In gesprek met NU.nl zei COVAX donderdagochtend dat er tot nu toe geen enkel 'Nederlands' vaccin in arme landen is gezet. Het ministerie van Volkgezondheid sprak dit tegen. Een woordvoerder zei dat er in Laos en Kenia wel prikken zijn gezet, maar kan geen precieze aantallen noemen.

De minister erkende in de Kamer dat er "een groot verschil" is tussen de vaccins die zijn toegezegd en ook daadwerkelijk zijn geleverd. Waarom het doneren van de vaccins zo langzaam gaat, weet de bewindsman niet. Wel zei hij dat er inmiddels nog zo'n zestien miljoen vaccins onderweg zijn naar COVAX.

De Bruijn zei dat hij aan COVAX gaat doorgeven dat het programma "absoluut versneld" moet worden. Hij beloofde Kamerleden ook uit te zoeken waar het probleem zit. Eind januari hoop hij de Kamer hierover te informeren.

Overigens heeft Nederland los van het COVAX-programma zelf vijf miljoen coronaprikken direct aan andere landen zoals aan Suriname en Indonesië geschonken.

Verder zei De Bruijn dat het vrijgeven van patenten van coronavaccins niet de oplossing is voor arme landen die een groot tekort hebben aan vaccins. Het is geen "toverstokje", zei hij. Volgens hem is er internationaal ook geen steun om octrooien vrij te geven waardoor landen zelf aan de slag kunnen met het maken van vaccins.

Hij ziet veel meer in het vrijwillig delen van de kennis door farmaceuten. Daar is de Wereldgezondheidsorganisatie ook mee bezig. Onder meer in Zuid-Afrika zal een productiefaciliteit worden opgezet in samenwerking met plaatselijke bedrijven. In het verleden heeft dit ook gewerkt, zegt De Bruijn. "Het is een beproefd recept."

In de Kamer hebben onder meer PvdA en GroenLinks erop aangedrongen het alleenrecht op vaccins bij farmaceuten weg te nemen. De Bruijn ziet wel wat in dwanglicenties als arme landen een tekort blijven houden aan vaccins. Een fabrikant wordt dan gedwongen om een concurrent een licentie te geven voor het maken van het vaccin.

Er is volgens de bewindsman ook geen probleem met de beschikbaarheid van het vaccin tegen het coronavirus. Er worden ongeveer 1,5 miljard doses per maand geproduceerd en de verdeling ervan is het grote probleem, zei hij. De distributie van het vaccin in arme landen gaat niet goed en er bestaat daar ook veel weerstand tegen het vaccin.