Logo NU.nlNU.nl
  • Voorpagina
  • Net binnen
  • Populair
  • Algemeen
  • Economie
  • Sport
  • Media en Cultuur
  • Achterklap
  • Shop
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Video
    • Podcast
    • Weer
    • Regio
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Spellen
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Thuis
    • Vakantie
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • NUfolder
    • NUshop
    • Tickets
Vrijdag 3 februari 2023 | Het laatste nieuws het eerst op NU.nl

Wat gebeurt er als een ambassadeur op het matje wordt geroepen?

Door Robbert van der Linde

24 jan 2023 om 20:51Update: 7 uur geleden
nujij comment105 reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail
Turkije riep donderdag maar weer eens tien ambassadeurs op het matje, onder wie de Nederlandse. Het is bepaald niet de eerste keer dat dit gebeurt. Elke keer krijgen we er op ons reactieplatform NUjij vragen over. Wat gebeurt er precies als een ambassadeur op het matje wordt geroepen? En hoe ernstig is het als dat gebeurt?

Een ambassadeur is de hoogste diplomatische vertegenwoordiger van een land in een ander land. Hij of zij is namens het land dat hij vertegenwoordigt het aanspreekpunt voor dat andere land. Dat is de ambassadeur ook voor landgenoten die in het andere land wonen. Wanneer zij in de problemen komen, kunnen ze de ambassade om hulp vragen.

Een ambassadeur kan worden gezien als een plaatsvervanger in het buitenland van een staatshoofd. De voornaamste taak van de ambassadeur is de belangen van zijn thuisland behartigen in het buitenland.

Wanneer een ambassadeur op het matje geroepen wordt, moet die uitleg geven over een bepaalde gebeurtenis. Dat gebeurt op het ministerie van Buitenlandse Zaken van het land waar hij of zij gestationeerd is. Daar hoort hij of zij de klacht slechts aan; een eventuele oplossing volgt pas na overleg tussen de twee regeringen. Over de inhoud van die gesprekken worden nooit mededelingen gedaan.

Zo'n gesprek kan plaatsvinden naar aanleiding van een uitspraak of daad van een vertegenwoordiger van het land. De aanleiding kan ook iets zijn wat gebeurt in het land dat de ambassadeur vertegenwoordigt.

De Nederlandse ambassadeur Joep Wijnands moest donderdag de Turkse regering uitleg geven over de sluiting van het consulaat in Istanboel vanwege de verhoogde terreurdreiging. Ook de ambassadeurs uit onder meer de VS, Duitsland en Zweden werden om die reden ontboden door Ankara.

Wijnands werd een week geleden ook al op het matje geroepen, nadat Pegida-voorman Edwin Wagensveld tijdens een protest in Nederland een koran had verscheurd. Nederland zelf riep de Iraanse ambassadeur in december op het matje vanwege de doodstraffen die betogers in dat land opgelegd hebben gekregen.

In oktober riep Rusland de Nederlandse ambassadeur in Moskou op het matje. Een medewerker van de Russische ambassade in Den Haag zou zijn gevraagd om over te lopen. Een maand later riep Nederland op zijn beurt de Russische ambassadeur op het matje omdat Rusland beweerde dat het proces rond MH17 niet eerlijk was verlopen.

  • Turkije roept Nederlandse ambassadeur op matje na verscheuren koran bij protest
    Zie ookTurkije roept Nederlandse ambassadeur op matje na verscheuren koran bij protest

Een ambassadeur op het matje roepen is een vrij zwaar middel. "Maar het komt regelmatig voor", zegt hoogleraar Internationale Betrekkingen André Gerrits. "Tegenwoordig lijkt het vaker voor te komen dan vroeger, maar het blijft een behoorlijk zwaar middel. Een overheid laat er op een zeer directe manier zijn ontevredenheid mee blijken."

Een land mag zelf weten wanneer het een ambassadeur op het matje roept. "Iedere staat heeft zijn eigen gevoeligheden", legt Gerrits uit. In het geval van Turkije zit er volgens de hoogleraar meer achter dan het verbranden of verscheuren van een koran.

