Logo NU.nlNU.nl
  • Voorpagina
  • Net binnen
  • Populair
  • Algemeen
  • Economie
  • Sport
  • Media en Cultuur
  • Achterklap
  • Shop
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Uit andere media
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Het Woord
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • NUfolder
    • NUshop
    • Tickets
Donderdag 1 juni 2023 | Het laatste nieuws het eerst op NU.nl
Franse protesten en rellen om pensioenplannen: dit is er aan de hand

Franse protesten en rellen om pensioenplannen: dit is er aan de hand

Door onze nieuwsredactie

28 mrt 2023 om 11:24Update: 2 maanden geleden
nujij comment541 reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail
Demonstraties en stakingen horen bij Frankrijk als stokbrood en camembert. Dit keer verzetten de Fransen zich tegen een verhoging van de pensioenleeftijd. Ondanks grote tegenstand drukte de regering van president Emmanuel Macron het pensioenplan toch door. Dat leidt nu al weken tot grootschalige protesten, die geregeld ontaarden in rellen.

De eerste coup de tonnerre (donderslag) was toen de Franse regering aankondigde het pensioenstelsel te hervormen. Dat is volgens de regering nodig omdat het huidige stelsel onbetaalbaar wordt.

"In het huidige systeem leggen de werkenden geld in voor de pensioenen van de ouderen", legt Hans van Meerten uit. Hij is hoogleraar Europees Pensioenrecht aan de Universiteit Utrecht.

"Maar waar je vroeger als het ware vier werkenden voor één gepensioneerde had, zijn het nu vier gepensioneerden voor één werkende."

In Nederland worden die problemen deels verholpen door pensioenfondsen. Die beleggen het geld dat ze met de pensioeninleg verzamelen. Dat zorgt voor een extra bedrag boven op de AOW. Maar in Frankrijk is die bijdrage veel en veel kleiner.

  • Zelf (extra) pensioen opbouwen? Zo pak je dat aan
    Zie ookZelf (extra) pensioen opbouwen? Zo pak je dat aan

Een belangrijke verandering is dat de pensioenleeftijd voor Fransen van 62 naar 64 jaar gaat. Eerder met pensioen gaan betekent dat je ook meer jaren pensioen ontvangt. Dat maakt het hele systeem duurder.

Frankrijk is 14 procent van het bruto binnenlands product (al het geld dat een land in een jaar verdient) kwijt aan pensioenen. Daarom zegt Macron dat hij niet anders kan dan de pensioenleeftijd verhogen.

Maar veel Fransen zijn het daar totaal niet mee eens. In het hele land gaan al weken duizenden demonstranten dagelijks de straat op. Die protesten lopen vaak uit op rellen.

Demonstranten zijn boos dat zij nu opdraaien voor de kosten. Volgens hen valt er meer dan genoeg geld te halen bij grote bedrijven.

Beeld uit video: Vandalen vernielen McDonald's tijdens pensioenprotest in Parijs0:45
Afspelen knop

Vandalen vernielen McDonald's tijdens pensioenprotest in Parijs

Vandalen vernielen McDonald's tijdens pensioenprotest in Parijs

Ondanks de weerstand drukte de regering de plannen er twee weken geleden doorheen. Dat gebeurde zonder dat het Franse parlement erover kon stemmen. Het zorgde bij veel Fransen voor nog meer frustratie.

President Macron en premier Élisabeth Borne vreesden dat hun pensioenplan het niet zou halen als er gestemd werd. Hun coalitie heeft sinds de laatste verkiezingen geen meerderheid meer in het parlement.

Daarom omzeilden ze het parlement met grondwetsartikel 49.3, ook wel de 'nucleaire optie' genoemd. Die is niet verboden en al honderd keer eerder ingezet. Maar nog nooit voor zo'n omstreden onderwerp.

De Franse oppositie was woedend en diende twee moties van wantrouwen in tegen de regering. Een van die twee moties haalde het bijna. De oppositie kwam negen stemmen tekort om de motie aan te nemen en de regering ten val te brengen.

Tegenstanders hebben nog de optie om een referendum te organiseren. Maar daar is volgens historicus en Frankrijkkenner Niek Pas geen tijd voor. "Dat moet via veel schijven en is zo snel niet te realiseren voordat de nieuwe pensioenwet is afgekondigd."

