Westerse ambassades in grote delen van Noord-Afrika en het Midden-Oosten zijn gesloten uit vrees voor terreurdaden van al-Qaeda. Volgens terreurdeskundige Peter Knoope is het creëren van angst juist onderdeel van de dreiging.

Peter Knoope is directeur van het International Centre for Counter-Terrorism in Den Haag en beantwoordt vijf vragen over de achtergronden van de huidige terreurdreiging door al-Qaeda, die zich concentreert in Jemen.

Hoe ernstig moet Nederland deze terreurdreiging nemen?

Knoope: "Dat is een onbeantwoordbare vraag. En een lastig dilemma voor de overheid. Ontwrichting en angst vormen onderdeel van de dreiging die terroristen uitoefenen. Als overheid moet je je bewust zijn van dreiging, maar aan de andere kant wil je de bevolking niet ongerust maken."

"Daarom tref je zo veel mogelijk voorzorgsmaatregelen, die grotendeels onzichtbaar blijven. Burgers zijn zich dat nauwelijks bewust en dat is maar goed ook. Aan de andere kant constateer ik dat de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding het dreigingsniveau heeft verhoogd, ook al door de terugkeer van Syriëgangers."

Ambassades in de Arabische wereld zijn of worden gesloten, waaronder de Nederlandse vertegenwoordiging in Jemen. Zijn westerse ambassades een gebruikelijk doelwit?

"Dat is helaas vaker het geval. Vorig jaar werd er nog een aanslag gepleegd in de Lybische stad Benghazi, waarbij de Amerikaanse ambassadeur om het leven kwam. Hetzelfde is eerder gebeurd in Dar-es-Salaam in Tanzania. Ambassades zijn als symbolen van een natie een voor de hand liggend doelwit."

Wat maakt Jemen tot het epicentrum van deze terreurdreiging en hoe sterk is de aanwezigheid van al-Qaeda op het Arabisch schiereiland?

"Ik heb begrepen dat boodschappen zijn onderschept tussen de hoogste leider van al-Qaeda, Ayman al-Zawahiri, en de leider van de Arabische afdeling die in Jemen is gevestigd. Erg specifiek waren die boodschappen niet."

"Er vinden dagelijks aanslagen plaats in Syrië, Irak en Pakistan, maar nu is er vanwege het noemen van een mogelijk westers doelwit een sterk verhoogde paraatheid. Jemen is maar zeer ten dele het epicentrum, behalve dan dat al-Qaeda er gevestigd is."

Al-Queda blijft onverminderd actief, ook na de dood van Osama bin-Laden. Hoe krachtig en machtig is deze organisatie nog?

"Het netwerk lijkt krachtiger dan voorheen, vooral omdat het sterk decentraal is georganiseerd en daardoor moeilijker grijpbaar. Na de aanfankelijke euforie over de Arabische lente heeft al-Qaeda handig gebruik gemaakt van het machtsvacuüm dat is ontstaan."

"De maatschappelijke steun voor salafisme en de politieke islam is in veel Arabische landen gegroeid en daarmee ook de machtsbasis van al-Qaeda."

Het Suikerfeest staat donderdag voor de deur. Is dat een gebruikelijk tijdstip voor aanslagen?

"Dat denk ik niet. Al-Qaeda heeft zich nooit gevoelig getoond voor data. Onvoorspelbaarheid is één van de kenmerken van terrorisme. Symboliek rond data is geredeneerd vanuit logica. En logisch denken ligt in het internationaal terrorisme niet voor de hand."