Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft de eerste patiënt onlangs tijdens een zakenreis de Noord-Italiaanse regio Lombardije bezocht. Ook de tweede patiënt in Diemen is in de Italiaanse regio geweest. Dat is het gebied met de hoogste besmettingsgraad in Europa: meer dan 650 mensen liepen daar het COVID-19-virus op.

Ook in andere EU-lidstaten, zoals Oostenrijk en Litouwen, werden besmettingen ontdekt bij mensen die onlangs in het noorden van Italië zijn geweest.

Dat de eerste Nederlandse patiënt het coronavirus bij zich draagt, valt niet te betwisten: volgens minister Bruno Bruins (Medische Zorg) is de geïnfecteerde twee keer getest en was het resultaat beide keren hetzelfde. Tests worden twee keer uitgevoerd om fouten te voorkomen. Hoe vaak de tweede patiënt is getest is nog niet bekend.

Meerdere Nederlandse media melden op basis van bronnen dat de eerste patiënt een 56-jarige man uit Loon op Zand is. Die informatie is nog niet bevestigd. Maar burgemeester Hanne van Aart van de Noord-Brabantse gemeente meldt in gesprek met De Telegraaf dat ook in haar regio er alles aan wordt gedaan om de verspreiding van het virus in de kiem te smoren.

De man is opgenomen in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis in Tilburg, waar hij in quarantaine wordt behandeld. Hij zou aanspreekbaar zijn en het "naar omstandigheden goed maken". De tweede patiënt, een vrouw uit Diemen, zit thuis in zelfverkozen quarantaine.

De hoogste prioriteit wordt gegeven aan het in kaart brengen van de laatste contacten van de besmette persoon. Zij moeten veertien dagen in quarantaine. Het RIVM heeft in de afgelopen periode al bij zestig personen tests afgenomen; die kwamen allemaal negatief terug. Op resultaten van vier testen wordt nog gewacht.

Volgens meerdere media heeft de eerste patiënt carnaval gevierd in Tilburg. Die informatie is evenmin door de RIVM of de gemeentelijke gezondheidsdienst (GGD) bevestigd, maar deze mogelijkheid wordt niet uitgesloten in het lopende contactonderzoek.

Bevindingen van het RIVM en de GGD zijn leidend bij de reacties van betrokken steden. Zo zei de Tilburgse burgemeester Theo Weterings tegen Omroep Brabant nog geen reden te zien om in zijn stad extra maatregelen te treffen en worden "van moment tot moment" nieuwe stappen geëvalueerd.

Kort gezegd: ja. Volgens RIVM-topvrouw Aura Timen, tevens hoofd van het centrum Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding (LCI), zijn er voldoende isolatiekamers beschikbaar en heeft Nederland bovendien voldoende ervaring met dergelijke uitdagingen.

Protocollen en draaiboeken zijn rond de jaarwisseling al aangepast en geoptimaliseerd. Ook werken artsen, laboratoria, de GGD en het RIVM nauw samen.

De situatie is zodanig onder controle, dat het ziekenhuis waarin de man wordt behandeld vooralsnog open blijft. Er zijn geen beperkingen ingesteld voor anderen. Ook hoeven bezoekers van het ziekenhuis zich geen zorgen te maken, omdat de man meteen bij binnenkomst is geïsoleerd. Ook de voetbalwedstrijd van Willem II, die voor vrijdagavond op de planning staat in Tilburg, gaat vooralsnog door.

Gezondheidsorganisatie WHO spreekt van een internationale gezondheidscrisis en niet van een pandemie, een term die wordt gebruikt als een ziekte zich over meerdere continenten heeft verspreid.

Op vrijwel elk continent, met uitzondering van Antarctica, is wél sprake van meerdere besmettingen. Volgens de WHO is het aantal patiënten "zorgwekkend", maar nog niet dusdanig groot dat er sprake is van een pandemie. Wel meldde de organisatie donderdag dat het virus de potentie heeft om een pandemie te worden.

In China, waar het virus werd ontdekt, loopt het aantal nieuwe besmettingen per dag juist fors terug. Begin februari kwamen er duizenden patiënten per dag bij, donderdag waren dat er nog zo'n 327: het kleinste aantal sinds 23 januari.

Binnen de Europese Unie (EU) merken steeds meer landen de gevolgen van de recente uitbraak in Italië. Op het Spaanse eiland Tenerife moesten bijna duizend toeristen in quarantaine nadat het coronavirus werd aangetroffen bij een Italiaanse arts.

Buiten Europa spelen vooral problemen in Zuid-Korea en Iran. Het laatstgenoemde land zag het dodental in de laatste weken snel stijgen tot 26. Dit is het grootste aantal sterfgevallen na China. In Zuid-Korea worden dagelijks honderden nieuwe besmettingen waargenomen. Inmiddels worden zo'n tweeduizend patiënten behandeld.