Het gedonder begon op 28 januari. Toen zagen de Amerikanen opeens een onbekende ballon door hun luchtruim zweven. Volgens het Amerikaanse ministerie van Defensie werd die door China gebruikt om Amerikaanse militaire bases te bespioneren.

De Chinezen ontkenden spionage, maar gaven wel toe dat het hun ballon was. Ze stelden dat het ging om een weerballon die uit koers was geblazen door de wind.

De Amerikanen keken het een paar dagen aan en schoten de ballon op 4 februari uit de lucht. De brokstukken vielen voor de kust van South Carolina in de Atlantische Oceaan.

Het voorval leidde tot nieuwe spanningen tussen de twee grootmachten. China noemde het neerhalen van de ballon "een overduidelijke overreactie". Het land zei het recht te hebben om daar "passend" op te reageren. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken schrapte daarop een reis naar China.

Peking beweerde later dat er vorig jaar tien keer een Amerikaanse ballon door het Chinese luchtruim zweefde. Een woordvoerder van het Witte Huis noemde dat "gewoon absoluut niet waar". De ontkenning en beschuldiging ineen ("Wij doen het niet, en bovendien doet de VS het zelf.") is in ieder geval geen sterk argument van de Chinezen. Want er werd geen bewijs bij geleverd.

De rust in het Noord-Amerikaanse luchtruim keerde in de tussentijd nog lang niet terug. Van 10 tot en met 12 februari schoot de VS drie dagen op rij een "object" uit de lucht. De objecten leken volgens het Witte Huis niet op de ballon die eerder was neergeschoten.

Het eerste object had volgens de VS het formaat van een kleine auto. Het vloog op zo'n 12 kilometer hoogte, richting het noorden. Omdat het een risico vormde voor vliegtuigen, werd het object vrijdag 10 februari boven Alaska neergeschoten.

Het tweede object werd een dag later gezien en neergeschoten boven Yukon, een gebied in het noordwesten van Canada. Volgens eerste berichten was het cilindervorming. CNN citeerde later uit een politieke memo dat het om een "kleine, metalen ballon" ging. Omdat Yukon heel dunbevolkt is, kon het object zonder risico worden neergeschoten na overleg tussen de VS en Canada.

Het derde object werd zaterdagavond voor het eerst gezien door Canadese straaljagerpiloten. Die verloren het uit zicht doordat de zon onder ging. Een dag later werd het weer gezien boven Amerikaans grondgebied. Het werd neergeschoten boven het Huronmeer in de staat Michigan.

Over het derde object gaf de VS zeer weinig informatie. Een anonieme functionaris vertelde aan persbureau Reuters dat het een "achthoekig ding" was.

Van de drie laatste objecten is niet bekend van wie zijn, wát ze zijn en waar ze vandaan komen. Het officiële standpunt van de Amerikaanse strijdkrachten is dat ze het niet weten. In tegenstelling tot de ballon zijn de andere drie objecten nog niet 'geclaimd' door China, of door welk ander land dan ook.

De Amerikaanse generaal Glen VanHerck sloot op een persconferentie zelfs niet uit dat het om buitenaardse objecten kon gaan. Een andere generaal zei later anoniem tegen Reuters dat er "geen enkele aanleiding is om te denken dat de voorwerpen buitenaards waren."

Het Witte Huis ontkende later officieel dat er sprake was van "aliens". Maar wat de objecten dan wel zijn? "We weten het gewoon niet", zegt ook het Witte Huis. Woordvoerder John Kirby zei dinsdag dat er geen reden was om aan te nemen dat de laatste drie objecten van China waren. "Maar dat weten we pas zeker als we de brokstukken hebben kunnen vinden en onderzoeken."

Het is wel zeker dat de eerste ballon van China is. Dat heeft het land zelf bevestigd. Nog onduidelijk is waar de ballon voor diende: spionage of inderdaad onschuldige weermetingen? De VS heeft de brokstukken van de ballon inmiddels uit het water gevist. Die worden nader onderzocht door de FBI.

De grote vraag is: zijn er daadwerkelijk ineens meer onbekende objecten, of is er gewoon meer aandacht voor? Vermoedelijk dat tweede, zei China-expert Frans-Paul van der Putten van het onderzoeksinstituut Clingendael tegen NU.nl.

"Het lijkt erop dat er al vaker Chinese ballonnen over Amerikaans grondgebied zijn gevlogen. Maar dat is toen niet bekendgemaakt. Dat dit nu wel is gebeurd, is geen goed teken."

Ook op andere plekken in de wereld werden opeens ballonnen gespot. Zo zag de Colombiaanse luchtmacht er eentje vliegen die mogelijk boven meerdere Zuid-Amerikaanse landen zweefde.

NORAD, de organisatie die het Noord-Amerikaanse luchtruim in de gaten houdt, stelde na het eerste voorval zijn radars nog scherper af. Daardoor kon er gezocht worden naar kleinere objecten dan de ballon waar het mee begon. Die was schijnbaar zo groot als drie bussen.

Dat leverde dus al zeker drie nieuwe vondsten op. "We kijken zeker intensiever nu", citeerde Reuters een Amerikaanse official. Nog meer ballonnen, achthoekige dingen of andere onbekende vliegende voorwerpen zijn de komende tijd dus niet uit te sluiten.