'Tanja Nijmeijer heeft echt bloed aan haar handen'
Dat zegt prof. Beatrice de Graaf, als hoogleraar conflict en veiligheid in historisch perspectief verbonden aan de Universiteit Leiden.
De Graaf legt op het ogenblik de laatste hand aan haar boek Gevaarlijke Vrouwen, dat in november verschijnt. Daarin neemt Tanja Nijmeijer (34) als lid van de FARC een prominent hoofdstuk in, samen met tien andere vrouwen uit bekende terreurbewegingen zoals de PLO, de IRA, de RAF en de Haagse Hofstadgroep.
''Ze heeft echt bloed aan haar handen", zegt De Graaf over de Denekampse, die zich tien jaar geleden aansloot bij de FARC. ''Ze heeft in haar dagboeken zelf toegegeven dat ze betrokken was bij een aanslag waarbij een kind om het leven kwam. Ulrike Meinhoff wordt soms als de gevaarlijkste gezien, maar heeft nooit op iemand geschoten. Dat ligt met Nijmeijer wel anders."
Zij hekelt de "verkeerde aandacht" die Nijmeijer in de media vaak krijgt. ''Er wordt vergoelijkend over haar gesproken vanwege haar uiterlijk, als was zij een avonturierster. In de beeldvorming is zij een mooie vrouw vol idealen, maar als ze negentig kilo had gewogen en er lelijk had uitgezien, dan was het verhaal anders geweest."
Ouders
Voor de research van haar boek sprak De Graaf met de ouders en zus van Tanja Nijmeijer, die hemel en aarde hebben bewogen met haar in contact te komen. De Graaf verwacht dat de familie Tanja tijdens de vredesonderhandelingen in Oslo eindelijk terug zal zien.
''Vooral haar moeder is daar doorlopend mee bezig, alles is gericht op een hereniging", zegt de hoogleraar over het contact met de familie. ''Hannie Nijmeijer heeft daar alles voor over. Ze heeft zelfs met een helikopter en een geluidsinstallatie boven het kamp van de FARC gevlogen om Tanja te kunnen ontmoeten."
Volgens De Graaf veroordeelt de familie ‘totaal niet wat zij doet’. ''Alleen haar zus Marloes heeft gezegd dat ze zich diep schaamde voor wat Tanja heeft gedaan. Haar moeder hoor je daar niet over."
Naïef
De familie Nijmeijer en de Nederlandse maatschappij zijn volgens haar naïef als het gaat om de FARC, die in 1964 begon met een marxistische verzetsbeweging tegen de Colombiaanse grootgrondbezitters.
Die idealen zijn sindsdien vrijwel volledig verlaten, meent De Graaf. ''De FARC is tegenwoordig een narco-organisatie, verantwoordelijk voor een enorme productie aan cocaïne. Daarvoor worden arme boeren onder druk gezet en geterroriseerd. De FARC is een stelletje drugsboeven."
De FARC is sinds de recente bombardementen in december 2011, waarbij Tanja Nijmeijer zelf op het nippertje aan de dood ontsnapte, zeer verzwakt. Enkele militante leiders zijn gedood. Het aantal rebellen wordt geschat op tussen de 8000 en 18.000.
Vrede
Volgens De Graaf is niet duidelijk of in Noorwegen vrede wordt gesloten. ''Tijdens de vorige vredesonderhandelingen, tien jaar geleden, gebruikte de FARC de wapenstilstand om zich te herbewapenen."
Voor het vredesproces zou het volgens haar het beste zijn als de FARC een politieke arm begint, zoals ook de IRA en de ETA hebben gedaan. ''Als er een generaal pardon wordt afgesproken, dan zal Tanja haar verdere leven in Colombia moeten blijven. In Nederland wordt ze meteen opgepakt en uitgeleverd aan de VS."
