De Stichting Brein, de in Nederland optreedt tegen het illegale uitwisselen van muziek en computerspelletjes, kan zich niet verheugen in een mateloze populariteit onder internetgebruikers en -activisten. Toch drukt zij zich over het algemeen vrij genuanceerd uit en onthoudt zij zich doorgaans van extreme standpunten.

Integrale afsluiting

De Britse collega's van FAST, die actie voeren tegen softwarepiraterij, hebben daar minder moeite mee. Voorzitter Lovelock pleit in een recent interview voor een systeem waarbij veelplegers niet alleen moeten worden afgesloten door hun ISP, maar ook geen enkele andere internetaansluiting meer mogen krijgen.

FAST heeft net als Brein ervaring opgedaan met procedures tegen individuele inbreukmakers. Lovelock vindt de gang naar de rechter "an awfully long-winded, archaic and very expensive way of protecting people's intellectual property." Hij wil mensen direct kunnen afsluiten - althans, dat moeten de internetaanbieders voor hem gaan doen.

Alle vluchtauto's afpakken

Lovelock onderbouwt zijn betoog met allerlei vergelijkingen, bijvoorbeeld met de verzekeringsbranche: mensen met een hoog risico krijgen geen dekking. En met bankrovers: als we alle vluchtauto's afpakken, komen ze niet met de buit weg.

Er zijn belangrijke verschillen tussen het opzeggen van de autoverzekering van een wegpiraat en het afpakken van de internetaansluiting van een muziekpiraat. Ik noem er drie.

1. Wegpiraten veroorzaken ernstige verkeersongelukken, waardoor doden en gewonden vallen. De schade die wordt veroorzaakt door muziekpiraterij is ernstig en het probleem moet zeker niet gebagatelliseerd worden, maar het gaat om economische schade. Om dezelfde reden is de vergelijking die Lovelock maakt met het bestrijden van kinderporno op internet onzuiver en ongepast.

Onverantwoord risico

2. De verzekeraar mag zelf kiezen of hij de verzekering van de wegpiraat beëindigt. Hij doet dat onverplicht en uit eigenbelang, omdat hij het individuele risico onverantwoord hoog vindt. Als een andere verzekeraar het risico aandurft, al dan niet tegen een hogere premie, neemt die de klant over. Het voorstel van FAST komt erop neer dat Volvo geen auto's meer mag verkopen aan mensen die meer dan twee keer een bekeuring hebben gehad.

3. Slachtofferhulp heeft niet de bevoegdheid om de wegpiraat van de weg te houden en kan pomphouders niet verbieden om de wegpiraat nog benzine te verkopen. Toch is dat het equivalent van wat Lovelock voorstelt. De wegpiraat kan wel zijn rijbewijs worden ontnomen. Daar komt een onafhankelijke overheidsrechter aan te pas en een juridische procedure waarin de verdachte rechten heeft. FAST en BREIN zijn particuliere belangenbehartigers. Zij vervullen een belangrijke rol voor hun achterban, maar zijn (juist daarom) geen geschikte onpartijdige rechters.

Ongeduldig

De vigilantes van FAST zijn gefrustreerd over de traagheid van het juridische proces en willen graag voor eigen rechter gaan spelen. Dat is begrijpelijk. Maar net als in de analoge samenleving is ook op internet eigenrichting niet de oplossing.

Het grote probleem voor organisaties als Brein en FAST is dat miljoenen internetters er niets fouts in zien om muziek of software uit wisselen. Als zij al weten dat het verboden is om een cd of mp3 voor een vriendje te kopiëren, vinden ze het nog altijd onschuldiger dan het roken van een joint of het fietsen zonder licht. Van auteursrechtinbreuk is nog nooit iemand dood gegaan en je ouders zijn al lang blij dat je niet aan het videochatten bent met enge mannen.

Schuldgevoel

Het is ook opvallend hoe weinig sympathie muziekgebruikers kennelijk hebben voor de muziekindustrie. Platenbazen zijn nooit volkshelden geweest, maar die rechtszaken tegen individuele muziekuitwisselaars en eenzame oma's hebben kennelijk niet geholpen.

Pogingen van de platenmaatschappijen om de file sharers een schuldgevoel te geven over die arme artiesten die aan de bedelstaf raken werken kennelijk niet of zelfs averechts. Terecht of niet, de indruk van veel gebruikers is dat die artiesten toch al niet zo arm zijn - en dat het die platenbazen bovendien niet gaat om de artiesten maar om hun eigen brood en aandelenkoers.

Dat zijn misschien doelredeneringen om auteursrechtinbreuk goed te praten. De grootste uitdaging voor organisaties als FAST en Brein is ook niet het bedenken van juridische sluiproutes, maar het herwinnen van respect voor auteursrechten in het algemeen en hun achterban in het bijzonder. De genezen wegpiraat is een aanwinst voor de file.