NU.nl
Iran hoopt dat Donald Trump zich als president zal houden aan de Amerikaanse verplichtingen die horen bij het akkoord over de beperking van het Iraanse kernprogramma.
Dat heeft de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Javad Zarif woensdag gezegd in reactie op de verkiezingswinst van Trump in de Verenigde Staten, meldt persbureau Tasnim.
"De VS moeten hun verplichtingen in de nucleaire deal als multilaterale internationale overeenkomst nakomen", zei Zarif tijdens een bezoek aan Roemenië.
President Hassan Rouhani zegt dat de verkiezing van Trump het akkoord niet kan terugdraaien. Volgens hem heeft de verkiezingsuitslag geen invloed op het buitenlandse beleid en gaat Iran door met het voeren van een actieve buitenlandpolitiek.
Verscheuren
De deal met Iran is één van de belangrijkste resultaten van het buitenlandbeleid van president Barack Obama. Vorig jaar kwamen de VS en Iran tot een akkoord, waarin de landen besloten dat de nucleaire activiteiten van het land sterk worden beperkt. In ruil daarvoor werden internationale sancties op handel met Iran opgeheven.
Trump liet zich eerder kritisch uit over de deal. Hij zei dat hij het akkoord op zijn eerste dag als president zou "verscheuren" omdat het "een van de slechtste deals ooit" is.
De toekomstige president van de Verenigde Staten is het met de Israëlische premier Benjamin Netanyahu eens dat westerse landen niet met Iran zouden moeten onderhandelen, omdat dat land Israël zou willen vernietigen.
Netanyahu heeft Trump woensdag gefeliciteerd en noemde hem "een ware vriend van Israël". Met Trump aan het roer kan "een nieuw hoogtepunt" in de banden tussen de twee landen worden bereikt, denkt hij.
NAVO
Jens Stoltenberg, de leider van de NAVO, zegt Trump volgend jaar welkom te zullen heten op een bijeenkomst van landen die zijn aangesloten bij de alliantie. Hij feliciteert Trump, maar waarschuwt ook voor de "uitdagende veiligheidssituatie" in verschillende landen.
Tijdens de verkiezingscampagne veroorzaakte Trump ophef door te suggereren dat hij niet automatisch zou ingrijpen in Baltische staten, als Rusland daar de soevereiniteit van NATO-bondgenoten aantast. Later zei hij dat zijn opmerkingen verkeerd waren begrepen.
Ook de EU heeft Trump uitgenodigd voor overleg over de "koers van onze relatie de komende vier jaar". EU-president Donald Tusk en Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker hebben die uitnodiging woensdag verstrekt, samen met felicitaties voor de overwinning.
"Het is vandaag de dag belangrijker dan ooit om de transatlantische betrekkingen te versterken. Alleen door hechte samenwerking kunnen de EU en de VS het verschil blijven maken bij ongekende uitdagingen als IS, de bedreiging van de soevereiniteit van Oekraïne en territoriale integriteit, klimaatverandering en migratie", schrijven zij.
Verkiezingen VS in beeld
Schok
Buitenlandse politieke leiders hebben gemengd gereageerd op de verkiezing van Trump. De Duitse minister van Defensie, Ursula von der Leyen, spreekt van ''een grote schok". Ze vraagt zich af of dit het einde is van de Pax Americana, de Amerikaanse vrede. Bondskanselier Angela Merkel hield zich meer op de vlakte en zei dat Amerika een belangrijke bondgenoot blijft.
Ook de Britse premier Theresa May zegt dat zij "sterke en nauwe partners" met de VS wil blijven als het gaat om handel, veiligheid en defensie.
Ook de hoogste diplomaat van het Vaticaan heeft Trump gefeliciteerd. "Wij zullen bidden dat God hem zal verlichten en steunen in dienst van zijn land, maar ook in dienst van welzijn en vrede op aarde", aldus kardinaal Pietro Parolin.
Ondubbelzinnig
Jean Marc Ayrault, de Franse minister van buitenlandse zaken, pleit voor samenwerking met Trump, maar heeft wel twijfels bij diens persoonlijkheid en zegt dat hij niet weet wat hij moet verwachten qua buitenlandse poltiek.
Volgens de Franse president Hollande is de verkiezing van Trump een teken dat Europa zich meer dan ooit moet verenigen. Hij noemt de gebeurtenis "het begin van een onzeker tijdperk."
Turkije
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft gezegd te hopen dat de verkiezing van Trump zal leiden tot verbeteringen van "grondrechten en vrijheden, democratie en ontwikkeling in onze regio".
Binali Yildirim, de premier van Turkije, zegt dat het land aan Trump zal vragen om de geestelijke Fethullah Gülen uit te leveren. Hij wordt door het land gezien als het brein achter de mislukte staatsgreep van 15 juli.
Poetin
Rusland heeft enthousiast gereageerd op de verkiezing van Trump. Vladimir Poetin feliciteert de zakenman met zijn overwinning. In een telegram zegt het Russische staatshoofd te hopen samen met Trump te kunnen werken aan de relatie tussen de landen, aldus het Russische persbureau RIA. ''De dialoog tussen Moskou en Washington moet in het belang van beide landen zijn'', stelt Poetin.
Rodrigo Duterte, de Filipijnse president die regelmatig in de clinch ligt met de regering-Obama, heeft eveneens zijn felicitaties overgebracht. Hij zegt met Trump te willen samenwerken om de relaties met de VS te verbeteren.
Ook de Franse rechts-nationalistische politica Marine Le Pen omarmt de keuze voor Trump. ''Felicitaties voor de nieuwe president van de Verenigde Staten Donald Trump en aan het Amerikaanse volk, vrij! MLP'', twitterde de leidster van het Front Nationaal.