Beeld uit video: Franse regering overleeft motie van wantrouwen op het nippertje0:45
Afspelen knop

Franse regering overleeft motie van wantrouwen op het nippertje

Franse regering overleeft motie van wantrouwen op het nippertje

Ook buiten het parlement blijft er verzet. Vakbonden organiseren stakingen uit protest tegen de hervormingen. In de afgelopen twee maanden was er al tien keer een landelijke staking. De recentste was afgelopen donderdag, en mogelijk volgen er nog meer.

Zo legde het personeel in raffinaderijen het werk neer. Daardoor wordt er gevreesd voor brandstoftekorten.

In de hoofdstad Parijs stapelde het afval zich op toen vuilnisophalers het werk neerlegden. Parijzenaars zagen de afvalbergen groeien; 10.000 ton afval ligt al op straat.

Foto: AFP

Het is een misverstand dat Fransen niet hard (willen) werken, zegt Frankrijkkenner Pas. "Ze werken veel minder in deeltijd, maken langere dagen en werken op jaarbasis over het algemeen meer dan wij."

Volgens Pas speelt ook mee dat Fransen anders naar werk kijken. "Ze vinden het belangrijk, maar relativeren het meer. Op een gegeven moment houdt werken op en ga je andere dingen doen."

64 jaar is nog altijd betrekkelijk jong om met pensioen te gaan, vergeleken met andere EU-landen. In Nederland is de pensioenleeftijd op dit moment 66 jaar en 10 maanden. Die stijgt in de toekomst mee met de levensverwachting.

"We moeten de Franse zorgen in hun specifieke context zien", legt Van Meerten uit. "Zo werken Franse ouders vaak allebei fulltime en ligt de zorg voor de kinderen bij grootouders. Daarom willen jonge Fransen liever niet dat hun ouders later met pensioen gaan."

Ook veel jonge Fransen zijn het niet eens met de verhoging van de pensioenleeftijd.
Foto: AFP

De gewelddadige confrontaties tussen betogers en politieagenten doet denken aan de protesten van de 'Gele Hesjes'. Daarbij raakten in het eerste jaar vierduizend mensen gewond, onder wie tweeduizend politieagenten. Toch gaat een vergelijking mank, zegt Pas.

"De onvrede is erg groot, maar het lijkt mij sterk dat die uitslaat tot een grote sociale brand zoals bij de 'Gele Hesjes'. Dat hadden we dan eigenlijk nu al moeten zien gebeuren. Maar ik heb geen glazen bol."

Dat president Macron het risico neemt om Frankrijk in een soortgelijke crisis te storten, komt volgens Pas door zijn enorme ambitie. "Macron wil de geschiedenisboeken ingaan als de grote hervormer van Frankrijk. Het is zijn missie om Frankrijk een land van deze tijd te maken. Met maatregelen die pijn doen, maar hij is ervan overtuigd dat het niet anders kan."

Eerder

  • 24 mrt 2023 om 19:14
    Mensenrechtenorganisaties kritisch over optreden Franse politie bij protesten
    Mensenrechtenorganisaties kritisch over optreden Franse politie bij protesten
  • 24 mrt 2023 om 05:24
    Zeker 440 agenten gewond bij Franse massaprotesten tegen pensioenplannen
    Zeker 440 agenten gewond bij Franse massaprotesten tegen pensioenplannen
  • 23 mrt 2023 om 13:44
    Rookwolken stijgen uit boven brandend vuilnis op Franse snelweg
    Rookwolken stijgen uit boven brandend vuilnis op Franse snelweg
  • 21 mrt 2023 om 21:56
    Weer rellen in Frankrijk vanwege doorgedrukte verhoging pensioenleeftijd
    Weer rellen in Frankrijk vanwege doorgedrukte verhoging pensioenleeftijd
  • 21 mrt 2023 om 12:27
    Honderden arrestaties in Frankrijk na rellen om doorgedrukte pensioenplannen
    Honderden arrestaties in Frankrijk na rellen om doorgedrukte pensioenplannen
  • 18 mrt 2023 om 18:03
    Weer onrust in Frankrijk om pensioenplannen, demonstratieverbod bij parlement
    Weer onrust in Frankrijk om pensioenplannen, demonstratieverbod bij parlement
Beeld: Reuters
nujij comment541 reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail

Lees meer over:

