Het effect van dit soort spelletjes op kwetsbare zielen is een onderwerp voor serieus wetenschappelijk onderzoek, maar de banreflex moet onderdrukt worden.

In het Verenigd Koninkrijk en Italië is Manhunt 2 al min of meer verboden. De Britse Kijkwijzer-variant veroordeelde het spel op haast literaire wijze: "Manhunt 2 is distinguishable from recent high-end video games by its unremitting bleakness and callousness of tone in an overall game context which constantly encourages visceral killing with exceptionally little alleviation or distancing."

Plannen om het spel uit te brengen voor Playstation en Wii zijn geschrapt nadat het spel in de VS werd geclassificeerd als Adults Only.

Bonuspunten

Het is niet voor het eerst dat computerspelletjes onderwerp zijn van maatschappelijk debat over het effect op kinderen en mensen met een predispositie voor dodelijk geweld.

Het spel Carmageddon veroorzaakte in 2000 misschien nog wel meer rumoer. In dit overigens vrij saaie en slecht gemaakte racespel kreeg je bonuspunten afhankelijk van hoe origineel en smerig je mensen dood kon rijden.

De mensen die nu debatteren over een verbod op Manhunt 2, zijn over het algemeen zelf niet mensen die (a) dit soort spelletjes spelen en (b) in het dagelijkse leven extreem intermenselijk geweld gebruiken of overwegen. Wat zij van het spelletje vinden of hoe zij daar psychisch of moreel op reageren, is dus niet heel relevant. Dat veel mensen het walgelijk en schokkend vinden, is begrijpelijk maar op zich ook geen reden om het spelletje te verbieden. De vrijheid van meningsuiting beschermt ook walgelijke en schokkende uitingen die objectief gezien nergens goed voor zijn.

De enige grond waarop een spel als dit kan worden verboden, is als het daadwerkelijk gevaar oplevert voor de maatschappij, dus als het mensen daadwerkelijk beschadigt of aanzet tot geweld.

Heggenschaar

Maar hoe waarschijnlijk is het dat een spel als Manhunt, dat mensen uitdaagt om in een virtuele omgeving mensen zo creatief en ranzig mogelijk af te slachten, ze inspireert om dat in het echt ook te doen? Gaat het echt zo: Leveltje uitgespelen, computer afsluiten, aktiepakje aantrekken, schroefboormachine en heggenschaar uit de schuur pakken en dan, sadistische one-liners paraat, op naar het winkelcentrum en Tsjakkaa met de geit?

Zijn dit waarschijnlijke taferelen? We weten het gewoon niet. Het is verleidelijk om te geloven dat één op de zoveel zo kou kunnen reageren. En als het toch zo'n naar rotspel is waar niemand beter van wordt, waarom dan een risico nemen door het niet te verbieden? Het verbieden van Manhunt 2 doet geen afbreuk aan de rijkdom van het culturele aanbod in Nederland.

Zo'n reactie is begrijpelijk maar ook te gemakkelijk. De maatschappelijke en psychologische effecten van gewelddadige spelletjes moeten niet worden voorspeld of vermoed, maar moeten serieus worden onderzocht. Als er ernstige risico's blijken te zijn, kan dat een aanleiding zijn om bepaalde spelletjes strenger te reguleren of zelfs te verbieden.

Wetenschappelijk aangetoond

Of een verbod zin heeft, blijft de vraag. Mensen kunnen door van alles in hun omgeving gestimuleerd worden om te moorden. Dat kan door een spelletje, maar ook door ruzie met een huisgenoot of bovenbuurman, door ziekte of door stress.

En zelfs als we alleen materiaal verbieden waarvan wetenschappelijk aantoonbaar is dat het mensen kan aanzetten tot geweld, blijft er ook nog genoeg over om te verbieden: wat dacht u van de Bijbel, de Koran, het Communistisch Manifest en nog zo wat wereldliteratuur die sommige mensen heeft geïnspireerd om te martelen en te moorden? Een beetje zieke geest kan in de Donald Duck voldoende inspiratie opdoen.