Roemenië, Bulgarije en Kroatië hoopten donderdag na jaren wachten te horen dat ze zich mogen aansluiten bij de Schengenzone. De landen hadden de steun van bijna alle EU-lidstaten en de Europese Commissie, die nagaat of een land aan de eisen voldoet en bijvoorbeeld zijn grensbewaking op orde heeft.

Maar toetreding is voorlopig dus alleen voor Kroatië weggelegd. Dat land krijgt donderdag als enige de zegen van alle migratieministers van de EU-landen.

Nederland kan wel leven met de toetreding van Roemenië, maar houdt vol dat Bulgarije nog niet heeft aangetoond er klaar voor te zijn. Oostenrijk verzet zich tegen de verwelkoming van beide landen. Eerst moet het grens- en migratiebeleid van de EU beter gaan functioneren, vindt Wenen. Het leeuwendeel van de lidstaten en de Europese Commissie denken daar anders over.

Roemenië is volgens Nederland wel welkom, maar dat land kan zich vanwege de open grens met Bulgarije niet zonder dat buurland aansluiten. "Sneu voor de Roemenen, want die hebben aan alle voorwaarden voldaan", zei staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel en Migratie) na afloop van het EU-overleg met de migratieministers.

Het overleg tussen Van der Burg en zijn collega's over de drie kandidaat-leden duurde urenlang, veel langer dan gepland. Maar de andere lidstaten wisten Nederland en Oostenrijk niet op andere gedachten te brengen. Het verzet zorgde voor "een zekere verbittering in de zaal", meldt een EU-bron.

"Vandaag is een teleurstellende dag voor Roemenië en Bulgarije", twitterde Eurocommissaris Margarítis Schinás na afloop. "Maar onze inspanningen eindigen hier niet." Schinas verwijst daarmee naar de EU-top van volgende week. Hij suggereert dat de EU-leiders de kwestie daar aan de orde zouden moeten stellen. "Er moet een weg vooruit worden gevonden."

Volgens Van der Burg zwicht Nederland niet voor de grote druk, dus ook niet tijdens de top van volgende week.