''Blaas uw geloof nieuw leven in'', zei Benedictus in zijn preek. ''Streef gewapend met vrede, vergevingsgezindheid en begrip naar een betere samenleving.''

Tot de toehoorders behoorde president Raúl Castro, die de paus eerder op de luchthaven van Santiago welkom had geheten.

De president gaat normaal in een uniform gekleed, maar had dat voor de gelegenheid omgewisseld voor een pak.

Ook ministers zaten op de eerste rij. Aan het eind van de eucharistieviering ging de president naar het altaar en wisselde enkele woorden met het hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk. Benedictus heeft dinsdag een officiële ontmoeting met Castro.

Het verzoek van de kerkvader tot hervormen is aan dovemansoren gericht, zei oud-minister van economische zaken Marino Murillo later tegen een zaal vol journalisten. Cuba maakt een periode van economische verandering door, maar 'er zullen geen politieke hervormingen zijn', voegde hij daaraan toe.

De gelovigen hadden vaak uren moeten reizen en de intense hitte moeten verdragen om bij de mis op het Plein van de Revolutie aanwezig te zijn. Santiago is de geboorteplaats van de revolutie die in 1959 Castro's broer Fidel aan de macht bracht.

Benedictus (84) ging voor in de mis vanaf een metalen podium, dat was omgeven door reusachtige kapmessen, symbool van Cuba's strijd voor onafhankelijkheid, en een standbeeld van Antonio Maceo, een militaire commandant die in de 19e eeuw de Spaanse kolonisten bestreed.

De paus is tot en met woensdag op Cuba. Het is het eerste pauselijk bezoek sinds 1998 aan het eiland. Vorige week zei Benedictus nog dat het communisme niet meer van deze tijd is, maar bij aankomst op Cuba verzekerde hij de regering dat ze niets te vrezen heeft van de Rooms-Katholieke Kerk.