FrankrijkPensioenenEmmanuel MacronBuitenland

NUjij: Uitgelichte reacties

Ticho
28 mrt 2023 om 12:05
Goed dat de Franse bevolking het recht op protest volop benut. Echter is de huidige verhoging van de pensioenleeftijd een verplichte keuze die hoe dan ook een keer gemaakt moest worden. De Franse bevolkingsopbouw lijkt veel op dat van Nederland, waar er binnen enkele jaren een groot aantal mensen met pensioen gaan, met als gevolg dat de verhouding ouderen tot werkenden alleen maar schever wordt (zoals in het artikel wordt genoemd is dit nu zelfs al 4 ouderen op één werkende in Frankrijk). Het is begrijpelijk dat de Fransen hun pensioenleeftijd willen behouden (met 62 ver onder het gemiddelde van Europa (65)), maar om de pensioenen van deze bijna pensionarissen (en de huidige groep ouderen die alleen maar ouder wordt) te kunnen blijven betalen moet of het pensioen wel omhoog om zo de pensioenkosten te drukken en de verhouding werkenden tot ouderen minder hard te laten stijgen. Een moeilijk te slikken pil voor de Fransen maar de beste oplossing voor de toekomst van Frankrijk.
Respect: 👍 9Reacties: 💬 1
Reageer
Rick_delange
28 mrt 2023 om 11:42
Dat er iets moet gebeuren aan het pensioenstelsel is misschien onontkoombaar, maar de manier waarop dit nu is doorgedrukt zonder democratische stemming en zonder duidelijke uitleg aan de bevolking over de werking van het huidige systeem is onbehoorlijk. Als Macron zo doorgaat zal dit zijn kop kosten en hij zo een ander aan stemmen helpen. In heel Europa, maar ook daarbuiten lijkt het dat zittende machten/overheden steeds meer dwang en drang aan het uitoefenen zijn over hun bevolkingen. Dit is een slecht teken en zorgt voor steeds meer onbegrip en minder vertrouwen in overheden en onrust in de mensheid. Dit kan tot allerlei ongewenste situaties leiden waar niemand op zit te wachten. Ik hoop dat overheden hier eens goed over gaan nadenken.
Respect: 👍 9Reacties: 💬 4
Reageer
nujij commentBekijk alle reacties


Aanbevolen artikelen


NUjij-reacties

nujij comment541 reacties

Net binnen

  • 00:09
    Acteur Danny Masterson schuldig verklaard in verkrachtingszaak
  • 00:03
    Sevilla wint Europa League voor 7e keer na penalty's tegen Roma van Mourinho
  • 23:38
    Griekspoor 'doodziek' van nederlaag na slijtageslag van bijna vijf uur in Parijs
  • 23:02
    Merendeel ExxonMobil-aandeelhouders wijst dwingende klimaataanpak af

Meest gelezen

  • 1
    Verdachte van ongeluk waarbij gezin omkwam filmde dat hij veel te hard reed
  • 2
    Leerplichtzaak tegen André Hazes en Monique Westenberg
  • 3
    Vrouwelijke gevangenen Nieuwersluis structureel misbruikt door personeel
  • 4
    Bewusteloze vrouw beste kaasroller in jaarlijkse kaasrolrace
  • 5
    Kwart bijenvolken overleefde winter niet, grootste sterfte sinds 2010


Nieuwsvideo's

  • Amerikanen filmen terugkeer van SpaceX-capsule naar aarde
    Amerikanen filmen terugkeer van SpaceX-capsule naar aarde
  • Dashcam filmt hoe kruisraket zonder ontploffen weg in Kyiv raakt
    Dashcam filmt hoe kruisraket zonder ontploffen weg in Kyiv raakt
  • Auto vliegt door de lucht na botsing met sleepwagen in VS
    Auto vliegt door de lucht na botsing met sleepwagen in VS
  • Braziliaan gooit tiara stuk van winnares schoonheidswedstrijd
    Braziliaan gooit tiara stuk van winnares schoonheidswedstrijd

  • Voorpagina
  • Economie
  • Sport
  • Media en cultuur
  • Overig
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Uit andere media
    • Video
    • Podcast
    • Weer
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Het Woord
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • Copyright
    • Disclaimer
    • Privacy en cookiebeleid
    • Adverteren
    • Werken bij NU.nl
    • Verzekeringvergelijker
    • Privacy instellingen
  • Over NU.nl
  • Copyright
  • Disclaimer
  • Privacy en cookiebeleid
  • Adverteren
  • Werken bij NU.nl
  • Verzekeringvergelijker
  • Privacy instellingen

Volg ons op:

©2023 DPG Media B.V. – alle rechten voorbehouden