
Vulkaan spuwt wekenlang lava, maar zo bijzonder is de situatie op La Palma niet
Een type uitbarsting die je kan verwachten op de vulkanische eilandengroep. Zo beschrijft Janne Koornneef, als vulkanoloog verbonden aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, de situatie op La Palma. "Geen hele spectaculaire uitbarsting, maar wel een heel vervelende, omdat de lava behoorlijk richting de dorpen is gestroomd".
De Cumbre Vieja is wel zo ontzettend actief geweest dat hij veel impact heeft gehad op de lokale bevolking. Inmiddels zijn 2.500 huizen verwoest en is meer dan 10 vierkante kilometer land bedolven onder een dikke lavastroom: een groter oppervlakte dan de hele stad Hilversum, zegt Koornneef.
Ook Elske de Zeeuw-Van Dalfsen, vulkanoloog bij het KNMI, noemt de uitbarsting op zichzelf niet heel opvallend. "Maar qua volume is het voor dit eiland ondertussen wel een van de grotere uitbarstingen die ze gehad hebben."
Nog niet de langstdurende uitbarsting op La Palma
Een vulkaan die al ruim vijftig dagen lava spuwt klinkt wel lang, maar is voor een vulkaanuitbarsting vrij gebruikelijk. Eerdere uitbarstingen op La Palma duurden tussen de drie weken en 84 dagen, en daarmee valt de recente uitbarsting dus nog binnen de spreiding, zegt De Zeeuw-Van Dalfsen.
Die 84 dagen durende uitbarsting vond wel enige tijd geleden plaats: in 1585. Daarna barstte de vulkaan nog meermaals uit, waarna het na de 23 dagen durende uitbarsting in 1971 bijna vijftig jaar stil bleef.
"Zelfs al duurt de huidige uitbarsting langer dan 84 dagen, dan zou het nog niet zo gek zijn", vervolgt De Zeeuw-Van Dalfsen. "Er is altijd een spreiding waarin een vulkaan als normaal wordt beschouwd". Ook Koornneef sluit zich daarbij aan: "Gemiddeld duurt een uitbarsting een maand of twee, dus wat dat betreft past deze in het normale plaatje".

Einde uitbarsting laat zich nog niet voorspellen
Spaanse vulkanologen benadrukten het al: het einde van de uitbarsting is nog niet in zicht. Ook De Zeeuw-Van Dalfsen en Koornneef zeggen dat het lastig is om aan te geven is wanneer een vulkaanuitbarsting gaat stoppen. "Eigenlijk is de verwachting wanneer zo'n uitbarsting eindigt nog moeilijker aan te geven dan wanneer hij begint", zegt De Zeeuw-Van Dalfsen.
Een inschatting hoe lang een uitbarsting gaat duren, kan worden gemaakt op basis van eerdere uitbarstingen van die vulkaan. "Daarnaast kan men bijvoorbeeld kijken naar wat de metingen op het eiland aangeven en de hoeveelheid gassen die vrijkomen."
Maar zelfs dan is zo'n voorspelling lastig te maken, vervolgt ze. "We kunnen niet in de binnenkant van een vulkaan kijken. We kunnen wel een schatting maken van hoeveel magma er nog zit, maar dat beperkt zich tot een paar kilometer diepte, terwijl het magma van dieper kan komen."
Ook wijzen de nog voortdurende aardbevingen niet direct op een mogelijk naderend einde van de uitbarsting, zegt Koornneef. "Het kan juist ook betekenen dat er nog meer magma aan zit te komen." Wanneer er dan wel kan worden gesproken over een naderend einde van de uitbarsting, is lastig te zeggen, aldus de vulkanoloog. "Het kan in dit geval nog wel weken duren voordat de mensen weer veilig terug naar huis kunnen."
