Het is de afgelopen weken vaak herhaald, ook op NU.nl: de verkiezingsstrijd mag in Turkije misschien niet helemaal eerlijk zijn, de stembusgang is dat wél. In het proces van stemmen en tellen zitten veel maatregelen ingesteld om grootschalige fraude te voorkomen. Toch ging het zondag op meerdere plaatsen mis en regende het afgelopen week klachten. Veel verkiezingsresultaten bleken onjuist te zijn ingevoerd.

In elk stemlokaal zitten vertegenwoordigers van de grote politieke partijen. Samen met andere waarnemers en experts tellen zij aan het einde van de dag in alle openheid de stemmen. Zodra alles genoteerd is en iedereen akkoord is, wordt het formulier met de uitslagen ondertekend door de beambten. Van dat formulier wordt vervolgens een foto gemaakt. Dan kunnen ze later controleren of de uitslagen ook online goed zijn ingevoerd. Op dat punt bleek een hoop te zijn misgegaan.

Al snel werd Twitter overspoeld met screenshots van online ingevoerde gegevens die niet overeenkwamen met papieren formulieren. Het was alleen niet duidelijk waar de screenshots precies van waren. Het officiële systeem van de kiesraad YSK? Een online systeem van een politieke partij zelf om stemmen bij te houden? Kortom, verwarring alom.

Hoe dan ook, in het zuidoosten van Turkije stonden opvallend veel stemmen voor de Koerdisch georiënteerde HDP plotsklaps ingevuld bij de ultranationalistische MHP. Ook veel stemmen voor het oppositieblok en presidentskandidaat Kemal Kiliçdaroglu waren verkeerd ingevoerd. Op woensdag bevestigden onafhankelijke Britse verkiezingswaarnemers de misstanden.

Uiteindelijk kon de HDP melden dat het bezwaar had aangetekend tegen de resultaten van zo'n 1.000 stembussen. Vrijwel alle fouten zijn volgens de partij rechtgezet. Een woordvoerder voegde eraan toe dat er "nog geen bewijs is voor vals spel, hooguit van fouten".

De CHP van Kiliçdaroglu zag zich uiteindelijk genoodzaakt om bezwaar aan te tekenen tegen de resultaten van 2.269 stembussen voor de presidentsverkiezing en 4.825 stembussen voor de parlementsverkiezing. "We zullen alle stemmen scherp in de gaten houden, ook al verandert het niks aan het uiteindelijke resultaat", zei partijsecretaris Muharrem Erkek woensdag.

De Turkse Arbeiderspartij (TIP) claimde ten slotte dat er een luchtje zat aan de uitslagen uit 20.000 stembussen. Maar ook die partij wilde niet direct spreken van doelbewuste fraude.

Het lijkt dus met een sisser af te lopen. En er zijn al een aantal fouten gecorrigeerd, waardoor parlementszetels van de ene partij naar de andere zijn gegaan als gevolg van de bezwaren.

De fouten werpen wel een schaduw over wat volgens internationale waarnemers in de basis een goed georganiseerde stembusgang was. Bij de verkiezingen waren onder meer waarnemers van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) en de Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa (PACE) aanwezig, op uitnodiging van de Turkse regering.

Op een persconferentie op maandag waren die organisaties vol lof over de hoge opkomst en de inzet van de talloze vrijwilligers op de verkiezingsdag. Ook de deelname van meerdere partijen is een goed teken, zeiden ze.

Kritiek was er ook: een ongelijk speelveld, partijdige media, misbruik van publieke middelen en intimidatie van tegenstanders via de rechterlijke macht. Dat is geen goed klimaat voor democratische verkiezingen, vindt de OVSE. Ook de problemen bij het tellen waren de organisatie niet ontgaan.

De oppositie heeft inmiddels nog meer mensen opgeroepen om zich aan te melden als vrijwilliger op 28 mei. Want. zo beredeneert ze: hoe meer ogen, hoe minder kan misgaan.