Zeker negentig personen zijn om het leven gekomen, meldt het Turkse persbureau Andalou. Zeker 1154 mensen zouden tijdens de coup gewond zijn geraakt.

Volgens de Turkse overheid zijn 1563 coupplegers gearresteerd.

Een volgens de Turkse overheid beperkte afscheiding van het leger bezette vrijdagavond laat een aantal vliegvelden en belangrijke gebouwen. De rest van het leger dat nog onder commando van de overheid staat, heeft de situatie inmiddels weer onder controle. 

Wel werden na de verklaring van de Turkse overheid halverwege de nacht nog explosies gehoord bij onder meer het parlementsgebouw in de hoofdstad Ankara en bij de luchthaven van Istanbul. De explosies waren volgens Reuters tot in de vroege ochtend te horen. 

De groep militairen was van plan de macht grijpen om naleving van de grondwet af te dwingen. De regering zou volgens hen de democratie hebben uitgehold.

De coupplegers hielden ook de hoogste generaal van Turkije, Hulusi Akar, vast tegen zijn wil. Tijdelijk werd er voor hem een vervanger aangesteld. Akar werd zaterdagochtend rond 7.30 uur bevrijd door de autoriteiten.

De generaal werd bevrijd tijdens een operatie op een luchtmachtbasis bij de hoofdstad Ankara, meldde staatspersbureau Anadolu. Hij is in veiligheid gebracht. 

Premier Binali Yildirim benoemde Umit Dundar afgelopen nacht tot waarnemend legerleider. Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft zaterdag vijf generaals en 29 kolonels op non-actief gesteld.

Video: Soldaten geven zich over aan Erdogan

Erdogan, die niet in Turkije was tijdens de coup, is rond 2.20 uur weer geland in Istanbul. Waar hij daarvoor verbleef is onbekend.

De Turkse president verscheen na zijn terugkomst met een groep aanhangers bij het vliegveld en stelde dat er "passende maatregelen" genomen zouden worden tegen degenen die betrokken zijn bij de staatsgreep, "onafhankelijk van welk instituut zij deel uitmaken". Erdogan beloofde het leger te zullen opschonen.

Hij riep zijn aanhangers tijdens de staatsgreep op de straat op te gaan. Zij deden dat massaal en protesteerden tegen de militairen. Later zaterdagochtend verscheen Erdogan nogmaals tussen zijn aanhangers in Istanbul. "De mensen hebben deze overheid gekozen."

Video: Aanhangers Erdogan proberen tank tegen te houden

Eerder waren er in de hoofdstad diverse zware explosies en schoten te horen en werden veel legervoertuigen, waaronder een helikopter, waargenomen. Bij de staatsgreep zouden in ieder geval zeventien politieagenten om het leven zijn gekomen. 

Ook zou de helikopter met aan boord militairen die de staatsgreep steunen zijn neergeschoten door een F16-straaljager van de Turkse luchtmacht.

De coupplegers hebben het gebouw van de Turkse inlichtingendienst MIT onder vuur genomen met militaire helikopters en zware machinegeweren.

Drie mensen zijn daarbij gewond geraakt. De dienst werkte samen met de militairen die trouw bleven aan Erdogan. Hoofd Hakan Fidan stond in direct contact met de premier en president.

Video: Parlementsgebouw Turkije gebombardeerd

De Turkse minister van Justitie en president Erdogan stellen dat de beweging van de Turkse geestelijke Fethullah Gülen achter de staatsgreep zit. Gülen gold lange tijd als bondgenoot van Erdogan, maar volgens de Turkse pers raakten ze met elkaar in onmin toen de regering plannen maakte om de particuliere scholen te sluiten.

Turkije heeft de beweging van Gülen officieel als terreurorganisatie aangemerkt. Erdogan beweert al langer dat Gülen zijn regering omver wil werpen. Een organisatie gelieerd aan Gülen ontkent dat de geestelijke betrokken is.

Video: Schietpartijen in straten en vanuit de lucht in Turkije

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry hoopt op "vrede en stabiliteit" in Turkije. Zijn Russische collega Sergej Lavrov zegt dat bloedvergieten moet worden voorkomen en dat problemen binnen het grondwettelijk kader moeten worden opgelost. 

Secretaris-generaal van de VN Ban Ki-moon roept tegelijkertijd op tot kalmte terwijl de Amerikaanse president Barack Obama alle partijen oproept tot steun aan de democratisch gekozen overheid en vraagt om terughoudendheid.

Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft Nederlanders in Turkije opgeroepen binnen te blijven. Het ministerie is 24 uur per dag bereikbaar via telefoonnummer + 31 247 247 247. De pagina over het reisadvies naar Turkije wordt constant geüpdatet met nieuwe informatie.

Minister Koenders van Buitenlandse zaken heeft bij Federica Mogherini, vertegenwoordiger van de Europese Unie op het gebied van Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid, aangedrongen op gezamenlijk spoedoverleg met zijn EU-collega's. "Slachtoffers moeten voorkomen worden. Het geweld moet stoppen. Ik roep op tot terughoudendheid en respect voor democratische instituties", aldus minister Koenders.

De Ataturk-luchthaven in Istanbul is zaterdagochtend weer open. Turkish Airlines zegt vanaf 6.00 uur 's ochtends weer volgens de reguliere dienstregeling te vliegen.

Vlucht KL1617 vanuit Amsterdam naar Istanbul is vrijdagavond geland in Wenen om te tanken en keert daarna terug naar Nederland. Daarna volgden vrijdag geen vluchten vanuit Nederland. Voor de vluchten van zaterdag moet de KLM nog een beslissing nemen.

Transavia heeft alle zaterdagochtendvluchten naar Turkije vanaf Schiphol geannuleerd.

De coup van vrijdag kwam volgens kenners op een onverwacht moment, maar de kans op een staatsgreep werd de laatste jaren al groter door het beleid dat Erdogan voerde. De president wordt ervan beschuldigd steeds meer autoritaire trekjes te vertonen.

Erdogan trekt de macht naar zich toe, terwijl het leger uit historisch oogpunt een centraal onderdeel van de macht in het moderne Turkije zoals Atatürk het uiteen heeft gezet.

Ook heerst er onvrede over de manier waarop de president omgaat met de strijd tegen Islamitische Staat (IS) en de veiligheid van Turkije. Het is IS meerdere keren gelukt aanslagen te plegen in Turkije. Ook het conflict met de Koerden is onder Erdogan weer opgelaaid.

Het is niet de eerste keer dat Turkije met een staatsgreep te maken heeft. Sinds de stichting van het moderne Turkije in 1923 heeft het leger vier keer eerder de macht gegrepen: in 1960, 1971 en 1980.

De stichter van het moderne Turkije, Ataturk, legde in de grondwet vast dat Turkije een democratische seculiere staat moet zijn. Het Turkse leger ziet zich als hoeder van de grondwet.

Bronnen van de Wall Street Journal meldden in mei al dat er "tot in het presidentiële paleis" van Turkije zorgen waren over een mogelijke militaire coup. Erdogan zou het met het leger oneens zijn geweest over het sturen van troepen naar Syrië.

Video: Verschillende coupplegers aangehouden