
Jeroen van Rooij – Het licht
Van Rooij baseerde zijn roman losjes op de waar gebeurde feiten van een suïcidale epidemie in 2008 in het plaatsje Bridgend in Wales, die uitgroeide tot een mediahype. De politie heeft nooit bewijs kunnen vinden dat deze zelfmoorden verband met elkaar hebben.
In Het licht is de would-be journalist Erik broodschrijver geworden en ingehuurd door de familie Lovens om de familiegeschiedenis van hun succesvolle dakdekkersbedrijf vast te leggen in een boek. De jonge Christof Lovens is een van het vriendenclubje die de hand aan zichzelf heeft geslagen, en grootvader Lovens zet Erik op het spoor van de tragedie.
Maar Erik is geen razende reporter. Hij maakt amper vorderingen en voordat hij een letter op papier heeft gezet, hebben de reguliere media het zelfmoordverhaal al overgenomen met artikelen en talking heads op tv die meer tamtam en sensatie bieden dan inzicht.
De zes
Met flashbacks beschrijft Van Rooij het verhaal vanuit Christof, Luuk, Lucie, Ann, Steven en Maaike. De jongeren worden in elkaars armen gedreven door een gedeeld gevoel van eenzaamheid en onbegrepen worden, en menen elkaars leemte op te kunnen vullen. Het sextet vormt een eigen eiland om de alledaagsheid te ontstijgen, en raakt behekst door hallucinerende dansfeesten, dope, drank, (groeps)seks en aanverwant hedonisme.
Het is een gedeelde vonk, het zogenoemde licht, dat hen bindt, een samenzijn dat berust op een illusie. Een illusie die voor hen werkelijkheid is doordat ze het samen beleven, maar waaraan ze, in dit licht bezien, te veel waarde gaan hechten. Na elke supertrip zakt het leven weer in tot zijn normale proporties van school, werk, ademhalen, poepen – life itself. Als Steven hen als eerste ontvalt, gaat dat als een schokgolf door het fragiele eiland waartegen de jongeren niet zijn opgewassen.
Nachtmerrie
Het licht biedt een interessante blik op de gewaarwordingen van deze van drugs, tettermuziek en DJ’s vergeven scene, die – in deze roman althans – twee mogelijkheden biedt. Je geeft je er totaal aan over en raakt betoverd. Optie twee: je mist het heilige vuur en ziet een nachtmerrie van zwetende lijven, sektarisch gegil, gedeukte trommelvliezen en dance moves waarvan je later de beelden op Facebook kan bekijken als geheugensteuntje aan de beleefde extase.
De auteur heeft met Het licht de menselijke kant van een tragedie zoals Bridgend willen verbeelden, een waarin de media tekortschieten. Dat maakt de paradox dat Erik, die zichzelf nota bene als middelmatig beschouwt en toch het drama weet bloot te leggen, des te sterker. Of wranger (in een korte maar hilarische passage krijgen ook Pauw & Witteman een flinke veeg uit de pan).
Dat een verhaal dat zweeft tussen het extatische karakter van de dansscene en de alledaagsheid van het bestaan twee schrijfstijlen toestaat, heeft de schrijver goed gezien. Respectievelijk de speelsheid met staccato-uitschieters en solide volzinnen zoals bij de beschrijvingen van de robuuste Lovens, zijn mooi met elkaar in balans. Het is evenwel opmerkelijk dat de wervelende dansscene daarbij monotoner overkomt dan de alledaagsheid.