Via de mail kregen we de vraag of een Facebook-bericht klopt waarin wordt beweerd dat Zuid-Korea door sterfgevallen is gestopt met zijn coronavaccinatieprogramma. Dit is onjuist. Zuid-Korea is nog niet eens begonnen met vaccineren.

Waar komt dit verhaal dan vandaan? In oktober verschenen er berichten dat meerdere mensen in Zuid-Korea na de griepprik waren overleden. Dit zorgde voor ongerustheid in Zuid-Korea. Singapore, dat dezelfde griepprik gebruikte, legde zijn vaccinatieprogramma zelfs even stil.

De Zuid-Koreaanse gezondheidsdienst heeft 46 mensen onderzocht die stierven nadat ze de griepprik hadden ontvangen. In geen van de gevallen is er een aanwijzing gevonden dat de griepprik heeft bijgedragen aan het overlijden. Alle 46 personen leden aan ziekten die het overlijden konden verklaren. Ook Singapore concludeerde dat de vaccins veilig zijn. Met het coronavaccin heeft dit in ieder geval niets te maken.

Een artikel waarin wordt beweerd dat een coronavaccin bij bijna alle vrouwen voor onvruchtbaarheid zorgt, is op Facebook ruim duizend keer gedeeld. Het is nepnieuws.

Volgens het artikel heeft een klokkenluider bij GSK, een bedrijf dat meewerkt aan meerdere coronavaccins, gezegd dat er een stof genaamd anti-hCG in het coronavaccin zit. Deze stof zou het hormoon hCG, dat een rol speelt bij de zwangerschap, inactief maken en zo vrouwen onvruchtbaar maken.

De Canadese medisch-microbioloog Jason Kindrachuk vertelde eerder aan persbureau Reuters dat er geen enkele logische reden is om anti-hCG in een coronavaccin te doen. Dit zit dan ook niet in een van de mogelijk coronavaccins.

Zo'n vreemd bestanddeel zou bovendien zeker aan het licht komen bij het beoordelen of een vaccin goed genoeg is voor toelating tot de Europese Unie. Ook voert in Nederland het RIVM nog een fysieke kwaliteitscontrole uit om te kijken of er in vaccins echt zit wat de farmaceut belooft.

Passages uit het stuk op Facebook lijken daarnaast verdacht veel op een Indiaas onderzoeksrapport uit 1989 over vaccins die als anticonceptie zouden kunnen dienen. Dit rapport heeft niets te maken met de huidige coronavaccins. Opvallend gelijkende misinformatie werd al in 1995 gezien rond vaccinatiecampagnes tegen tetanus.

Er gaan nog meer onwaarheden rond over onvruchtbaarheid en coronavaccins. Met behulp van een andere onjuiste theorie wordt beweerd dat het vaccin van Pfizer voor onvruchtbaarheid zorgt.

Deze theorie luidt als volgt: Het Pfizer-vaccin zorgt ervoor dat jouw lichaam zelf stukjes coronavirus gaat aanmaken, zogenaamde antigenen. Door deze antigenen kun je niet ziek worden, maar je immuunsysteem reageert er wel op. Dit zorgt ervoor dat het coronavirus snel onschadelijk gemaakt kan worden als je er daadwerkelijk mee in aanraking komt. Tot zover klopt het verhaal.

Volgens de berichten op Facebook is er echter een probleem: het corona-antigeen zou sterke overeenkomsten hebben met een stof die noodzakelijk is tijdens de zwangerschap, syncytine-1. Hierdoor zou het immuunsysteem na vaccinatie niet alleen het coronavirus aanvallen, maar ook syncytine-1. Dit zou voor onvruchtbaarheid zorgen.

Dat klopt echter niet. Verschillende immunologen hebben al uitgelegd dat syncytine-1 hiervoor veel te weinig lijkt op het corona-antigeen. Bovendien is de reactie van het immuunsysteem op vaccinatie wat dit betreft gelijk aan de reactie op een echte coronavirusinfectie.

Annette Beck-Sickinger, hoogleraar biochemie aan de universiteit van Leipzig, legde eerder aan persbureau AFP uit dat je, als deze theorie zou kloppen, ook zou verwachten dat alle vrouwen die een corona-infectie hebben doorgemaakt onvruchtbaar zijn. "Dat is niet het geval."

Een artikel waarin wordt beweerd dat een Noors meisje ziek is geworden van het coronavaccin is op Facebook duizenden keren gedeeld. In het stuk staat een video waarin het zieke kind te zien zou zijn. De video is echter ruim zeven jaar oud en het meisje in de video heeft dan ook geen coronavaccin gehad.

De komende coronavaccins worden, wanneer ze worden goedgekeurd, alleen toegelaten voor volwassenen. Op dit moment vindt er ook geen coronavaccinonderzoek plaats bij jonge kinderen.

Via de mail krijgt NUcheckt regelmatig vragen over of het klopt dat er 'geaborteerde foetussen' worden gebruikt voor het maken van de coronavaccins. Dit klopt niet.

Waar komt dit verhaal dan vandaan? NUcheckt legde eerder uit dat dit gebaseerd is op het feit dat bij de ontwikkeling van sommige vaccins gebruikt wordt gemaakt van zogenoemde 'humane cellijnen'. Dit zijn geen 'restjes foetus', maar sommige van deze cellijnen zijn wel gebaseerd op cellen van embryo's.

Deze embryo's zijn tientallen jaren geleden geaborteerd. AstraZeneca maakt bijvoorbeeld gebruik van een cellijn die is gebaseerd op niercellen van een embryo dat in 1973 in Nederland is geaborteerd. Deze cellen zijn in het lab veranderd en geselecteerd en hebben zich enorm vaak vermenigvuldigd. De cellen die gebruikt worden voor vaccins hebben dus nooit in het embryo gezeten. Ze zijn ook anders dan de cellen die ooit in het embryo zaten.

De vaccins van Pfizer en Moderna zouden volgens verschillende berichten je DNA veranderen en mensen daarmee 'genetisch gemodificeerd' maken. Dit is onjuist.

De vaccins van Pfizer en Moderna zijn zogenaamde RNA-vaccins. Deze vaccins zorgen ervoor dat je lichaam zelf kleine stukjes coronavirus gaat maken. Van deze stukjes kun je geen COVID-19 krijgen, maar ze helpen het immuunsysteem wel om het coronavirus te leren kennen. Hierdoor kan het virus snel worden uitgeschakeld als je hiermee in aanraking komt. Wil je nog preciezer weten hoe deze vaccins werken, lees dan hier verder.

De bestanddelen van de Pfizer- en Modernavaccins komen niet terecht in je celkern, de plek waar jouw DNA zich bevindt. Dit is een van de redenen dat dit vaccin je DNA niet kan veranderen. Daarnaast worden de bestanddelen van deze vaccins door je lichaam heel snel afgebroken.

Heb jij ook een bericht of bewering gezien waarvan je de juistheid betwijfelt? Mail naar factcheck@nu.nl en dan gaan wij ermee aan de slag. Een overzicht van het nepnieuws over het coronavirus vind je hier.