanmeldingen een negatief advies geven voor de helft van de rijkssubsidieaanvragen van culturele instellingen. Van Engelshoven liet toen weten dit advies over te nemen, maar een ruime meerderheid van de Tweede Kamer verzocht extra geld vrij te maken voor het Scapino Ballet en het muziekevenement Eurosonic Noorderslag. Deze ontvingen hierdoor respectievelijk 1,7 miljoen en 600.000 euro subsidie.