Het agentschap staat in contact met 33 vaccinontwikkelaars en doet wat het kan om het goedkeuringsproces voor een vaccin tegen de ziekte die door het coronavirus veroorzaakt wordt te versnellen, zei EMA-directeur voor vaccins Marco Cavaleri.

Wetenschappers van de universiteit van Oxford lieten eind vorige maand weten dat een experiment met zes resusapen in de Verenigde Staten zo succesvol was verlopen, dat de productie van het betreffende COVID-19-vaccin kan worden gestart en het mogelijk al in september beschikbaar is.

Cavaleri toonde zich sceptisch over die bewering: "Bij vaccins moeten we, gezien het feit dat de ontwikkeling ervan vanaf nul moet beginnen, bij een optimistisch perspectief denken aan ongeveer een jaar vanaf nu. Dus begin 2021."

Het is volgens de EMA-directeur niet mogelijk om de derde fase van een vaccintraject over te slaan. Tijdens die fase wordt onderzocht welke effecten het vaccin heeft op duizenden menselijke proefpersonen buiten laboratoria. Zo kan breder worden gekeken of het vaccin bijwerkingen heeft of mensen bijvoorbeeld juist vatbaarder maakt voor besmetting. Dat probleem trad in het verleden op bij onder meer proeven met aidsvaccins.

De EMA kijkt ook naar 115 verschillende behandelingen voor de klachten die worden veroorzaakt door het coronavirus.

Cavaleri zei dat sommige van die middelen mogelijk komende zomer goedgekeurd zullen worden voor gebruik in Europa. Hij gaf geen verdere details over de kanshebbers.

Europarlementariër Peter Liese, een prominent lid van de Duitse regeringspartij CDU waartoe ook bondskanselier Angela Merkel behoort, zei donderdag dat de EU de patenten van farmaceutische bedrijven moet omzeilen als dat noodzakelijk is.

"Als het eerste vaccin buiten Europa wordt ontwikkeld, moeten we al het mogelijke doen om ervoor te zorgen dat het daadwerkelijk beschikbaar komt voor alle landen", zei hij. "We rekenen op dialoog en samenwerking, maar we moeten ook verwachten dat anderen dialoog en samenwerking afwijzen. Daarom hebben we een plan B nodig."

De Verenigde Staten en China hielden zich buiten een wereldwijde fondsenwervingscampagne die door de EU werd gepromoot. Die bracht zo'n 7,4 miljard euro op voor de ontwikkeling van een coronavaccin en behandelmethodes.

Liese roept de regeringen van EU-lidstaten en de Europese Commissie op te overwegen een regel van wereldhandelsorganisatie WTO te benutten. Die geeft landen toestemming om geneesmiddelen te produceren zonder goedkeuring van de farmaceutische bedrijven die daar het patent op hebben.

Volg de laatste ontwikkelingen rond het virus in ons liveblog.