De deltavariant komt steeds vaker voor in de kiemsurveillance van het RIVM, waarbij getest wordt op aanwezige virusvarianten. Enkele weken geleden werd bij 0,3 procent van alle tests de deltavariant aangetroffen; dat is inmiddels 9 procent.

Vooral ongevaccineerden zullen straks het risico lopen om (ernstig) ziek te worden, vertelt Timen. Dat blijkt ook uit data die RIVM-baas Jaap van Dissel dinsdag deelde met de Tweede Kamer. Zo wordt geschat dat één dosis van het AstraZeneca- of Pfizer-vaccin al ruim drie op de tien keer voorkomt dat iemand ziek wordt na besmetting met de deltavariant.

Dat aandeel stijgt naar 67 (AstraZeneca) tot 88 procent (Pfizer) als iemand volledig gevaccineerd is. Onder 'ziekte' wordt al bedoeld dat iemand last krijgt van een loopneus of milde keelpijn. Na twee doses van een van de twee vaccins wordt bovendien 95 procent van alle ziekenhuisopnames voorkomen, schat het RIVM.

De effectiviteit van de Moderna- en Janssen-vaccins wordt nog onderzocht, vertelt Timen. De RIVM-topvrouw kan niet zeggen of bepaalde leeftijdsgroepen straks een groter risico lopen als er daadwerkelijk nog een coronagolf komt. "Wat we weten, is dat in bepaalde dorpen in de Biblebelt en bepaalde wijken in grote steden de vaccinatiegraad lager ligt. Die proberen GGD's met bijvoorbeeld mobiele priklocaties op te krikken."

Het vaccineren van kinderen kan een groot deel van de coronagolf voorkomen, vervolgt Timen. "Dat heeft een positief effect." Als tieners in de leeftijd van twaalf tot zeventien jaar gevaccineerd worden, zal het reproductiegetal ook in het meest pessimistische scenario rond de 1 schommelen. Als de R-waarde boven de 1 uitkomt, wordt een steeds grotere groep mensen besmet met het virus.

Wanneer jongeren niet gevaccineerd worden, komt het cijfer vermoedelijk boven de 1,25 uit. Dan wint het virus snel terrein. Ook in de meest optimistische scenario's komt de R-waarde dan op den duur boven de 1 uit, zo blijkt uit data van het RIVM.

Nederland telt volgens cijfers van het CBS zo'n 1,1 miljoen jongeren in de leeftijdsgroep twaalf tot en met zeventien jaar. Het demissionaire kabinet is momenteel in afwachting van een advies van de Gezondheidsraad over of zij gevaccineerd moeten worden. Het OMT is daar in ieder geval voorstander van, verzekert Timen.

Een van de redenen waarom het kabinet wil wachten op het advies van de Gezondheidsraad is dat het vaccin niet primair aan jongeren toegediend zou worden om hun eigen gezondheid te beschermen, maar vooral om anderen veilig te houden. Gezonde jongeren uit deze doelgroep worden zelden ernstig ziek van het coronavirus. Het kabinet wil graag weten wat de Gezondheidsraad van die ethische afweging vindt. Ook buigen de experts zich nog eens over de vraag in hoeverre het zinvol is om het vaccin voor deze groep beschikbaar te maken.

Volgens Timen komt de zomer niet in gevaar voor Nederland, doordat de deltavariant opkomt in een seizoen waarin het virus zich minder snel verspreidt. In Engeland werden onlangs versoepelingen vier weken uitgesteld vanwege de opkomst van de deltavariant. "Hier wordt het pas in de loop van de zomer dominant", aldus Timen.

Ook profiteert Nederland van het vaccinatiebeleid, legt Timen uit. In Nederland is vaker het Pfizer-vaccin ingezet, dat iets effectiever is tegen de deltavariant dan bijvoorbeeld het AstraZeneca-vaccin.

Desondanks drukt Timen de Nederlander op het hart om zich ook buiten Nederland aan de coronaregels te houden. "Corona is nog niet weg. Als je op reis gaat, ga dan naar een veilig gebied."