Op dinsdagochtend 22 maart 2016 werd België getroffen door een reeks aanslagen, een zwarte bladzijde in de geschiedenis van het land. Vlak voor 8.00 uur ontplofte de eerste bom op vliegveld Zaventem en de tweede enkele minuten later. Ruim een uur later volgde een aanslag in een metro bij het Brusselse station Maalbeek.

De schade was enorm. Op beelden is te zien dat het vliegveld in puin lag en mensen in paniek waren. Het metrostation was in rook gehuld, terwijl mensen naar buiten vluchtten. Hulpdiensten kwamen massaal ter plaatse om de slachtoffers te helpen.

Nog diezelfde ochtend zei de Belgische overheid dat het om aanslagen ging. Uiteindelijk bleken 32 mensen om het leven te zijn gekomen, onder wie 3 Nederlanders. Nog eens honderden anderen raakten gewond. Een van hen, een 23-jarige vrouw, maakte in 2022 een einde aan haar leven, omdat haar lijden ondraaglijk was geworden.

Terreurbeweging IS eiste de aanslagen op. Het was niet de eerste keer dat IS in Europa had toegeslagen. De terreurbeweging was naar eigen zeggen ook verantwoordelijk voor onder meer de aanslagen in Parijs van 13 november 2015. Tijdens die drie aanslagen kwamen in totaal 130 mensen om het leven, van wie 89 in concertzaal Bataclan.

In totaal staan tien verdachten van de aanslagen in Brussel terecht. Zes van hen waren ook betrokken bij (en veroordeeld voor) de genoemde aanslagen in Parijs.

Een van de bekendste namen in het proces is Salah Abdeslam. Hij wordt gezien als een van de belangrijkste figuren in de voorbereidingen op de aanslagen in Brussel. Abdeslam kreeg eerder al een levenslange gevangenisstraf opgelegd voor zijn rol in de aanslagen in Parijs. Na deze rechtszaak wordt hij weer naar Frankrijk gebracht om daar zijn straf uit te zitten.

Ook mensen die de opdracht hadden gekregen zich op te blazen, maar dit niet durfden, staan terecht. Een van hen is Mohamed Abrini, die vanwege de verspreide opsporingsbeelden bekend is komen te staan als 'de man met het hoedje'.

Een van de verdachten is nooit gearresteerd. Volgens IS is de man in 2019 om het leven gekomen. Maar omdat daar geen bewijs voor is, staat hij wel gewoon terecht.

De inhoudelijke behandeling moest in oktober beginnen, maar liep vertraging op door onenigheid rondom glazen boxen. De verdachten zouden van de andere mensen in de zaal worden gescheiden door deze glazen boxen.

Dat gebeurt uit veiligheidsoverwegingen. Door gaten in die box zouden de verdachten alsnog met hun advocaat kunnen praten. De advocaten klaagden dat dit het overleg zou beperken. Uiteindelijk is besloten de kleine hokken om te bouwen tot één grote, glazen box.

Het proces vindt voor een twaalfkoppige jury plaats. Het is in België gebruikelijk om zulke grote strafzaken voor het zogenoemde hof van assisen af te handelen. Die jury is op 30 november gekozen.

Om de selectie van deze jury was veel te doen. Van de duizend opgeroepen mensen probeerden honderden onder de juryplicht uit te komen. Ze werken bijvoorbeeld met een krappe bezetting in de zorg, kennen een slachtoffer of waren op het moment van de aanslag werkzaam in de metro.

Uiteindelijk vormen zeven vrouwen en vijf mannen de jury. Nog 24 anderen staan reserve.

Hoewel maandag de inhoudelijke behandeling begint, wordt de uitspraak pas over ongeveer negen maanden verwacht. Dat heeft te maken met de grootte van de zaak.

Zo telt het document met de aanklachten al bijna vijfhonderd pagina's en moeten die allemaal worden voorgelezen, schrijft Het Nieuwsblad. De getuigen zullen pas begin volgend jaar verhoord worden. Naar verwachting neemt dat ook meerdere weken in beslag.

De verdachten staan terecht voor 32 moorden met terroristisch oogmerk en 687 pogingen daartoe. Ze riskeren een levenslange gevangenisstraf.