
Spuiten, slikken en stunten
Ik had eigenlijk willen volstaan met het overtikken van mijn column uit juni van vorig jaar. Kamerleden riepen toen om het hardst dat de Grote Donor Show van BNN zo snel en hard mogelijk verboden moest worden. Vervang “Grote Donor Show” door “Deep Throat” en het verhaal loopt anno 2008 als een zonnetje.
Toen en nu grote ophef uit vooraf confessionele hoek over een mensonwaardig programma op de publieke omroep. Gezinsminister en vice-premier Rouvoet deed deze keer zelfs een ‘moreel appel’ aan VPRO en BNN om het programma te schrappen.
Oordeel
Toen en nu legde mediaminister Plasterk de opgewonden Kamerleden rustig uit dat de politiek geen oordeel moet hebben over de inhoud van indviduele televisieprogramma’s. Hij kreeg deze keer op vragen van de VVD bijval van premier Balkenende, wiens verklaring niets aan duidelijkheid te wensen overliet: “In Nederland worden programma's niet vooraf verboden.”
Als niet-politicus mag ik wel vooraf een mening verkondigen en die luidt dat de situatie deze keer toch echt anders is. BNN vroeg vorige zomer op de haar typerende wijze aandacht voor een acuut maatschappelijk probleem: het tekort aan donororganen dat ook haar oprichter Bart de Graaff fataal werd.
Maatschappelijk probleem
Welk maatschappelijk probleem willen BNN en de VPRO moet de uitzending van Deep Throat aan de orde stellen? BNN komt niet verder dan dat zij het belangrijk vindt “dat jongeren hun eigen oordeel over dingen kunnen vormen.” Dus moet je ze ook de kans geven “om kennis te nemen van een klassieke pornofilm als Deep Throat.”
Het prangende maatschappelijke probleem waarvoor BNN een oplossing heeft gevonden, is dus dat onvoldoende jongeren kennis hebben genomen van de klassieke pornofilm Deep Throat.
Vóór Deep Throat zendt BNN een speciale aflevering van Spuiten & Slikken uit en brengt de VPRO de documentaire Inside Deep Throat. Vooral die laatste lijkt de moeite van het kijken waard.
Impact
De VPRO zendt de documentaire naar eigen zeggen uit “om de impact ervan en de persoonlijke drama’s van de hoofdrolspelers die erachter schuilgaan te laten zien.” Maar als je met de documentaire al de gevolgen van de film voor betrokkenen en maatschappij in beeld hebt gebracht, waarom dan nog de film zelf tonen?
Dat moet je volgens de VPRO zien als een illustratie van de documentaire, die de kijker in de gelegenheid stelt “zelf een oordeel te vellen over de vraag waar al die commotie toentertijd om te doen is geweest. Deep Throat is, wat je er ook van vindt, een klassieker in de filmgeschiedenis. Een fenomeen, waar iedereen een mening, gezien of ongezien, over heeft.”
Niet nodig
Zo kan ik het ook. De publieke omroep is er niet om alles te tonen waarover veel mensen een al dan niet positieve mening over hebben. Voor zover aan de hand van Deep Throat een maatschappelijk thema aan de kaak gesteld kan worden, is het tonen van de film daarvoor zelf niet nodig. De gemiddelde BNN-kijker weet al lang dat er aan spuiten en slikken iets vooraf gaat.
De Grote Donor Show bleek achteraf een Grote Stunt: er werd niet daadwerkelijk een donornier verloot. Critici dropen af, BNN had na weken media-aandacht haar punt gemaakt. Gaan bij BNN en VPRO ook deze keer op het moment supriem de lichten aan?