"Ik maak me absoluut zorgen. Het is op het beste moment al niet makkelijk om een Noord-Koreaan te zijn, maar nu al helemaal niet", zegt Koreadeskundige Remco Breuker van de Universiteit Leiden.

Volgens Breuker zijn er meerdere redenen waarom Noord-Korea juist nu open is over de coronasituatie. "Afgaande op de eerste communicatie van het staatspersbureau lijkt het erop dat de besmettelijkere omikronvariant heeft toegeslagen in de hoofdstad, onder de elite. Ik denk dat ze in paniek zijn", aldus de Korea-expert.

Hij denkt dat Noord-Korea de situatie de afgelopen twee jaar "nog enigszins" onder controle wist te houden. Ook toen hebben de Noord-Koreanen zwaar geleden, benadrukt hij, maar de huidige situatie lijkt ondanks de zware maatregelen niet meer te houden.

"Weinig mensen geloven dat Noord-Korea al die tijd coronavrij is gebleven, ook al is het zo snel op slot gegaan dat het de boel misschien aanvankelijk wel de kop heeft weten in te drukken", zegt Korea-expert Casper van der Veen. Volgens hem is de kans best klein dat het land volledig coronavrij is gebleven, onder meer omdat het een 1.400 kilometer lange grens met China deelt.

Van der Veen benadrukt wel dat Noord-Korea op dit moment slechts minimale informatie naar buiten brengt. En de cijfers die het naar buiten brengt, zijn niet heel betrouwbaar. "We hebben geen zicht op hoe ernstig de situatie is."

Een andere reden waarom Noord-Korea nieuws naar buiten brengt over de situatie, is omdat het bezig is zich agressief op te stellen naar het buitenland, denkt Breuker. Zo hervatte Noord-Korea afgelopen week de rakettests en worden voorbereidingen getroffen voor een kernproef. Daardoor kan het het zich ook veroorloven om zich wat zwakker op te stellen, zegt hij. "Dat klinkt paradoxaal, maar dat is ook typisch voor hoe Noord-Korea naar buiten treedt."

Breuker wijst ook op de "moeilijke periode" die Noord-Korea achter de rug heeft. Zo werd de grens met China hermetisch afgesloten, met voedseltekorten tot gevolg. Het land heeft daardoor maar weinig veerkracht: de voedseltekorten zijn niet aangevuld en daarnaast ontbreekt het aan medicijnen of middelen om mensen te kunnen verzorgen. "Die waren er al weinig, maar nu nog minder."

Daarnaast denkt Van der Veen dat de situatie in Noord-Korea zelf de reden is voor de openheid. "Het lijkt erop dat er wel echt iets aan de hand is, en dat het zo groot is dat het niet meer te ontkennen valt."

Van der Veen legt uit dat het zorgstelsel in het land totaal niet berekend is op een corona-uitbraak. Zo is er geen massale testcapaciteit, waardoor veel mensen met koorts niet kunnen worden getest op corona. Ook is er voor zover bekend niemand gevaccineerd, "op misschien een paar leden van de elite na".

De tekorten in de ziekenhuizen en de ondervoeding door het voedseltekort zorgen ervoor dat de situatie "alle ingrediënten heeft om het heel erg te maken".

"Ik denk ook wel dat ze inzien dat er hulp moet komen als ze niet ten onder willen gaan", zegt Breuker. Zowel Rusland, China als Zuid-Korea heeft al toegezegd te willen helpen.

Of Noord-Korea die hulp wil aannemen, hangt volgens Breuker af van hoe ernstig de situatie is. "In principe willen ze het aannemen, anders hadden ze het nooit naar buiten gebracht. Maar wel onder hun voorwaarden. En wat die gaan zijn, weten we niet."

Van der Veen twijfelt ook of Noord-Korea buitenlandse hulp gaat accepteren. "Ze waren de afgelopen jaren als de dood om spullen uit het buitenland aan te nemen, uit angst dat het virus mee zou komen." Zo wees het land eerder donaties van China, Zuid-Korea en het vaccinatiehulpprogramma COVAX af. "Noord-Korea kan de hulp zeker gebruiken, maar onduidelijk is of ze het gaan aannemen."