Als het 2G-beleid wordt ingevoerd, kunnen alleen nog mensen die tegen COVID-19 gevaccineerd zijn of van de ziekte hersteld zijn een coronatoegangsbewijs krijgen. Een negatieve coronatest is dan niet meer genoeg om ergens naar binnen te mogen. 2G staat voor gevaccineerd of genezen. In dat laatste geval krijg je een herstelbewijs. Dit bewijs is momenteel 180 dagen geldig, maar de geldigheid wordt binnenkort verlengd tot 365 dagen.

De maatregel maakt het leven voor ongevaccineerden een stuk lastiger. Hij kan echter wel andere ingrijpendere maatregelen voorkomen, zoals een volledige sluiting van de horeca en theaters en het afblazen van evenementen.

In Nederland wil het kabinet de horeca zelf de keuze geven: als een café of restaurant ervoor kiest alleen gevaccineerde of herstelde mensen toe te laten, gelden er verder geen beperkingen. Wanneer ook mensen met een negatieve testuitslag welkom zijn, moet iedereen in de zaak op een vaste plek zitten.

In het scenario waarin alleen gevaccineerde of genezen personen een coronatoegangsbewijs kunnen krijgen, kunnen zij ongevaccineerde personen niet meer op dergelijke locaties besmetten. Dat gevaccineerden het coronavirus nog bij zich kunnen dragen, betekent overigens niet dat zij het virus net zo makkelijk kunnen overdragen als ongevaccineerden. Dat komt doordat gevaccineerden gemiddeld minder virusdeeltjes meedragen.

In Duitsland kunnen deelstaten zelf besluiten of ze het 2G-model gebruiken. De regel is bijvoorbeeld ingevoerd in Saksen, waar het aantal nieuwe besmettingen hard was gestegen. Ook in Berlijn zijn horeca en nachtclubs alleen nog op die manier toegankelijk.

Sommige Duitse deelstaten hebben in beperkte mate 2G-richtlijnen ingevoerd. Zo geldt de restrictie er alleen voor kapsalons en de horeca. Deze regels gelden nadrukkelijk niet voor winkels die voorzien in basisbehoeften, zoals supermarkten.

De 2G-regel kan overigens ook verschillen per groep en sector. Zo geldt in Berlijn een uitzondering voor iedereen van onder de achttien jaar én personen die kunnen aantonen dat zij simpelweg nog niet gevaccineerd konden worden, schrijft Der Tagesspiegel. Ook gelden er andere regels voor bijvoorbeeld horecapersoneel, aldus het nieuwsmedium.

Als de 2G-regel wordt ingezet, kan dat betekenen dat andere maatregelen worden afgeschaft. Zo hoeven in Berlijn geen mondkapjes meer gedragen te worden op locaties waar het 2G-beleid van kracht is. Een mondkapje kan wél verplicht zijn op plaatsen waar het 3G-beleid (gevaccineerd, genezen of getest) nog geldt, schrijven Duitse media.

In Oostenrijk mogen vanaf maandag alleen nog gevaccineerde en herstelde personen de piste op of de Stube in. Daar geldt dan als eerste land ter wereld een lockdown specfiek voor ongevaccineerden.

Die vraag is lastig te beantwoorden. Volgens het OMT is het verstandig om de methode in Nederland te introduceren om het aantal nieuwe besmettingen te beperken. "Het OMT realiseert zich dat de keuze voor een dergelijk toegangsbeleid een complexe afweging is waarbij ook vele andere maatschappelijke afwegingen meespelen", schrijven de adviseurs.

Net als bij de meeste coronamaatregelen is het lastig om te bepalen wat het precieze effect van een specifieke maatregel is geweest. Zo gaat de invoering van 2G gepaard met een uitgebreide extra vaccinatiecampagne.

In Oostenrijk wel. In de dagen na de aankondiging van de nieuwe regels meldden zich veel meer Oostenrijkers dan normaal voor een vaccinatie. In Weense centra moesten sommige mensen anderhalf uur wachten voor een coronaprik. En in Salzburg lieten veertienhonderd mensen zich inenten, terwijl daarvoor in een hele week zo'n tweeduizend mensen een prik kwamen halen.

Oostenrijkse media spreken zelfs van een run op de vaccinatiecentra. Vorige week zaterdag kregen meer dan tienduizend mensen een eerste coronaprik, maar er waren er ook duizenden die een tweede prik of een boosterinjectie kregen.

De 2G-richtlijnen zijn in principe niet moeilijker te handhaven dan de huidige regels. In Duitsland en Oostenrijk zijn er voor zover bekend nauwelijks excessen en wordt er in de horeca, in theaters en bij evenementen netjes gecontroleerd. Dit betekent dus ook dat het identificatiebewijs van de bezoekers wordt gecheckt. Hoe de controles in Oostenrijk zullen uitpakken, is nog niet bekend.

In beide landen wordt overigens ook geprotesteerd tegen de regels, maar het lijkt vooralsnog om een relatief kleine groep mensen te gaan. Het laatste wat Oostenrijk wil, is opnieuw een reeks brandhaarden in het wintersportgebied, zoals in februari en maart 2020 het geval was.

Verbetering: In een eerdere versie van dit stuk stond dat de geldigheidsduur van een herstelbewijs na een infectie recent is verlengd tot 365 dagen. Dit klopt niet: de wijziging in kwestie moet nog worden doorgevoerd. Het bewijs is nu nog 180 dagen geldig.