Laten we meteen met het vuurwerk beginnen. De relatie tussen de twee buren staat al maanden onder druk en de Britten gooien woensdag nog eens extra olie op dat vuur. De Britse regering presenteert een wetsvoorstel dat de belangrijkste onderdelen van het terugtrekkingsakkoord (waarin het vertrek uit de EU staat verankerd) onderuit haalt.

In het wetsvoorstel geeft Londen zichzelf de macht om afspraken over de grens tussen Ierland en Noord-Ierland te veranderen. De regering-Johnson wil dat goederen probleemloos door het VK kunnen bewegen, terwijl vorig jaar werd afgesproken dat Noord-Ierland gedeeltelijk onderdeel blijft van de Europese douane-unie. Hierdoor mogen producten uit Groot-Brittannië niet zomaar de oversteek maken naar Noord-Ierland. Dit alles werd afgesproken om een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland te voorkomen.

Premier Boris Johnson komt nu dus, nog geen jaar na het sluiten van het Brexit-akkoord, terug op die woorden. De premier zegt zaterdag in The Telegraph dat de afspraken de "economische en territoriale integriteit van het VK vernietigen". Diezelfde Johnson noemde diezelfde deal in december nog "zeer goed" en "ovenklaar".

Brussel woedend, wil het wetsvoorstel vóór oktober in de kliko zien

Het wetsvoorstel schiet in het verkeerde keelgat van de mensen aan de overkant van Het Kanaal. Zij voelen zich verraden door deze plotselinge draai. De EU is immers ruim drie jaar zoet geweest met het onderhandelen van het terugtrekkingsakkoord.

"Het schenden van afspraken uit het terugtrekkingsakkoord is in strijd met het internationaal recht, ondermijnt vertrouwen en kan een risico vormen voor de lopende onderhandelingen over de toekomstige relatie", zegt EU-vicepresident Maros Sefcovic na een spoedoverleg met Britse topambtenaren.

Brussel eist dat het wetsvoorstel van de regering-Johnson voor het einde van de maand in de shredder verdwijnt. Zo niet, dan stapt de EU naar de rechter.

Déjà-vugevoel na opnieuw geen doorbraak bij onderhandelingen

Waar de twee partijen en plein public bekvechten over het wetsvoorstel, wordt er deze week achter gesloten deuren verder onderhandeld over een handelsakkoord. Ook in deze achtste onderhandelingsronde wordt de benodigde doorbraak niet bereikt.

De verklaring van EU-toponderhandelaar Michel Barnier wekt inmiddels een soort déjà-vugevoel op. Net als bij voorgaande onderhandelingsrondes haalt de Fransman uit naar de houding van de Britten. Volgens hem tonen zij niet dezelfde toewijding als de EU.

Met de verslechterde relatie en het gebrek aan vooruitgang lijkt de gevreesde no deal-Brexit per januari opnieuw een stapje dichterbij te komen. Barnier sluit zijn verklaring dan ook af met dat de EU haar voorbereidingen op "alle scenario's voor 1 januari 2021" zal intensiveren. "Niemand mag onderschatten hoe groot de praktische, economische en sociale consequenties zijn van een no deal", aldus Barnier.

De partijen zullen elkaar op 28 september in Brussel treffen voor de negende en voorlopig laatste onderhandelingsronde.