Het was zo'n anderhalve week geleden groot nieuws in Turkije: de Koerdisch-georiënteerde oppositiepartij HDP gaat geen eigen presidentskandidaat naar voren schuiven. De HDP is op basis van huidige zetelverdeling in het Turkse parlement de derde partij van het land.

"Ze zeiden het niet hardop, maar deze zet betekent dat de HDP en hun kiezers CHP-leider Kemal Kilicdaroglu zullen steunen. Hij is de belangrijkste tegenstander van de zittende president, Recep Tayyip Erdogan", zegt Berk Esen. Hij is adjunct-hoogleraar politieke wetenschappen en internationale betrekkingen aan de Turkse Sabanci-universiteit.

Koerden zijn in Turkije al decennialang een achtergestelde groep. Tot op de dag van vandaag ligt bijvoorbeeld het gebruik van de Koerdische taal erg gevoelig. Tijdens het militaire bewind in de jaren tachtig was dat zelfs verboden. Een kleine 20 procent van de Turkse bevolking is Koerdisch en daarmee vormen ze de grootste etnische minderheid.

"De HDP is goed voor miljoenen kiezers en hun achterban staat erom bekend dat ze vaak strategisch stemmen. In dit geval lijken ze voor de belangrijkste oppositiekandidaat te gaan: Kilicdaroglu", zegt Gönül Tol, oprichter van de Turkije-afdeling van het Middle East Institute in Washington, D.C.

"Beide grote allianties, die van Erdogan en zijn AKP aan de ene kant en die onder aanvoering van oppositiepartij CHP aan de andere kant, zitten zo rond de 40 procent van de stemmen. Het enige andere blok van betekenis is de achterban van de HDP. Hun steun is daarmee van doorslaggevend belang", vult Esen aan.

De oppositie weet in ieder geval dat deze formule werkt. De verkiezing in 2019 van CHP-lid Ekrem Imamoglu tot burgemeester van de miljoenenstad Istanboel wordt voor een groot deel toegeschreven aan steun van HDP-kiezers.

"Deze succesvolle tactiek bij de lokale verkiezingen lijkt nu te worden gebruikt op landelijk niveau", zegt Seren Selvin Korkmaz, medeoprichter van het Istanbul Political Research Institute (IstanPol).

Als de Koerdische stemmen inderdaad bijdragen aan winst voor de oppositie, dan zou dat een kleine revolutie betekenen. De CHP, die de oppositiealliantie aanvoert, had namelijk decennialang geen goede naam bij de Koerden. Erdogan en zijn AKP juist wel.

Zo zijn relatief veel Koerden religieus en conservatief, net als de huidige president Daarnaast heeft Erdogan als premier een aantal belangrijke stappen gezet in het langlopende conflict tussen Turken en Koerden. Daarover maakte NU.nl al eens een uitlegvideo.

Sinds het einde van het vredesoverleg varen Erdogan en de AKP een nationalistische koers, die in in teken staat van de onderdrukking van Koerden. "Dat heeft ze veel goodwill gekost bij de Koerdische kiezers, met name die van de HDP", zegt Korkmaz. "De CHP heeft daarentegen veel energie gestoken in het verbeteren van hun imago. Ze hebben eindelijk hun gezicht laten zien in de Koerdische regio. Daarnaast kan de oppositie als geheel op veel steun in de grote steden rekenen, waar veel Koerden wonen."

Maar Koerdische stemmen zijn zó belangrijk dat Erdogan en de AKP - ondanks hun nationalistische koers - eerder deze maand een samenwerking met de Koerdische splinterpartij Huda-Par aankondigden. Deze partij komt voort uit Koerdische Hezbollah-beweging, een militante groep die een Islamitische staat wilde stichten in het oosten van Turkije.

De andere groep die in Turkije in de aanloop naar de stembusgang onder een vergrootglas ligt, zijn jongeren. Turkije heeft een relatief jonge bevolking. Ongeveer 13 miljoen inwoners zijn tussen de 15 en 24 jaar oud. Zeven miljoen van hen zijn nu 18 en kunnen voor het eerst stemmen. Zij zijn letterlijk en figuurlijk opgegroeid met Erdogan.

"De AKP heeft nu een oudere achterban en heeft de kinderen van hun kiezers niet kunnen overtuigen. Erdogan en de partij hebben niet kunnen inspelen op maatschappelijke veranderingen. Sterker nog, ze worden door jongeren gezien als de oorzaak van veel problemen", zegt Korkmaz.

"Een groot deel van de jongeren is ontevreden. Ze kunnen lastig een baan vinden, sociale media zijn aan banden gelegd en ze ervaren druk van bovenaf op hun levensstijl. Daardoor keren ze zich af van de regering. Dat betekent overigens niet dat ze automatisch in het oppositiekamp komen, maar het is wel een betere match", vult Esen aan.

Daar speelt de oppositie handig op in. In zijn recentste campagnevideo benadrukt Kilicdaroglu dat jongeren niet bang moeten zijn voor het versturen van een tweet of dat hun universiteit een rector van buiten krijgt.

Maar dat betekent volgens Tol niet dat Kilicdaroglu automatisch op de stemmen van jongeren kan rekenen. "Hij is al bijna dertien jaar oppositieleider en is in de ogen van veel jongeren een figuur uit het verleden, net als Erdogan."

Om die reden ruikt Muharrem Ince zijn kans. Hij is na zijn mislukte presidentscampagne in 2018 opnieuw kandidaat. Nu niet meer namens de CHP maar namens zijn eigen Vaderlandpartij (MP). "Het zijn met name de jongeren die voor het eerst moeten stemmen en de oude garde zat zijn, die Ince lijken te steunen. Zij brengen als het ware een proteststem uit. Maar in de verwachte nek-aan-nekrace kan Kilicdaroglu elke stem gebruiken", zegt Tol.

Volgende week gaan we in op de populariteit van Erdogan en in hoeverre zijn imago een deuk heeft opgelopen in de nasleep van de vernietigende aardbevingen van 6 februari.