Diederik Gommers, voorzitter van de Nederlandse vereniging van ic-artsen, verwacht dat binnen nu en tien dagen sprake is van code zwart. Dat betekent dat ziekenhuizen moeten kiezen wie ze nog kunnen helpen, en wie niet. Om zo'n rampscenario te voorkomen, roept hij het demissionaire kabinet op een harde lockdown in te voeren. Dat zei Gommers dinsdagavond tijdens een rondetafelgesprek met de Tweede Kamer.

Op dit moment liggen er 488 coronapatiënten op een intensivecareafdeling. Gezien het personeelstekort is volgens Gommers' eigen berekening sprake van code zwart bij de 651e coronapatiënt op de ic.

Momenteel beschikken de ic's in Nederland over 1.066 bedden. Daar liggen niet alleen coronapatiënten in. Opschalen naar meer ic-bedden, zoals het kabinet graag wil, gaat volgens Gommers "zeer, zeer moeizaam".

Het personeelstekort is vooral ontstaan door de uitstroom van ic-personeel. Ook is er momenteel sprake van een hoog ziekteverzuim onder artsen en verpleegkundigen, aldus Gommers.

Wat daarbij niet helpt, is het grote aantal besmettingen onder jonge kinderen. Daardoor moeten vaders en moeders die in het ziekenhuis werken, gedwongen in quarantaine, stelt hij. Kortom: "We krijgen de roosters niet rond."

Bij code zwart zitten de ziekenhuizen zo vol, dat alle zorg volledig is afgeschaald en er alsnog te weinig bedden zijn. Zorgpersoneel moet dan op basis van niet-medische gronden, zoals leeftijd of overlevingskans, kiezen wie wel en wie niet een bed krijgt.

Op hoeveel patiënten zitten we nu?

  • Op de ic's lagen dinsdag 943 patiënten, zowel met als zonder COVID-19.
  • Vorige week belandden er per dag ongeveer 41 nieuwe coronapatiënten op de ic.
  • De bedoeling is dat er wordt opgeschaald naar 1.150 of misschien zelfs 1.350 ic-bedden. Maar dat is heel lastig.
  • Op de gewone corona-afdelingen in de ziekenhuizen is het ook razend druk. Daar liggen nu 2.052 mensen. Maar daar zijn de problemen niet zo groot als op de ic's.

Gommers snapt uitspraak De Jonge over code zwart niet

Demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) zei maandag iets anders, namelijk dat de ziekenhuizen nog ver verwijderd zijn van code zwart. Ook Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ), zei maandag dat van code zwart nog "volstrekt geen sprake" is.

Gommers zegt dinsdagavond tegen de Tweede Kamer niet precies te begrijpen waarom De Jonge dit gezegd heeft. Naar eigen zeggen heeft hij hierover ook geen contact gehad met de minister. Wel benadrukt Gommers dat hij in het OMT, waar hij ook lid van is, heel duidelijk gezegd heeft "waar de grenzen liggen qua ic-capaciteit en wanneer wij in een zorginfarct komen".

De Jonge blijft erbij dat de ziekenhuizen code zwart nog niet naderen. Dat zei hij dinsdagavond tijdens een debat in de Eerste Kamer. De minister erkent dat de bezetting "veel te hard" stijgt en dat de druk in de zorg hoog is, maar zegt ook dat de maximale ic-bezetting van 1.350 bedden nog niet in zicht is.

Over de uitspraken van Gommers specifiek zegt De Jonge dat het kabinet niet kan afgaan "op ieders individuele inschatting, maar uitgaat van de adviezen van de experts in het OMT".

Rek is eruit

Om het tij te keren, zijn volgens Gommers heel zware maatregelen, zoals een lockdown, nodig. "Want het kan niet zo zijn dat we straks in code zwart zitten, terwijl het land nog open is. Dat ik moet zeggen: 'We geven palliatieve zorg aan je moeder, terwijl mensen nog aan winkelen zijn en in de kroeg zitten'."

Verder verwijt Gommers het kabinet dat zij nog steeds op dezelfde manier denkt als in de eerste golf. Toen lagen op het hoogtepunt bijna zeventienhonderd patiënten op de ic en lukte het om op te schalen tot een kleine tweeduizend bedden. Sindsdien is de uitstroom van personeel zo groot geweest, dat die rek nu veel minder groot is, aldus Gommers.

Hij heeft zijn collega's van het OMT gevraagd om woensdag in plaats van vrijdag te vergaderen.