Het welzijn van jongvolwassenen, scholieren, studenten, zelfstandigen en mensen met een migratieachtergrond is in het afgelopen jaar afgenomen, concludeert het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) woensdag in het rapport Een jaar met Corona. De deskundigen benadrukken dat de crisis iedereen raakt, maar dat andere groepen Nederlanders vrijwel even tevreden over het leven waren als in jaren voor de pandemie.

De experts concluderen ook dat het welzijn van coronapatiënten en mensen van wie een naaste (ernstig) ziek werd of overleed afnam. Dat gold ook voor Nederlanders die zich realiseerden dat een besmetting grote gevolgen voor hun gezondheid kon hebben.

Volgens het SCP had de pandemie grote impact op het leven van jongvolwassenen, en in het bijzonder de groep jongeren met een lage sociaaleconomische status. Zij werden op meerdere vlakken geraakt; zo verloren talloze jongvolwassenen hun baan of inkomen, terwijl ook het aantal sociale contacten flink werd ingeperkt door coronamaatregelen.

"Voor deze groep zijn die contacten juist belangrijk voor de ontwikkeling van hun identiteit", redeneren de experts. De ervaringen die zij normaliter nou zouden opdoen, zouden later leiden tot "succesvolle sociale ontmoetingen", beargumenteert het SCP.

Het planbureau signaleert dat kwetsbaarheden die Nederland al had, zijn vergroot door het coronavirus. Zo zouden de risico's van de flexibele arbeidsmarkt zijn blootgelegd. Daarnaast zouden kwetsbare thuissituaties extra negatieve gevolgen hebben gehad voor kinderen, doordat zij door de sluiting van scholen thuisonderwijs moesten volgen. Zij kunnen in hun latere leven gehinderd worden door reeds opgelopen leerachterstanden.

"Dat kan op den duur leiden tot een lager onderwijsniveau en daarmee kleinere kansen op de arbeidsmarkt", aldus het SCP. De experts pleiten voor een snel herstelbeleid om de problemen te verhelpen.

De resultaten van het onderzoek komen uit de periode tot november 2020. Het aantal mensen dat zich somberder voelde dan voor de coronacrisis, lag in oktober (43 procent) hoger dan in juli (30 procent). Volgens onderzoeker Mirjam de Klerk speelt economische onzekerheid daarbij een belangrijke rol.

Lees hier de volledige reactie en andere reacties op NUjij.

Coronamaatregelen veroorzaakten spanningen tussen groepen

Het SCP merkt op dat coronamaatregelen ook tot spanningen tussen bepaalde groepen leidden. Dat zou komen doordat iedereen zich aan de maatregelen moest houden om burgers te beschermen, terwijl vooral ouderen en mensen met een kwetsbare gezondheid risico's liepen.

Jongeren en gezonde mensen werden echter gevraagd dezelfde offers te brengen, wat voor hen grote sociale en financiële gevolgen had. Dat zou tijdens de tweede coronagolf voor "meer wrijving" hebben gezorgd tussen hen en kwetsbaren, stelt het SCP op basis van respondenten. De gevoelde spanning zou desalniettemin "relatief laag" zijn geweest.

Gedragsexperts en de Nederlandse ggz constateerden eerder in gesprek met NU.nl al dat de effecten van coronamaatregelen een groot effect hebben op het welzijn van mensen. Onder meer de Nederlandse ggz maakt zich grote zorgen over de langetermijneffecten van bijvoorbeeld de huidige lockdown.