Zuid-Afrika heeft één miljoen doses van het AstraZeneca-vaccin gekregen en zou volgende week beginnen met het vaccineren van mensen.

De studie heeft nog geen peerreview gekregen, maar in het licht van de resultaten zal de regering wachten met vaccineren totdat er meer advies is.

Het besluit komt na een onderzoek van de University of Oxford naar de effecten van het AstraZeneca-vaccin op de Zuid-Afrikaanse variant van het coronavirus. Meer dan tweeduizend vrijwilligers hebben twee doses van het vaccin gehad. Hieruit bleek dat de bescherming tegen de Zuid-Afrikaanse variant minimaal is.

Onderzoeksleider Shabir Madhi zei in een toelichting dat de effectiviteit van het vaccin tegen meer serieuze klachten niet goed is onderzocht, omdat de gemiddelde leeftijd van de onderzoeksgroep 31 was. Dat is geen goede weergave van de bevolkingsgroep die vooral wordt getroffen door ernstige symptomen van het coronavirus.

Het was de eerste maal dat de effectiviteit van het vaccin tegen de Zuid-Afrikaanse variant werd onderzocht. AstraZeneca levert het komende kwartaal onder meer 40 miljoen doses aan de Europese Unie. In totaal heeft de EU dit jaar ruim 300 miljoen doses van het vaccin besteld.

Het Zuid-Afrikaanse besluit om voorlopig niet te gaan vaccineren, bleef ook elders in de wereld niet onopgemerkt. De regering van Australië haastte zich maandag om burgers gerust te stellen. "Er is momenteel geen bewijs dat de vaccins van AstraZeneca en Pfizer minder effectief zijn geworden bij het voorkomen van een ernstig ziekteverloop of sterfgevallen", benadrukte minister van Volksgezondheid Greg Hunt.

In een reactie laat Sarah Gilbert, de hoofdontwikkelaar van het Oxfordvaccin, aan de BBC weten dat ernstige ziekte nog steeds voorkomen moet kunnen worden met het vaccin. Ontwikkelaars komen later dit jaar bovendien met een aangepaste versie om de Zuid-Afrikaanse mutatie van het coronavirus te lijf te gaan.