"Als dat de echte aanleiding was, had ook een andere overwegend islamitische staat dat kunnen doen. In Turkije komen de verkiezingen eraan, en ze liggen dwars bij de NAVO-toetreding van Zweden en Finland. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft er belang bij om de boel voorlopig niet te laten rusten."

In oktober 2021 dreigde Erdogan nog om tien ambassadeurs Turkije uit te zetten. Onder anderen de Nederlandse ambassadeur had Turkije opgeroepen om zakenman en politieke gevangene Osman Kavala vrij te laten. Erdogan kwam later terug van zijn beslissing.

  • Waarom Erdogan dreigde westerse ambassadeurs Turkije uit te zetten
    Zie ookWaarom Erdogan dreigde westerse ambassadeurs Turkije uit te zetten

Het op het matje roepen van een ambassadeur leidt lang niet altijd tot een tegenreactie. Een land kan besluiten zelf ook de ambassadeur op het matje roepen, maar dat is meestal niet nodig. "De meeste landen accepteren het. Zeker als het niet gepaard gaat met publieke onvriendelijkheden of gevolgen", zegt Gerrits.

Wanneer landen een stap verder gaan en ambassadeurs uitzetten, volgt vaak wel een tegenreactie. Zo kondigde Rusland maandag aan dat de Estse ambassadeur uiterlijk 7 februari vertrokken moet zijn uit Moskou. Estland reageerde door de Russische ambassadeur weg te sturen uit Tallinn. Letland deed vervolgens hetzelfde en deelde de Russische ambassadeur in Riga mee dat hij 24 februari weg moet zijn.

Beeld uit video: Russische ambassadeur in Polen besmeurd met rode verf0:31
Afspelen knop

Russische ambassadeur in Polen besmeurd met rode verf

Russische ambassadeur in Polen besmeurd met rode verf

Landen kunnen nog verder gaan, maar dat gebeurt bijna nooit. Zo kan een land beslissen om een ambassadeur het land uit te zetten, of zijn eigen ambassadeur uit een land terugroepen. In extreme gevallen kunnen zelfs de diplomatieke banden tussen twee landen volledig verbroken worden. Dat gebeurt bijna nooit omdat het averechts werkt, zegt Gerrits.

"Diplomatie is ook bedoeld om zicht te houden op landen die niet direct tot de vriendenkring behoren. Die banden zijn juist van belang bij landen waarmee je mindere betrekkingen hebt. Al was het maar voor je eigen onderdanen in die landen."

Gerrits begrijpt de oproep van mensen om de banden met een land te verbreken. Maar hij benadrukt dat dat onverstandig is. "Zelfs als landen met elkaar in oorlog zijn, betekent dat nog niet dat de diplomatieke betrekkingen worden opgezegd. De emotie, hoe begrijpelijk die ook is, mag niet de doorslag geven."

Eerder

  • 07 jan 2023 om 16:33
    Iran executeert demonstranten: ambassadeur ontboden en demonstratie in Den Haag
    Iran executeert demonstranten: ambassadeur ontboden en demonstratie in Den Haag
  • 27 sep 2022 om 18:26
    Oekraïense president Zelensky ontslaat ambassadeur in Nederland
    Oekraïense president Zelensky ontslaat ambassadeur in Nederland
  • 17 aug 2022 om 18:07
    Israël en Turkije leggen ruzie bij en laten elkaars ambassadeurs weer toe
    Israël en Turkije leggen ruzie bij en laten elkaars ambassadeurs weer toe
  • 31 okt 2021 om 18:25
    Rutte verdedigt ambassadeur bij Erdogan: 'Doen we volgende keer weer'
    Rutte verdedigt ambassadeur bij Erdogan: 'Doen we volgende keer weer'
  • 26 okt 2021 om 13:22
    Turks EU-lidmaatschap verder weg dan ooit door rel Erdogan met ambassadeurs
    Turks EU-lidmaatschap verder weg dan ooit door rel Erdogan met ambassadeurs
Beeld: Getty Images
nujij comment105 reacties
Delen via WhatsAppWhatsAppDelen via FacebookFacebookDelen via TwitterTwitterDelen via LinkedInLinkedInDelen via E-mailE-mail

