Van Peking tot Hongkong en van Shanghai tot Chengdu: overal in China gingen mensen de afgelopen dagen de straat op. Ze hopen daarmee een einde te maken aan de lockdowns en andere strenge coronaregels. Maar de Chinese overheid gaat daar niet in mee.

Zo zijn er in Shanghai blauwe hekken geplaatst die nieuwe demonstraties moeten voorkomen. Honderden betogers kwamen daar eerder al bijeen om met lege A4'tjes te demonstreren. Die blanco vellen staan symbool voor het gebrek aan vrijheid van meningsuiting.

Maar na het weekend lijkt zelfs de straat opgaan niet meer zonder risico. Zo houdt de politie mensen tegen om vervolgens hun telefoon te controleren. Volgens een journalist van The Guardian kijken agenten of op de smartphones apps als Telegram, Instagram of Twitter staan waarmee berichten over de protesten gedeeld kunnen worden met de buitenwereld.

Van enige privacy is bij de controles geen sprake. Zo filmde een journalist van de BBC maandag hoe twee agenten een vrouw verplichtten foto's van de protesten te verwijderen van haar smartphone. En dinsdag deelt persbureau AFP beelden van een soortgelijke politieactie.

Het toont aan dat China zich zorgen maakt over de groeiende protesten. Die betogingen ontstonden na een flatbrand in Ürümqi, waarbij vorige week tien doden vielen. Het incident was volgens de demonstranten een direct gevolg van de strenge lockdown in de stad.

De herdenkingen van de slachtoffers groeiden uit tot de grootschalige protesten die we nu zien. "Weg met de Communistische Partij en weg met president Xi Jinping" werd in meerdere steden geroepen. Zulke openlijke en wijdverspreide protesten zijn zeldzaam voor China.

Of de protesten de stevige weerstand van de Chinese autoriteiten kunnen weerstaan, is maar de vraag. Zo zijn er meerdere meldingen van gearresteerde demonstranten, al zijn er geen officiële cijfers. Dat de politie alles scherp in de gaten houdt, blijkt wel uit de telefoontjes die betogers na afloop van de protesten ontvangen.

Zo schrijft The Guardian over een vrouw in Peking die net als haar vijf vrienden maandagavond werd gebeld door de politie. Die wilde alles weten over het protest. "De agent vroeg heel specifiek hoeveel mensen daar waren, hoe laat ik ernaartoe ging, hoe ik erover hoorde", vertelt ze tegen de Britse krant. Ze zegt "haar best te doen om te blijven protesteren".

Ondertussen zet China ook censuur in als wapen. Berichten met kritiek op het coronabeleid worden massaal verwijderd. En met speciale accounts plaatst China op grote schaal spam op Twitter om te voorkomen dat mensen informatie over de protesten kunnen vinden. Zo hopen de autoriteiten dat de betogingen langzaamaan uitdoven.