Tijdens de Amerikaanse tussentijdse verkiezingen (midterms) werden alle 435 zetels van het Huis van Afgevaardigden (de Amerikaanse Tweede Kamer) vergeven. Het Huis was vóór de verkiezingen onder controle van de Democraten, maar nu behaalden de Republikeinen de benodigde 218 zetels voor een meerderheid.

De komende dagen moeten uitwijzen hoe groot het verschil in het Huis precies zal zijn. Duidelijk is in ieder geval dat het om een krappe meerderheid gaat. De Democraten hebben 208 zetels en er moeten nog negen zetels worden verdeeld.

Biden heeft de Republikeins fractievoorzitter in het Huis van Afgevaardigden Kevin McCarthy (foto boven) gefeliciteerd met de overwinning. Biden hoopt dat de Republikeinen willen samenwerken om zo "resultaten te bereiken voor hardwerkende families". Hij zei verder: "Het Amerikaanse volk wil dat we iets voor elkaar krijgen. Ik ben bereid met iedereen, Republikeinen of Democraten, samen te werken om dat voor hen te bewerkstelligen."

McCarthy reageerde op Twitter op de overwinning van zijn partij. "Republikeinen hebben het Huis officieel 'geflipt'. Amerikanen zijn eraan toe een nieuwe weg in te slaan en de Republikeinen in het Huis zijn er klaar voor om dat waar te maken."

De dunne Democratische meerderheid van één zetel in de Senaat (vergelijkbaar met onze Eerste Kamer) bleef in stand. Afgelopen weekend werd bekend dat de Democratische senator Catherine Cortez Masto in de staat Nevada heeft gewonnen van haar Republikeinse uitdager. Daarmee houden de Democraten controle over vijftig senaatszetels. De Republikeinen staan in de Senaat momenteel op 49 zetels.

De laatste zetel wordt vergeven in de staat Georgia. Daar moet een tweede verkiezingsronde in december uitwijzen wie er met die zetel vandoor gaat. In de eerste ronde haalde geen van de kandidaten een meerderheid van 50 procent. Dat is volgens de kieswetten in die staat een vereiste om de race officieel te winnen.

Hoewel de schade relatief beperkt bleef, is het verlies van de meerderheid in het Huis toch een klap voor president Biden en zijn Democratische Partij. De Republikeinen kunnen nu nieuwe wetgeving blokkeren. De ambitieuze plannen van de regering-Biden, die dit jaar onder meer de omvangrijke economische Inflation Reduction Act door het Congres wist te loodsen, komen daardoor op een laag pitje te staan.

Een lichtpunt voor de regering-Biden is dat de benoeming van rechters en overheidsfunctionarissen als ministers niet onder druk komt te staan. Die benoemingen moeten worden goedgekeurd door de Senaat.

De Republikeinen kregen ook een teleurstelling te verwerken. Hun kandidaat Kari Lake sloot zich aan in de rij met door Donald Trump gesteunde kandidaten die de strijd verloren. Lake wilde gouverneur van Arizona worden, maar legde het na een bloedstollende race af tegen haar Democratische rivaal Katie Hobbs.

Een pijnlijke bijkomstigheid voor de Democraten is dat de Republikeinen in het Huis allerlei onderzoeken naar Biden en de Democraten willen openen. Onder meer het coronabeleid van de regering en het functioneren van het ministerie van Justitie en de FBI staan hoog op hun agenda.

Ook willen de Republikeinen onderzoek laten doen naar de vermeende belangenverstrengeling rondom Bidens zoon Hunter en de chaotische Amerikaanse terugtrekking uit Afghanistan in 2020. Als het aan de Republikeinen ligt, domineren die kwesties de nieuwsstroom in de aanloop naar de presidentsverkiezing van 2024.