Lees meer over:

Buitenland

NUjij: Uitgelichte reacties

HaMeer
24 jan 2023 om 21:58
Goed helder stuk (mag ook eens gezegd worden). En geeft ook aan waarom het geen zin heeft om een ambassadeur constant op het matje te roepen (zeker als het voor hetzelfde incident is).En het is een zwaar middel, want je zegt publiekelijk dat het andere land niet goed bezig is (in jouw ogen). Ambassadeur terugtrekken / uitzetten is inderdaad een paardenmiddel. De mogelijkheid tot praten moet zo lang mogelijk open blijven (en het maakt spionage ook veel makkelijker).
Respect: 👍 15Reacties: 💬 0
Reageer
nujij commentBekijk alle reacties


Aanbevolen artikelen


NUjij-reacties

nujij comment105 reacties

Net binnen

  • 00:39
    CBS registreerde in de laatste twee weken van januari geen oversterfte meer
  • 00:03
    We vliegen vooral binnen Europa en Spanje is onze favoriete bestemming
  • 23:55
    Red Bull kondigt vandaag waarschijnlijk motorendeal met Ford voor 2026 aan
  • 23:01
    Zelensky voert druk op Europese leiders op voor meer hulp en EU-lidmaatschap

Meest gelezen

  • 1
    ECB verhoogt opnieuw de rente om inflatie te bestrijden
  • 2
    Nederlandse bende opgerold na meer dan vijftig plofkraken in Duitsland
  • 3
    Corona blijft een 'internationale noodsituatie', maar hoe staat het er nu voor?
  • 4
    Bizarre valpartij op brug haalt streep door tweede etappe Ster van Bessèges
  • 5
    Heitinga maakt seizoen af als Ajax-trainer en krijgt Lodeweges als extra assistent


Nieuwsvideo's

  • Duitse politie over plofkraken: 'Vergelijkbaar met militaire explosieven'
    Duitse politie over plofkraken: 'Vergelijkbaar met militaire explosieven'
  • Britten demonstreren in pinguïnpakken tegen komst olieplatform
    Britten demonstreren in pinguïnpakken tegen komst olieplatform
  • Dronebeelden tonen ravage na dodelijke raketaanval in Oekraïne
    Dronebeelden tonen ravage na dodelijke raketaanval in Oekraïne
  • Russische tank maait eigen militairen omver tijdens onhandige actie
    Russische tank maait eigen militairen omver tijdens onhandige actie

  • Voorpagina
  • Economie
  • Sport
  • Media en cultuur
  • Overig
  • Voorpagina
    • Net binnen
    • Meest gelezen
    • Oorlog Oekraïne
    • Binnenland
    • Buitenland
    • Algemeen
    • Politiek
    • Video
    • Podcast
    • Weer
    • Regio
  • Economie
    • Klimaat
    • Tech
    • Wonen
    • Geld
    • Werk
    • Auto
    • Aandelen
  • Sport
    • Voetbal
    • Formule 1
    • Scorebord
    • Sportspellen
  • Media en cultuur
    • Films en series
    • Muziek
    • Boek en cultuur
    • Media
    • Achterklap
    • Koningshuis
    • TV gids
  • Overig
    • Spellen
    • Kind en Gezin
    • Dieren
    • Eten en drinken
    • Gezondheid
    • NUcheckt
    • Opmerkelijk
    • Thuis
    • Vakantie
    • Wetenschap
    • Over NU.nl
    • Copyright
    • Disclaimer
    • Privacy en cookiebeleid
    • Adverteren
    • Werken bij NU.nl
    • Verzekeringvergelijker
    • Cookie instellingen
  • Over NU.nl
  • Copyright
  • Disclaimer
  • Privacy en cookiebeleid
  • Adverteren
  • Werken bij NU.nl
  • Verzekeringvergelijker

Volg ons op:

©2023 DPG Media B.V. – alle rechten voorbehouden