Vluchtelingenorganisatie UNHCR waarschuwt donderdag in een nieuw rapport over vluchtelingenstromen voor een gevaarlijk nieuw tijdperk. Eind 2014 waren bijna zestig miljoen mensen gedwongen hun huis ontvlucht.

Daarmee is de vluchtelingenstroom wereldwijd, als gevolg van oorlogen, conflicten en vervolging, nog nooit zo groot geweest. 

Het rapport toont een flinke toename van het aantal mensen dat op de vlucht, ontheemd of asielzoeker is.

Eind 2014 waren dit er 59,5 miljoen, een jaar eerder 51,2 miljoen. De toename sinds 2013 is de hoogste ooit vastgelegd in een enkel jaar. Tien jaar geleden ontvluchtten 37,5 miljoen mensen hun thuis. Wereldwijd is nu 1 op de 122 mensen op de vlucht, ontheemd of asielzoeker.

"Dit overtreft alles", zegt Femke Joordens van UNHCR in een reactie op de cijfers tegen NU.nl. "We kunnen wel stellen dat dit een tijdperk met een ongekend aantal ontheemden is."

Het aantal vluchtelingen wordt samengesteld door een telling van het aantal personen dat zorg van de UNHCR ontvangt. Dit wordt aangevuld met de cijfers van zuster- en overige hulporganisaties. Ook wordt er een schatting gedaan naar het aantal vluchtelingen dat onbereikbaar is voor hulporganisaties.

42.500 per dag

Sinds het uitbreken van de oorlog in Syrië in 2011 nam de grootte van de vluchtelingenstromen enorm toe. Syrië werd het land dat voor de grootste ontheemding verantwoordelijk is.

In 2014 moest een gemiddelde van 42.500 mensen per dag huis en haard gedwongen verlaten. In 2013 vluchtten gemiddeld 32.200 mensen per dag, 23.400 in 2012, 14.200 in 2011 en 10.900 in 2010.

De meeste vluchtelingen hebben eind 2014 hun veilige haven in Turkije gevonden. Het gaat om 1,59 miljoen mensen. Pakistan ving 1,51 miljoen mensen op, Libanon 1,15 miljoen, Iran 982.000, Ethiopië 659.000 en Jordanië 654.100 mensen.

In Libanon worden relatief de meeste vluchtelingen opgenomen, namelijk 232 per 1.000 inwoners. Jordanië volgt met 87 vluchtelingen per 1.000 inwoners. 

Meer dan de helft (53 procent) van het aantal vluchtelingen wereldwijd komt uit Syrië, Afghanistan en Somalië. 

"De conflicten in deze landen zijn ook niet zomaar opgelost", zegt Joordens. "We hopen dat men zich door deze cijfers gaat realiseren dat het echt niet verder kan. Een ongekende humanitaire aanpak is nu nodig."

Beangstigend

De vluchtelingenorganisatie noemt de "toenemende straffeloosheid" voor de verantwoordelijken van een conflict en het "schijnbaar totale onvermogen" van de internationale gemeenschap samen te werken beangstigend.

Volgens het rapport van UNHCR zijn in de afgelopen vijf jaar minstens vijftien conflicten uitgebroken of opgelaaid. Het gaat om acht conflicten in Afrika, drie in het Midden-Oosten, één in Europa en drie in Azië.

In 2014 konden slechts 126.800 vluchtelingen terugkeren naar hun land van herkomst. Het laagste aantal in 31 jaar.

Video: VN meldt recordaantal vluchtelingen