Ze kreeg in 2004 als eerste Afrikaanse vrouw de Nobelprijs voor de Vrede voor haar strijd voor vrouwenrechten en de bescherming van het milieu.

Maathai kreeg een staatsuitvaart in het Uhuru Park in het centrum van Nairobi. President Mwai Kibaki sprak er de menigte toe. Hij noemde Maathai een vrouw met enorme moed en vasthoudendheid.

Ze toonde ''de deugd van onzelfzuchtige dienstbaarheid voor het land'', aldus Kibaki. Premier Raila Odinga omschreef haar als een van de ''grootste helden van ons land''.

Het stoffelijk overschot van Maathai lag in een kist van bamboe, waterhyacint en papyrusplant. Daardoor hoefden er geen bomen te worden omgehakt voor haar uitvaart, aldus Keniaanse media.

Maathai had in 1977 de Green Belt Movement opgericht. De beweging moest de bossen in Kenia behouden. Om dat te bereiken begon ze herhaaldelijk rechtszaken tegen landeigenaren, projectontwikkelaars en de toenmalige regering van de dictatoriale president Daniel arap Moi.

Maathai zette zich ook in voor de democratische en sociale rechten van Kenianen. Vooral de achterstandspositie van vrouwen wist zij aan de kaak te stellen.

Dat ze het opnam tegen de heersende elite was niet ongevaarlijk: er werden drie aanslagen op haar leven gepleegd.

Maathai werd geregeld door de politie mishandeld en bij demonstraties gearresteerd. Moi noemde Maathai een idioot en een marionet van buitenlandse mogendheden.

Tijdens de historische presidentsverkiezingen van 2002 kwam er na 24 jaar een eind aan het bewind van Moi. Maathai werd een jaar later onderminister van Milieu, tot 2005. Dat werd geen succes. Maathai's positie was te zwak om haar ambitieuze doelen re realiseren.

Maathai overleed op 25 september op 71-jarige leeftijd aan kanker. Na de uitvaart is ze in besloten kring gecremeerd.