Op de intensivecareafdelingen van bijvoorbeeld het UMCG in Groningen zit 14 procent van het personeel ziek thuis. "Normaal gesproken ligt dat tussen de 6 en 8 procent", zegt Ate van der Zee, voorzitter van het Acute Zorgnetwerk Noord Nederland.

Ook in Brabant ligt het ziekteverzuim onder verpleegkundigen grofweg twee keer zo hoog als voor de coronacrisis en dat is voor het grootste deel toe te schrijven aan oververmoeidheid.

"Het gebrek aan arbeidskracht maakt dat we niet kunnen doen wat we willen", aldus Bart Berden, bestuursvoorzitter van het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis in Tilburg en tevens voorzitter van het Netwerk Acute Zorg Brabant.

"De rek is eruit", constateert Frank Bloemers, traumachirurg in het Amsterdam UMC en coördinator van de patiëntenspreiding in Noord-Holland en Flevoland. "Als je dan door het Vondelpark naar huis fietst en ziet dat mensen in feite geen respect hebben voor de situatie in de ziekenhuizen, dan is dat wel moeilijk."

De ziekenhuizen in de noordelijke provincies zijn door het personeelstekort niet in staat om hun aandeel te leveren aan het opschalen van de landelijke capaciteit van de intensive cares (ic's). Afgelopen week hadden er in het hele land honderd extra ic-bedden (1.450 in totaal) beschikbaar moeten zijn.

"Het gaat ons waarschijnlijk niet lukken om die opschaling te verzorgen", aldus Van der Zee, die ook bestuursvoorzitter is van het UMCG is. "Als we vervolgens wel meer COVID-zorg moeten verlenen, zullen we nog meer reguliere zorg moeten afschalen. Uiteindelijk komt dan ook zorg in het geding, waarvan we allemaal vinden dat die niet langer dan zes weken uitgesteld mag worden"

In de regio Arnhem/Nijmegen kunnen ziekenhuizen nog wel de afgesproken hoeveelheden bedden leveren, "maar ook hier is de druk maximaal", vertelt Bertine Lahuis, voorzitter van de Acute Zorgregio Oost en bestuursvoorzitter van het Radboudumc in Nijmegen.

"Simpele ingrepen als liesbreukoperaties doen we al niet meer en als het aantal coronapatiënten blijft groeien, moeten we nog meer operatiekamers sluiten en kunnen we andere operaties ook niet meer doen", legt ze uit. "De extra's zijn er gewoon niet meer en we doen steeds een hoog beroep op dezelfde mensen."

Bij Berden (Brabant) leven eveneens zorgen over de niet-coronazorg die steeds verder moet worden afgeschaald. "Hartpatiënten die twee jaar geleden direct zouden worden geopereerd en nu voor de derde keer naar huis worden gestuurd. Patiënten met hersentumoren of vaatproblematiek. Er zijn nu al te veel patiënten die we niet kunnen helpen, wat we kwalijk vinden."

"Bij diverse ziekenhuizen in onze regio zijn patiënten overleden die op de wachtlijst stonden", aldus Berden. Als hij de vraag krijgt voorgelegd of de coronacrisis ook levens kost van niet-coronapatiënten reageert hij resoluut: "Absoluut."

Woensdag kwamen de elf verschillende regio's binnen het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) online bij elkaar voor overleg en daarin kwamen ze tot dezelfde conclusie die Ernst Kuipers (voorzitter LNAZ) en ic-baas Diederik Gommers al trokken: versnel het vaccinatieproces door mensen geen tweede coronavaccinaties meer te geven, maar door die prikken te gebruiken voor de eerste inenting van zestigplussers.

Over die oproep buigt de Gezondheidsraad zich momenteel. In het Verenigd Koninkrijk, waar voor die strategie is gekozen, zijn de effecten daarvan duidelijk in de ziekenhuiscijfers te zien.

Daarnaast roepen de ziekenhuisbestuurders de samenleving op om - hoe lastig wellicht ook - de coronamaatregelen na te leven. "Afstand, afstand, afstand en je aan de maatregelen houden. Hoe moeilijk soms ook", verzucht Lahuis. "Als het zo doorgaat moeten voor de meivakantie mogelijk verloven ingetrokken gaan worden. Het plezier van de één betekent dat het intrekken van het plezier van de ander."