NU.nl
25 november is sinds 1975 een nationale feestdag in Suriname. Waarom vieren de meeste Surinamers, en ook een deel van de Nederlanders met een Surinaamse achtergrond, Srefidensi Dey?
Srefidensi komt van het Surinaamse begrip "srefi den si", legt voorzitter Kathleen Ferrier van het Diaspora Instituut Nederland uit aan NU.nl. "Dat betekent letterlijk: 'laat zien dat je het zelf kan'", zegt de voorzitter van het samenwerkingsverband tussen Nederlandse en Surinaamse personen en bedrijven.
Srefidensi Dey betekent Onafhankelijkheidsdag. Op 25 november 1975 werd Suriname onafhankelijk van Nederland.
Suriname was van 1667 tot 1954 een Nederlandse kolonie. Dat houdt in dat Nederland de baas was in het land.
De Nederlanders maakten tot in de negentiende eeuw mensen uit Suriname en uit Afrika tot slaaf om het werk op de plantages in het land uit te voeren. Nederland verbouwde er tabak en suiker. Dat leverde ons land veel rijkdom op.
Nederland liet de tot slaaf gemaakte mensen in Suriname pas in 1873 vrij. Dat was tien jaar nadat ons land de slavernij officieel had afgeschaft.
Vanaf 1954 werd Suriname grotendeels zelfstandig. Maar het land bleef wel deel uitmaken van het Koninkrijk der Nederlanden.
Suriname diende op 15 februari 1974 een officieel verzoek in om helemaal onafhankelijk te worden van Nederland. Verschillende Nederlandse politieke partijen hadden in 1972 al gezegd voor een onafhankelijk Suriname te zijn.
Op 19 november 1975 werden de Surinaamse grondwet en de Surinaamse vlag goedgekeurd. Zes dagen later was de onafhankelijkheid van Suriname een feit.
Sinds de onafhankelijkheid is Srefidensi Dey op 25 november een nationale feestdag. De inwoners van Suriname zijn dan vrij.
Niet alle inwoners van Suriname zijn blij met de onafhankelijkheid. Een grote groep inwoners emigreerde rond de onafhankelijkheid naar Nederland.
Suriname heeft sinds het geheel zelfstandig is een zwakke economie. Bovendien pleegde het Surinaamse leger onder leiding van Desi Bouterse in 1980 een staatsgreep en had het tien jaar lang de macht in het land.
Bouterse werd in 2019 veroordeeld voor zijn rol in het oppakken, martelen en doodschieten van vijftien politieke tegenstanders in december 1982.
"Binnen de 46 jaar onafhankelijkheid van dit mooie land heb ik Suriname één stap vooruit zien gaan en vijf stappen achteruit", zegt een inwoner tegen Suriname Herald. Een groep oorspronkelijke bewoners van Suriname stelt dat sinds de onafhankelijkheid hun rechten op grond en zelfbestuur worden geschonden.
Ook Nederlanders met Surinaamse roots vieren ieder jaar Srefidensi Dey, bevestigt de Vereniging Ons Suriname aan NU.nl. "Srefidensi is gekoppeld aan de gedeelde geschiedenis met Nederland", zegt directeur Vincent Soekra van de vereniging, die ongeveer honderd leden met een Surinaamse achtergrond heeft. "Sinds onze oprichting hebben onze leden zich hardgemaakt voor de Surinaamse onafhankelijkheid."
Volgens Soekra vieren veel Nederlanders met Surinaamse roots 25 november met een hapje en een drankje, "omdat feesten via de maag gaat". Ferrier bevestigt dat er ieder jaar feestelijke evenementen zijn. "Je ziet dat de Surinaamse gemeenschap in Nederland nog steeds stilstaat bij deze belangrijke stap naar zelfstandigheid."
